سدیم کربنات

سدیم کربنات، Na2CO3 یک نمک سدیم است که از ترکیب آن با کربنیک اسید تولید می شود. همه اشکال آن نمک های سفید و محلول در آب هستند که محلول های قلیایی متوسطی را در آب تولید می کنند. این ماده به طور سنتی از خاکستر گیاهانی که در خاک های غنی از سدیم رشد می کنند، استخراج می شده است. سدیم کربنات در مقادیر زیاد توسط فرایند سُلوی از سدیم کلرید و آهک تولید می شود.
عمده کاربرد سدیم کربنات در تولید شیشه است. چنانچه سدیم کربنات را در دماهای بسیار بالا حرارت دهیم، و آن را با ماسه و کلسیم کربنات ترکیب کنیم و سپس به سرعت آن را سرد کنیم، محصول ما شیشه خواهد بود.
سدیم کربنات همچنین به عنوان یک باز نسبتاً قوی در بسیاری از موارد به کار می رود. برای مثال، به عنوان تنظیم کننده PH جهت حفظ پایداری شرایط قلیایی لازم برای عملکرد اکثر عوامل تولیدکننده از این ترکیب استفاده می شود.
به عنوان یک افزودنی رایج در مخازن شهری جهت خنثی سازی اثر اسیدی کلر و افزایش PH به کار می رود. در آشپزی، گاهی اوقات به عنوان یک جایگزین برای سدیم هیدروکسید برای قلیایی کردن به خصوص در چوب شور ( نان نمکی ) به کار می رود. این خوراک ها با یک محلول ماده قلیایی عمل آوری می شوند تا PH سطح ماده غذایی را تغییر کند که این سبب برشتگی بیشتر آن می شود.
در شیمی این ماده به عنوان یک الکترولیت استفاده می شود و این از آن جهت است که الکترولیت ها معمولاً بازهای نمکی دارند و از طرفی سدیم کربنات به عنوان یک رسانای خوب در الکترولیز عمل می کند. همچنین به عنوان استاندارد اصلی تیتراسیون اسید و باز به کار می رود و این به دلیل پایداری جامد و گاز این ماده است که سبب سهولت در اندازه گیری دقیق تر جرم می شود.
در خانه ها به عنوان نرم کنندهٔ آب در شست وشوی لباس ها به کار می رود. این ماده با یون های منیزیم و کلسیم موجود در آب سخت مقابله می کند و مانع از تشکیل پیوند بین آن ها با ماده شوینده به کار رفته می شود. بدون استفاده از سدیم کربنات شوینده اضافی برای خیساندن یون های منیزیم و کلسیم نیاز می شود. سدیم کربنات در بخش شویندهای فروشگاه ها به نام علف شوره ( اشنان ) دیده می شود و به طور مؤثری لکه های روغن، گریس، و الکل را از بین می برد. سدیم کربنات همچنین به عنوان عامل ضد رسوبی از جمله رسوب هایی که در کتری ها و ماشین های بخار دیده می شود به کار می رود.