سرخرگ نایژه ای

در بدن انسان، سرخرگ نایژه ای یا شریان برونش، شش ها را با تغذیه و خون اکسیژن رسانی می کنند. اگرچه تنوع زیادی وجود دارد، اما معمولاً دو سرخرگ نایژه ای وجود دارد که یکی به سمت شش چپ و یکی به سمت شش راست می رود و بخشی حیاتی از دستگاه تنفسی هستند.
معمولاً دو سرخرگ نایژه ای، یکی چپ و دیگری راست وجود دارد. سرخرگ های نایژه ای چپ ( بالایی و تحتانی ) معمولاً مستقیماً از آئورت سینه ای منشأ می گیرند.
یک سرخرگ نایژه ای سمت راست معمولاً از یکی از موارد زیر سرچشمه می گیرد:
• آئورت سینه ای در یک تنه مشترک با سرخرگ های میان دنده ای خلفی سوم سمت راست
• سرخرگ نایژه ای بالایی در سمت چپ
• هر تعداد از سرخرگ های میان دنده ای سمت راست، اکثراً سومین سرخرگ راست خلفی.
سرخرگ های نایژه ای خون را به نایژه ها و بافت همبند ریه ها می رسانند. آن ها با نایژه ها حرکت می کنند و با آنها منشعب می شوند و به سطح نایژک های تنفسی ختم می شوند. آنها با شاخه های سرخرگ های ریوی بازپیوندی ( آناستوموز ) می کنند و با هم، پلور احشایی ریه را تأمین می کنند.
توجه داشته باشید که بیشتر خون اکسیژن دار که توسط سرخرگ های نایژه ای تأمین می شود، به جای سیاهرگ های نایژه ای، از طریق سیاهرگ های ریوی بازگردانده می شود. در نتیجه، خونی که به قلب چپ بازمی گردد نسبت به خونی که در سطح بسترهای مویرگی ریوی یافت می شود کمی کمتر اکسیژن دارد.
هر سرخرگ نایژه ای دارای شاخه ای است که مری را تأمین می کند.
به راحتی می توان سرخرگ های نایژه ای را با سرخرگ های ریوی اشتباه گرفت، زیرا هر دوی آنها خون شش ها را تأمین می کنند، اما تفاوت های مهمی وجود دارد:
سرخرگ نایژه ای زمانی گشاد شده در نظر گرفته می شود که قطر آن بیش از ۲ میلی متر باشد. چندین علت گشاد شدن سرخرگ های نایژه ای عبارتند از: بیماری های مادرزادی قلبی یا ریوی، انسداد سرخرگ ریوی و التهاب ریه. [ ۱]
در پرفشاری خون ترومبوآمبولیک مزمن ریوی، سرخرگ های نایژه ای به طور معمول بزرگ و پرپیچ و خم می شوند. [ ۲]
با فنون امروزی جراحی، بازپیوندهای نایژه ای بدون اتصال مجدد سرخرگ نایژه ای به خوبی بهبود می یابند. عمدتاً به همین دلیل، گردش خون سرخرگ های نایژه ای معمولاً در طول پیوند شش قربانی می شود، در عوض به تداوم یک ریزگردش ( احتمالاً ناشی از گردش خون ریوی بدون اکسیژن ) برای تأمین خون رسانی به راه های هوایی متکی است. [ ۳]