سعر

[ویکی الکتاب] معنی سُعُرٍ: آتشهای شعله ور (جمع سعیر) - دیوانگی
ریشه کلمه:
سعر (۱۹ بار)

«سُعُر» (بر وزن شتر) جمع «سعیر» در اصل به معنای آتش برافروخته و پر هیجان است، و گاه به معنای «جنون» نیز آمده; چرا که در حالت جنون، هیجان خاصی به انسان دست می دهد، و لذا به «شتر دیوانه» «ناقة مسعورة» می گویند.
فروزان شدن آتش و فروزاندن آن راغب گفته: سعر، التهاب و شعله ور شدن آتش است و ثلاثی و تفعیل و افعال آن همه به معنی افروختن است و مسعر چوبی است که لفروخته شود. در اقرب آمده «سعر النار و الحرب: اوقد هما و اشعلهما و هیّجیها». . سعیر از نامهای جهنّم است و این به واسطه افروخته شدن آن است. و فعیل در اینجا به تصدیق راغب به معنی مفعول است و در بعضی آیات به جای جهنّم به کار رفته مثل ، . و در بعضی آیات حال و وصف جهنّم آمده نظیر . بس است جهنم افروخته. این کلمه شانزده بار در قرآن آمده است. و در تمام موارد در جهنّم آخرت به کار رفته جز در آیه . این آیه درباره مسخر بودن شیاطین به سلیمان است و ظاهراً مراد از آن عذاب دنیا که خدا به آنها فهمانده بود در صورت سرپیچی از طاعت سلیمان گرفتار عذاب خواهند بود. و نیز در آیه . شاید مراد از عذاب سعیر تیرهای شهاب و همان رجوم باشد. سُعُر (به ضم س ، ع) جمع سعیر و دو بار در قرآن آمده است. ، . در آیه اول احتمال داده‏اند که سعر مفرد و به معنی جنون یا رنج باشد و آن به سیاق آیه مناسب است صحاح در ذیل آیه فوق از فرّاء نقل کرده که سعر الجنون و به شتر دیوانه گویند: ناقة مسعورة. طبرسی و اقرب نیز بدان تصریح کرده‏اند معنی آیه اول: قوم ثمود گفتند: آیا بشری را که اینصورت در گمراهی و دیوانگی هستیم. ولی آن در آیه دوّم جمع سعیر است یعنی: گناهکاران در گمراهی از سعادت و در آتش‏های افروخته‏اند. * . لذا شرط مستقبل است از این ایه فهمیده می‏شود که جهنّم هنوز افروخته نشده در آینده فروزان خواهد گردید.