سروش اصفهانی

میرزا محمدعلی سروش سدهی اصفهانی ملقب به شمس الشعرا در حدود سال ۱۲۲۸ هجری در قریه سده یا همان خمینی شهر کنونی دیده به جهان گشود. پدرش قنبر علی از دهقانان اصفهان بود. میرزا محمدعلی سروش سدهی اصفهانی در آغاز جوانی شغل پدر را دنبال می کرد ولی بعد از فوت پدر برادرانش با وی بنای ناسازگاری گذاشته او را به قهر از خانه پدری بیرون کردند. وی ناگزیر از زادگاه خویش یعنی خمینی شهر به اصفهان آمد و به راهنمایی ارباب ذوق، به خدمت علامه بزرگ حاج سید محمد باقر بید آبادی که از اجله علمای اصفهان بود رسید و در سایه حمایت و تشویق آن استاد سخن شناس شعر دوست، شهرت پیدا کرده و در میان شعرا و فضلای اصفهان معروف گردید. در آن زمان آوازهٔ شهرتش از اصفهان به دیگر شهرهای ایران رفت تا به دربار پادشاهان قاجاریه راه یافت. میرزا محمدعلی سروش سدهی اصفهانی بعد از قاآنی، بزرگترین قصیده سرای دوره قاجاریه است که گوی سبقت را از دیگران ربود. میرزا محمدعلی سروش سدهی اصفهانی در سرودن قصیده، بیشتر شیوهٔ فرخی و امیر معزی را دنبال می کرد. از سروده هایش چنین بر می آید که وی مردی بسیار پاک اعتقاد و پرهیزگار بوده است.
میرزا محمدعلی سروش سدهی اصفهانی نزدیک به ۱۵ سال در تبریز به سر برد و در تمام دورهٔ ولیعهدی ناصرالدین شاه در دستگاه وی عزت و احترامی بسزا داشت. در سال ۱۲۶۴ هجری که ناصرالدین شاه از تبریز به تهران عزیمت و بر تخت سلطنت جلوس کرد؛ میرزا محمدعلی سروش سدهی اصفهانی نیز به دربار رفته و تا پایان عمر از محرمان و ملازمان شاه بوده است. مقام و جایگاهش نزد ناصرالدین شاه به جایی رسید که به سال ۱۲۷۱ هجری در مقابل یک قصیده بیست هزار اشرفی طلا از شاه گرفت و به لقب شمس الشعرایی ملقب گردید. مطلع قصیده ای که ناصر الدین شاه او را لقب شمس الشعرا داد:
میرزا محمدعلی سروش اصفهانی در پیروی از سبک خراسانی استعداد خاصی داشت و طبع خود را در سرودن انواع قالب های شعری اعم از غزل، قصیده و مثنوی آزمود و اشعاری بدیع را خلق کرد. میرزا محمدعلی سروش اصفهانی به فرخی، ناصر خسرو، منوچهری و امیر معزی عشق می ورزید و به سبک این شعرای بزرگ و معاصر شعر می سرود. میرزا محمدعلی سروش اصفهانی همچنین اشعاری در فضایل علی ابن ابی طالب و سایر ائمه شیعه سرود که از لحاظ سبک و سیاق درخور توجه است.