سد اسوان

سد اسوان سدی در کشور مصر است که با طرحی عظیم و برای جلوگیری از طغیان های رودخانه نیل ساخته شده است. این سد به برقراری جریان مداوم آب در تمام طول سال کمک کرده است و نیز برق کارخانه ها و منازل مسکونی شهرهای گوناگون کشور مصر را تأمین می کند.
برنامه ریزی برای ساخت این سد در آلمان صورت گرفت و سپس مصری ها با کمک اتحاد جماهیر شوروی آن را ساختند. دریاچه سد ایجاد شده پس از آبگیری این سد که دریاچه ناصر نام دارد، هم اکنون از نظر گنجایش ذخیره سازی آب در رتبه ششم فهرست بزرگترین سدهای جهان قرار دارد.
از زمان های قدیم، هر ساله رودخانه نیل طغیان می کرد. این سیل ها، لجنهای حاصلخیز را بر روی زمین پراکنده می ساخت و به کشاورزان کمک می کرد تا محصولات خود را به عمل آورند. اما بعضی مواقع جاری شدن سیلاب های زیاد و بیش از اندازه، خانه ها و زمین های زراعی را ویران می کرد و در بقیه روزهای سال، خشکسالی همه جا را فرا می گرفت.
برای کنترل این سیل ها، در سال ۱۹۰۲ میلادی مهندسین سدی در جنوب شهر آسوان ساختند. ارتفاع این سد در سال ۱۹۱۲ و سپس در سال ۱۹۳۳ افزایش یافت. اما این سد نمی توانست رودخانه نیل را کاملاً مهار کند. کار ساخت سد عظیم آسوان در سال ۱۹۶۰ میلادی آغاز شد. خاک ، سنگ گرانیت ، خاک رُس و سیمان اصلی ترین مصالح بکار گرفته شده در ساخت این سد هستند. طول تاج این سد برابر ۳۸۳۰ متر، ارتفاع آن ۱۱۱ متر و ضخامت آن در قسمت تاج ۴۰ متر می باشد. ضخامت پایه سد که بر بستر رودخانه قرار دارد ۹۲۵ متر است. ساخت این سد حدود ۱۰ سال به طول انجامید.
سد عظیم آسوان در سال ۱۹۷۱ میلادی رسماً افتتاح شد. در فصول بارانی، این سد از طغیان آب رودخانه نیل جلوگیری می کند. هنگام انباشته شدن آب رودخانه در پشت این سد، به تدریج مخزن آبی به طول بیش از ۵۰۰ کیلومتر تشکیل می شود. این دریاچه مصنوعی پس از فوت جمال عبدالناصر رئیس جمهور سابق مصر، دریاچه ناصر نامیده شد. این دریاچه هم اکنون از نظر گنجایش آب در رتبه ششم فهرست بزرگترین دریاچه سدهای جهان قرار دارد.
حدود ۵۰ هزار نفر از مردم به دلیل وسعت دریاچه سد ( دریاچه ناصر ) ، مجبور به ترک خانه های خود شدند. آن ها به یک منطقه زراعی جدید در ۵۰ کیلومتری شمال شهر آسوان مهاجرت کردند. چندین جزیره و معبد قدیمی در معرض سیل قرار گرفتند، ولی برخی از آن ها از این حادثه مصون ماندند. در عملیاتی وسیع و گسترده، معبدهای رامسس دوم و نفرتاری به آجرهای ۳۰ تنی تقسیم شد و سپس دوباره این آجرها، یک به یک در تپه هایی مشرف به رودخانه نیل کنار هم سوار شدند. این کار طاقت فرسا ۴ سال به طول انجامید. همچنین سایر معابد کوچک نیز از جزیره ای در نیل که در حال فرورفتن در آب بود، انتقال داده شدند.