سردار اسعد بختیاری علیقلی بن حسینقلی

[ویکی نور] حاج علیقلی خان بختیاری «سردار اسعد»، در 1247ق. در چهارمحال بختیاری متولد شد. وی پسر سوم حسینقلی خان هفت لنگ ایلخانی بختیاری است که در سال 1299ق. به دست مسعود میرزا ظل السلطان پسر ناصرالدین شاه حکمران اصفهان، کشته شد. علیقلی خان دوران کودکی و جوانی را طبق یک خانواده گذرانید و مقدماتی از ادبیات را قرار گرفت و در سواری و تیراندازی سرآمد اقران شد. پس از کشته شدن پدرش، مدتی در زندان ظل السلطان به سر برد تا با مساعدت میرزا علی اصغر خان اتابک از زندان آزاد و به تهران وارد شد و با رتبه و مقام سرتیپی، فرماندهی عده ای از سواران پایتخت به او واگذار گردید. در 1313ق. مدت چهل روز تا ورود مظفرالدین میرزا به تهران، حفاظت کاخ گلستان به عهده ی علیقلی خان بود و اتابک ماموریت های دیگری نیز به او واگذار می نمود. در 1321ق. پس از فوت برادرش اسفندیارخان، به او از طرف مظفرالدین شاه لقب سردار اسعدی داده شد. سردار اسعد غالبا از آن تاریخ در اروپا می زیست و به مطالعه و مجالست با فضلاء و دانشمندان اشتغال داشت. در جریان مشروطیت ایران و دوران سلطنت محمدعلی شاه، سردار در اروپا بود؛ ولی در استبداد صغیر به ایران آمد و با دو هزار از سواران بختیاری، به اصفهان وارد شد و پس از آن که اصفهان به تصرف او درآمد، به سمت تهران روانه گردید و پس از چند روزی توقف در قم، به تهران نزدیک شد و با توافقی که قبلا با سپهدار تنکابنی نموده بود، اردوی سپهدار تنکابنی و سردار اسعد در یک روز به هم رسیده و به یکدیگر پیوستند و روز جمعه 27 جمادی الاخر 1327ق. وارد تهران گردیدند. قوای قزاق تاب مقاومت نیاورد و در زد و خورد کوتاهی تسلیم شدند و قوای بختیاری و سپهدار، تهران را فتح نمودند و از این نظر است که به سردار اسعد، سپهدار در فتح تهران می گویند. محمدعلی میرزا از سلطنت خلع و احمد میرزای دوازده ساله را، به نام سلطان احمدشاه قاجاریه سلطنت اعلام نمودند. در همان جلسه، علیرضاخان عضدالملک، به نیابت سلطنت و محمد ولی خان سپهدار تنکابنی، به وازرت جنگ و حاجی علیقلی خان سردار اسعد بختیاری، به وزارت داخله انتخاب شدند. در 30 اردیبهشت 1289ق. در کابینه ی سوم و چهارم سپهدار، سردار اسعد به وزارت جنگ رسید. در قیام مجدد محمدعلی شاه و سالارالدوله، سردار اسعد و ایل بختیاری نقش مهمی داشتند.
سردار اسعد، از افرادی بود که اهل علم را تشویق و ترغیب می نمود و به هزینه ی شخصی خویش، چندین کتاب را ترجمه و چاپ کرد. تحریر تاریخ بختیاری به توصیه ی او بوده است.
تاریخ حمیدی (داستان تاریخی درباره سلطان عبدالحمید). از پیرکیارد، خلاصه الاعصار فی تاریخ بختیار، دختر فرعون. از الکساندر دوما، عشق پاریس. از الکساندر دوما، غاده الانگلیس (بولینا). از جرجی زیدان، هانری سوم، هرمس مصری آثاری هستند، به وسیله وی تألیف و یا ترجمه شده اند.
سردار اسعد در سال 1337ق. درگذشت و با تشریفات نظامی او را در اصفهان به خاک سپردند.
تاریخ بختیاری: خلاصة الأعصار فی تاریخ البختیار / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده