سدهانت

فرهنگ فارسی

هندوان کتابهای معتبر و مهم نجومی را بنام سدهاند میخوانده و نزدیک ایشان کتابهای مزبور پنج اند : سورج سدهاند بشست سدهاند رومک سدهاند بلس سدهاند براهم سدهاند ( التفهیم ۷ - ۱۴۶ )

دانشنامه آزاد فارسی

سِدهانْتَ (Siddhanta)
(یا: سیدهانتا؛ در مآخذ اسلامی: سِنْدهِند) مجموعه ای مشتمل بر قدیمی ترین آثارِ شناسایی شدۀ علمی به زبانِ هندی در زمینۀ نجوم. زمانِ احتمالیِ نگارش آن ها از نیمۀ اول قرن ۵م به بعد بوده است. این آثار، برخلافِ کاراناها، بیشتر جنبۀ کاربردی داشتند و اساسِ آن ها بر نجوم و ریاضیِ یونان استوار بود، اما پاره ای از مطالبشان زمینه ای بومی و اصیل داشت. یکی از مهم ترین مطالبِ اصیلِ آن ها به کار بردنِ مفهومِ جَیب (سینوس) به جایِ وَتَرهایِ ابتداییِ بَطلمیوسی است. پنج سدهانت به این شرح بوده اند: سوریا سدهانت، پتاماها سدهانت، واسیشتا سدهانت، پولیشا سدهانت، وروماکا سدهانت. فقط موردِ اول، که مشهور ترین آن هاست، کامل برجای مانده است. سوریا سدهانت به صورتِ اشعار حماسی تألیف شده و دربردارندۀ چهارده فصل است. به گفتۀ ابوریحان بیرونی، لاطه آن را نگاشته است، ولی احتمال می رود که او فقط شرحی بر آن نوشته باشد. در متنِ این اثر آمده است که سوریا، ایزدِ خورشید، در رومکا، روم یا شاید اسکندریه، آن را نوشته است.

پیشنهاد کاربران

بپرس