سرعت فراصوت

دانشنامه عمومی

سرعت اَبَرصوت یا سرعت سوپرسونیک ( به انگلیسی: Supersonic speed ) سرعت جسمی است که از سرعت صوت ( ماخ ۱ ) بیشتر باشد. برای جسمی که در هوای خشک با دمای ۲۰ درجه سلسیوس در سطح دریا حرکت می کند، این سرعت تقریباً ۳۴۳٫۲ متر بر ثانیه است. سرعت های بیشتر از پنج برابر سرعت صوت ( ماخ ۵ ) اغلب به عنوان هایپرسونیک یا اوپَرصوت شناخته می شود. پروازهایی که در طی آن فقط برخی از قسمت های هوای اطراف یک جسم، مانند انتهای پره های روتور، به سرعت مافوق صوت می رسند، ترنسونیک یا هَماصوتی نامیده می شوند. این پدیده معمولاً بین ماخ ۰٫۸ و ماخ ۱٫۲ رخ می دهد.
صداها ارتعاشاتی هستند که به شکل امواج فشار در یک محیط الاستیک حرکت می کنند. زمانی گفته می شود که سرعت یک جسم فراصوت است که سرعت آن بیشتر از سرعت صوت در آن محیط باشد. در گازها، صوت با سرعت های مختلفی به صورت طولی حرکت می کند که بیشتر به جرم مولکولی و دمای گاز بستگی دارد و فشار تأثیر کمی دارد. از آنجایی که درجه حرارت و ترکیب هوا به طور قابل توجهی با ارتفاع متفاوت است، سرعت صوت و اعداد ماخ برای یک جسم در حال حرکت ممکن است تغییر کند. در آب در دمای اتاق، سرعت فراصوت را می توان به عنوان هر سرعتی بیشتر از ۱۴۴۰ متر بر ثانیه در نظر گرفت. در جامدات، امواج صوتی می توانند به صورت طولی یا عرضی قطبی شوند و حتی سرعت بالاتری داشته باشند.
صوت، در شرایط عادی ( دما، فشار و … معمولی ) در سطح آب های آزاد دارای سرعتی معادل ۳۴۰ متر بر ثانیه است که این سرعت، با افزایش ارتفاع و کاهش فشار و تراکم هوا، کاهش یافته و در ارتفاعات بالاتر، صوت فواصل را با سرعت کمتری می پیماید. این مسئله بدین صورت است که صوت از طریق ضربات ملکول های هوا به یکدیگر و انتقال انرژی آن ها فضا را طی می کند و هر چه تعداد مولکول ها در یک حجم معین بیشتر باشند، انتقال انرژی زودتر صورت پذیرفته و صوت با سرعت بیشتری انتقال می یابد؛ چنان که سرعت صوت در مایعات بیشتر از هوا و در جامدات بسیار بیشتر از مایعات و هوا و معادل ۶۰۰۰ متر بر ثانیه است.
پس در نتیجه افزایش ارتفاع، تعداد ملکول ها در یک حجم معین کاهش یافته و صوت با سرعت کمتری فضا را می پیماید. دیوار صوتی، شیئی فیزیکی و قابل روئیت نیست؛ بلکه به دلیل اینکه گذشتن از سرعت صوت نیازمند توان بسیار بالای موتور و آیرودینامیک بسیار خوب می باشد، این حد را یک مانع برای رسیدن به سرعتهای بالاتر دانسته و از آن به نام دیوار صوتی یاد می کنند. عدد ماخ، در حقیقت همان نسبت سرعت شیء پرنده یا همان هواپیما به سرعت صوت محیط است که به احترام دانشمندی اتریشی که برای اولین بار چنین مقیاسی را در نظر گرفت، آن را «ماخ» نام نهادند. پس عدد ماخ، کمیتی متغیر است و بسته به خصوصیات هوا مانند دما و فشار، تغییر کرده و کاهش یا افزایش می یابد.
عکس سرعت فراصوتعکس سرعت فراصوتعکس سرعت فراصوت
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس