سر القدر

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] رساله سرّ القدر از بو علی است که به زبان عربی و در پاسخ به سؤال درباره این کلام صوفیه که گفته اند: «من عرف سر القدر فقد الحد»، نوشته شده است.
این کتاب به همراه بیست دو رساله دیگر در مجموعه ای به نام رسائل ابن سینا، به چاپ رسیده است.
رساله، بسیار کوتاه و فاقد هر گونه باب بندى و فصل بندى است.
مؤلف، بعد از اینکه این مسئله را اندکی دشوار مى داند و اصل آن را پاره اى از روایات منقول از پیغمبر اکرم(ص) و امیرالمؤمنین(ع) مى خواند، می گوید: درک سر القدر مبتنی بر مقدماتی است که نظام عالم، حدیث ثواب و عقاب، اثبات معاد برای نفوس از آن جمله می باشد. وی مسئله قدر را در ضمن توضیح این مقدمات روشن مى سازد و از جمله نکاتى را که خاطرنشان می کند این است که خیرات در عالم اصل و مقصود می باشند و شرور امورى عدمی و غیر مقصود.
رسائل ابن سینا (23 رساله)

پیشنهاد کاربران

تصویر کلی و جزئیاتی سامان یا نظام احسن و اشرف آفرینش اولیه ی همین واقعیت و طبیعت، همین عالم یا دنیا به شکل این آسمان و زمین و هرآنچه که بین آنهاست، در نهایت کمال ایده آل خوبی و زیبایی، اعتدال و نظم و هماهنگی با کمیت و کیفیت بهشت برین و همان تصویر واحد شهودی و عینی مبدئی در طی برزخ های متوالی در قالب روئیاهای حقیقی و روشن و همان تصویر در طی حیات ها یا زندگی های متوالی و فراوان دنیوی در مدارات و مراتب و درجات فراوان تکاملی بین دو حد دنیوی، یکی نهایت نقصان و امکان اخس در پائین ترین حالت نشئگی طبیعی و دیگری نهایت کمال و امکان اشرف دنیوی در بالاترین حالت نشئگی طبیعی در طول این سفر بسیار طولانی و دایره وار دنیوی، مقطعی، نزولی و صعودی محتوای کیهان یا جهان بین دو بهشت برین متوالی یعنی بین مبدء و معاد حقیقی و واقعی ( منظور از دیدگاه علمی و نه دینی ) قبل از ابلاغ امر آفرینش یکبار برای جاودانگی در خاطره مطلق خدای حقیقی و واقعی ( یعنی خدای علمی یا خدا از دیدگاه علمی و نه خدای آئینی و دینی و فلسفی و عرفانی و آتئیستی ) طوری ثبت و ضبط گردیده که هرگز و هیچگاه کوچکترین خلل و لرزشی در آن ایجاد نخواهد گردید. آن تصویر در لحظه ی جاودانه ی حال در بخش متایی یا غیبی همین دنیای فیزیکی - متافیزیکی موجود و خارج از تیر رس حواس پنجگانه ( چه مسلح و چه غیر مسلح ) و بیرون از توان شناخت تجربی میباشد. اما انسان خردمند میتواند به کمک قوای تفهمی و ادراکی فهم و عقل سالم ( یعنی علمی و نه دینی ) به کمک ابزار های فکر و خیال و تصور روشن به آن بیندیشد. شاید مفید و ثمر بخش و راه گشا باشد بدانیم که انسان در جهت شناخت حقیقی خود و خدای حقیقی و واقعی، هیچ راه و هیچ روش معقول و منطقی تری در پیش پا و روی خود ندارد غیر از شناخت ظاهر و باطن این واقعیت و طبیعت و یا بطور کلی شناخت محتوا و محیط این گیتی یا کیهان و یا این جهان به روش علمی.
...
[مشاهده متن کامل]

شاید به جای پرداختن به سرّالقدر مفید باشد که معما یا سِر و یا راز تاکنون فاش نشده الدهّر گشوده شود.
به قول حافظ شیرین سخن:
حدیث از مُطرب و مَی گو و راز دهر کمتر جو/
که کس نگشود و نگشاید به حکمت این معما را/.
متکلمین و حکیمان و عارفان دینی و مترجمین و مفسرین آیات و روایات و احادیث انبیاء و اولیاء نتوانسته اند بدانند که علامت تشدید روی حرف ه در واژه ی دهّر به معنای وجود داشتن دو تا ه ( ها ) میباشد و لذا اگر تاج تشدید به علت و عللی برداشته شده یا شود، آنگاه باید توجه داشت که بهمراه این عمل کلاه برداری، یکی از ه ها حذف و مفقود و گم و گول نشود، تا تلفظ ریشه ای و معنای اصلی آن پایمال نگردد.

بپرس