سطر (سنقر). سَطَر شهری واقع در
شهرستان سنقر و
کلیایی در
استان کرمانشاه است. [ ۲]
شهر سطر در سمت باختر شهرستان
سنقر و بر سر راه سنقر به کامیاران قرار دارد. فاصله این شهر از شهرهای کرمانشاه، همدان و سنندج تقریباً به یک اندازه است. [ ۳]
گویا سطر ابدال واژه سرتل باشد، به معنای گل سر سبد یا بر بلندای تل و تپه. [ ۴] از سویی اگر واژه هم آوای آن یعنی ستر ( ت' ) را در نظر بگیریم لغت عربی و شاید به تعبیری پوشیده و مستور از باغ ها و درختان باشد گو اینکه به شکل ستر نیز نوشته شده است.
سطر مهم ترین کانون سکونت
کلیایی بوده و هست. شهری با دست کم دو چشمه دائمی پرآب که در پایین دست آنها باغهای فراوان خودنمایی کرده است و همین کافی است که سکونت در آن را علیرغم زمستان سرد و خشن برای پیشینیان توجیه پذیر کند.
ظاهراً دو نظر در مورد استقرار طوایف کلیایی در منطقه، دشت کلیایی و به طبع سَطَر وجود دارد. دیدگاه اول این است که از ابتدای عصر صفوی و با از دست دادن مسیر کوچ به سمت مناطق سنی نشین عثمانی، شاهان صفوی مناطق کلیایی را به آنها بخشیده اند که بعداً با تاخت و تازهای عثمانی و توجهشان به منطقه، خصوصاً سران و سربازان ایل سکونت قطعی و دائمی در منطقه نداشته اند و در قالب ارتش
قزلباش صفوی و اردوی شاهی نادرشاه حضور داشته اند و ایل هم بر پیشینه کوچروی ثابت بوده اند و شاید تعدادی هم ساکن بوده اند.
نظر دوم استقرار و تخته قاپوی دائمی و اعطایی از سوی نادرشاه یا
کریم خان زند است. به این معنا که به پاس وفاداری و جنگاوری و خدمات، مناطق کلیایی که مورد علاقه طوایف وند بوده به آنها اعطا شده و در روستاهای کنونی کلیایی کاملاً مستقر شده و آنها را آباد یا احداث کرده اند.
از جمله طوایف کلیایی به بیگوند، صوفیوند، موسیوند و … می توان اشاره کرد.
کلیایی از ایلاتِ کرمانشاهان و غربِ
ایران است و در دسته بندی ایلات کورد قرار می گیرد. زبان آنها کوردی کلیایی است که در خانوادهٔ لهجه های جنولی
کردی و در قرابت با کردی کرماشانی، کلهری و … است و در کل لهجه ای منحصر به فرد است و اطلاق کلهری به آن اشتباه است چه کلهر خود ایلی است همچون کلیایی.
با توجه به حضور پررنگ طوایف کلیایی و به خصوص بیگوند از عصر
زندیه در عرصهٔ سیاسی و نظامیِ ایلاتِ غربِ مرکزی، نام کلیایی و بیگوند بیشتر بر سر زبانها افتاد. آنچه که مشخص است نام کلیایی و طایفه بیگوند از زمان کریم خان در منابع تاریخی آمده است و قبل از آن خیلی نامی از کلیایی در منابع تاریخی نیست و آنچه گه گاهی آمده نام محال سنقر در منابع تاریخی صفویه و افشار است.