سدیم نیترید

سدیم نیترید ( Na 3 N ) یک ترکیب معدنی است که برخلاف لیتیم نیترید و برخی دیگر از نیتریدها، یک نیترید فلز قلیایی بسیار ناپایدار است. با ترکیب پرتوهای اتمی سدیم و نیتروژن که بر روی یک لایه یاقوت کبود دمای پایین رسوب می کنند، می توان آن را ایجاد کرد. [ ۱] این ماده به راحتی به عناصر خود تجزیه می شود:
سدیم نیترید را می توان به دو روش مختلف تولید ( سنتز ) کرد:با تجزیه حرارتی از NaNH 2 یا با واکنش مستقیم از عناصر. [ ۲] رایج ترین روش برای تولید موفقیت آمیز سدیم نیترید توسط دیتر فیشر ( به انگلیسی: Dieter Fischer ) ، مارتین جانسن ( به انگلیسی: Martin Jansen ) و گریگوری واجنین ( به انگلیسی: Grigori Vajenine ) با استفاده از روش دومی انجام شده است. راه اول تعیین نسبت مورد نظر از Na و N 2 در فاز گاز به صورت جداگانه و وارد کردن آنها در یک محفظه خلاء در بستر سرد می باشد، که سپس تا دمای اتاق ( 298 K ) گرم می شود تا تبلور شود. [ ۱] روش دوم واکنش سدیم اولیه با نیتروژن فعال شده با پلاسما بر روی یک سطح فلز است. با وارد کردن آلیاژ Na - K مایع به ترکیب و با حذف مایع اضافی و شستشو با آلیاژ تازه، می توان این سنتز را بیشتر تسهیل کرد. سپس ماده جامد با استفاده از سانتریفیوژ از مایع جدا می شود. با این حال روش واجنین بسیار حساس به هوا است و می تواند به سرعت تجزیه شده و بسوزد، مگر اینکه در محیط اکسیژن خالص ( O 2 ) قرار گیرد. [ ۳]
سدیم نیترید می تواند از رنگ قهوه ای مایل به قرمز یا آبی تیره بسته به تولید ترکیب به دلیل خواص ذاتی باشد. [ ۱] [ ۳] بعد از چند هفته در دمای اتاق، هیچ نشانه ای از تجزیه نشان نمی دهد. [ ۳] این ترکیب نقطه ذوب ندارد؛ زیرا همان طور که با استفاده از طیف سنجی جرمی در حدود ۳۶۰ کلوین ثابت شده است، دوباره به فرمهای اولیه آن تجزیه می شود. [ ۱] [ ۲] تخمین آنتالپی تشکیل برای این ترکیب، ۶۴ کیلوژول بر مول است. [ ۳]
این ماده در کارخانجات در رنج وسیعی از رنگ های و رنگدانه ها، در صنعت داروسازی به عنوان یک حد واسط در تولید ساخارین و کافئین، در واکنش های آلی تولید حشره کش و علف کش ها به عنوان مهار کنندهٔ خوردگی، در صنعت نساجی به عنوان یک عامل سفید کننده، در صنعت لاستیک به عنوان بازدارندهٔ پلیمری، در برنامه های کاربردی شامل تصفیه آب، مایعات ضد انجماد، کیسه هوای خودروها، پاک کننده های صنعتی و روان کننده ها کاربرد دارد. در صنایع مختلف از جمله صنایع خودروسازی و حمل و نقل هوایی، نیتریت سدیم برای درمان گرما و حرارت شیمیایی فلزات، آلیاژها و بخشی از آنها استفاده می شود. با توجه به خواص ضد خوردگی، نیتریت سدیم نیز به عنوان یک خنک کننده در ذخیره انرژی حرارتی برای سیستم های تهویه مطبوع و سردخانه صنعتی استفاده می شود. [ ۴]