سد محمد رضا شاه

فرهنگ فارسی

سدیست که بر رودخانه دز بسته اند و آن در ۲۵ کیلومتری شمال دزفول در دره ای بعمق ۵٠٠ متر واقع است . نوع سد قوسی بتونی است . ارتفاع آن ۲٠۳ متر و بلندترین سد در خاورمیانه و هفتمین سد از حیث بلندی در جهان است . گنجایش مخزن آن ۳٠۵٠٠٠٠٠٠٠ متر مکعب است . مساحت دریاچه ۶۳٠٠ هکتار و طول دریاچه ۶۵ کیلومتر میباشد . حد متوسط جریان آب رودخانه دز ۱۷۴ متر مکعب در ثانیه ( رقم متوسط در سالهای کم آبی ) حداقل جریان طبیعی رودخانه دز ۵٠ متر مکعب در ثانیه جریان تنظیم یافته رودخانه دز پس از تکمیل سد ۲۸۷ متر مکعب در ثانیه است . اراضی قابل آبیاری ۱۴۵٠٠٠ هکتار فایده حاصل از کنترل رودخانه جلوگیری از ۱٠٠٠٠٠٠٠٠ ریال خسارت وارد در سال از رودخانه های دز و کارون است . قدرت نیرویبرق حاصل از سد ۱۳٠٠٠٠ کیلو وات در شروع بهره برداری است که تا ۵۲٠٠٠٠ کیلو وات بالا خواهد رفت طول راه تونل از جلگه تا کارخانه برق زیرزمینی و ساختمانهای داخل دره ۶۴۷٠ متر است . تونل انحرافی رودخانه ۶۷٠ متر قطر دهانه ۱۷ متر . مقدار آبی که سد مزبور ذخیره خواهد کرد ۱۵۹ دهکده و ۱۳٠٠٠٠ تن سکنه آنها را مشروب خواهد ساخت . آب آن مقدار کشت ۳۷۵٠٠٠ هکتار اراضی مرغوب را در سراسر سال میسر خواهد ساخت محصول غلات را ۴ برابر خواهد کرد و از سیلاب رودهای دز سفلی و کارون بنحو کامل جلوگیری خواهد نمود . شرایط کشتی رانی را در کارون سفلی شط العرب ( مقابل پالایشگاه آبادان ) بهبود خواهد بخشید . قسمتی از آب ذخیره شده توسط کانالهای نسبتا کوتاهی برودخانه کرخه - که نزدیک آنست - ریخته خواهد شد و بدین وسیله کمبود آب ناحیه دشت میشان که در مرز ایران و عراق واقع است رفع خواهد شد . این سد در پایان سال ۱۳۴۱ ه.ش. آماده بهره برداری گردید . توضیح در آغاز این سد را (( سد دز ) ) مینامیدند .

پیشنهاد کاربران

بپرس