وز نعمش بر سر گردون نگر
مقنعه سیم و سرانداز زر.
خواجوی کرمانی ( از رشیدی ).
و سماعخانه دستار چنان گرم شد که مقنعه سرانداز و پیچیک رقاص گشته. ( دیوان نظام قاری ص 155 ).ای مقنعه و شدّه مرا صبحی و شامی
موبند و سرانداز چو نوری و ظلامی.
نظام قاری ( دیوان ص 112 ).
|| ستونی را گفته اند که پیش ایوان عمارت اندازند که سر چوبهای دیگر بر بالای آن باشد. || قالی و پلاس کوچکی که بر سر جفت قالی و پلاس بزرگ بر عرض خانه اندازند. || نام اصولی از جمله هفده بحر اصول موسیقی و آن را صوفیانه خوانند. ( برهان ). نام یکی از اصول مقامات موسیقی است. ( رشیدی ) ( انجمن آرای ناصری ).سرانداز. [ س َ اَ ]( نف مرکب ) قطعکننده سر. جداکننده سر :
تیغ نظامی که سرانداز شد
کند نشد گرچه کهن ساز شد.
نظامی.
|| دزد و خونی مردمکش. ( برهان ) ( جهانگیری ). || شخص چست و چالاک و بی پروا و بی باک. ( برهان ). بی باک. ( جهانگیری ). چالاک و بی باک. ( رشیدی ). چالاک و بی باک و سرمست. ( انجمن آرا ). سرکش. || سرباز. جان باز : سرهای سراندازان در پای تو اولی تر
در سینه جان بازان سودای تو اولی تر.
خاقانی.
دل مرغ سرانداز است از دام نپرهیزدآری دل گنج اندیش از مار نیندیشد.
خاقانی.
سرانداز در عاشقی صادق است که بدزهره بر خویشتن عاشق است.
سعدی.
فارغ دل آنکسی که مانند حباب هم در سر میخانه سرانداز شود.
حافظ.
|| سر به خاک ساینده. مطیع. فرمانبردار : خسروان در رهش کله بازان
گردنان بر درش سراندازان.
سنایی.
|| کسی که از روی ناز و نخوت و مستی سر خود را به هر جانب حرکت دهد و خرامان خرامان به راه رود. ( برهان ) ( جهانگیری ) : ز باد و بوی تست امروز در باغ
درختان جمله رقاص و سرانداز.
خسرو ( از آنندراج ).
|| ناپاک. || جَلد و چابک. || سرافکندگی. ( برهان ). سرافکنده. سر بزیر افکنده.