بس بود از عشق تو چشم امید مرا
میل دوران کمان سرمه کش اعتبار.
خاقانی.
|| کنایه از روشن کننده چشم و بینایی دهنده. ( برهان ) ( آنندراج ) : سرمه کش دیده مردم صباست
رنگرز جامه مس کیمیاست.
نظامی.
|| ( اِ مرکب ) کنایه از شب تاریک. ( برهان ) ( آنندراج ).سرمه کش
لغت نامه دهخدا
بس بود از عشق تو چشم امید مرا
میل دوران کمان سرمه کش اعتبار.
سرمه کش دیده مردم صباست
رنگرز جامه مس کیمیاست.
فرهنگ فارسی
فرهنگ عمید
۳. (اسم ) میلۀ باریکی که با آن سرمه به چشم می کشند.
پیشنهاد کاربران
سرمه کلمه ای تورکی است که از فعل سورمک به معنی راندن و کشیدن گرفته شده ریشه ان سور بوده وقتی پسوند مه بدان اضافه می شود به شکل سورمه و به معنی کشیدنی و راندنی در می اید که با مفهوم سرمه که دور چشم کشیده می شود مطابقت می کندو به شکل سرمه وارد فارسی شده است