سخنگوی وزارت امور خارجه یک مقام رسمی است که وظیفه اصلی وی فعالیت به عنوان سخنگو برای وزارت امور خارجه است. تا سال ۱۳۹۰، مسئولیت ارتباط با رسانه ها جزو وظیفه های یکی از بخش های مستقل وزارت خانه به نام «اداره کل اطلاعات و مطبوعات» بود با این حال یک جایگاه تثبیت شده در وزارت خانه برای سخنگویی وجود نداشت و شخص سخنگو به عنوان مشاور وزیر یا دستیار ویژهٔ وزیر منصوب می شد. در شهریور ۱۳۹۰، مسئولیت سخنگویی دارای ساختار مشخص شد و جایگاه حقوقی رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه ای وزارت امور خارجه به عنوان سخنگو تعیین شد.
... [مشاهده متن کامل]
مسئولیت سخنگویی از دههٔ ۱۳۴۰ با اداره کل اطلاعات و مطبوعات وزارت امور خارجه بود. این اداره کل مسئول رسیدگی به فعالیت های حوزهٔ رسانه ها بود و فعالیت خاصی در دیپلماسی عمومی نداشت. همین مسئله باعث ایجاد یک ساختار جدید به نام «اداره کل دیپلماسی عمومی» در مرداد ۱۳۹۰ شد و این دو اداره کل زیرنظر مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه ای، در سطح معاونت وزیر، به فعالیت خود ادامه دادند. اداره کل های فوق در تغییرات ساختاری که از ابتدای بهمن ۱۳۹۶ اعمال شد، تبدیل به معاونت های مرکز شدند. همچنین معاونت امور سخنگویی با چهار اداره به ساختار مرکز اضافه شد تا در کنار معاونت های دیپلماسی رسانه ای و دیپلماسی عمومی، سومین معاونت مرکز را تشکیل دهد. به این ترتیب مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه ای صاحب دوازده اداره در زیرمجموعهٔ خود شد. رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه ای، سخنگوی وزارت امور خارجه است.
پیش از انقلاب ۱۳۵۷، مدیرکل اطلاعات و مطبوعات وزارت امور خارجه، سخنگوی رسمی وزارت خانه بود که با دعوت از روزنامه نگاران به طور جمعی یا اختصاصی مطالب مورد نظر و اخبار وزارت خانه از انتصابات تا مسائل سیاسی خاص را در اختیار آن ها می گذاشت. این اداره دارای یک نشریهٔ هفتگی نیز بود که رابط وزارت با رسانه ها بود. در دههٔ ۱۳۴۰ که اردشیر زاهدی وزیر امور خارجه شد، پرویز عدل مدتی به عنوان مدیرکل اطلاعات و مطبوعات و نیز سخنگوی وزارت خانه فعالیت داشت. او در سال ۱۳۵۵ دوباره به سمت های مذکور منصوب شد. پرویز عدل در مرداد ۱۳۵۷ به عنوان سفیر ایران در برزیل شد و محمد پورسرتیپ سفیر ایران در سوریه که مأموریتش به اتمام رسیده و به ایران بازگشته بود، به سخنگویی رسید. مسئولیت پورسرتیپ تا خرداد ۱۳۵۸ ادامه داشت. پس از او، ابراهیم یزدی وزیر امور خارجه، ابراهیم مکلا را به سخنگویی تعیین کرد. آخرین مسئولیت مکلا پیش از انقلاب، سرکنسول ایران در ارزروم بود.
... [مشاهده متن کامل]
مسئولیت سخنگویی از دههٔ ۱۳۴۰ با اداره کل اطلاعات و مطبوعات وزارت امور خارجه بود. این اداره کل مسئول رسیدگی به فعالیت های حوزهٔ رسانه ها بود و فعالیت خاصی در دیپلماسی عمومی نداشت. همین مسئله باعث ایجاد یک ساختار جدید به نام «اداره کل دیپلماسی عمومی» در مرداد ۱۳۹۰ شد و این دو اداره کل زیرنظر مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه ای، در سطح معاونت وزیر، به فعالیت خود ادامه دادند. اداره کل های فوق در تغییرات ساختاری که از ابتدای بهمن ۱۳۹۶ اعمال شد، تبدیل به معاونت های مرکز شدند. همچنین معاونت امور سخنگویی با چهار اداره به ساختار مرکز اضافه شد تا در کنار معاونت های دیپلماسی رسانه ای و دیپلماسی عمومی، سومین معاونت مرکز را تشکیل دهد. به این ترتیب مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه ای صاحب دوازده اداره در زیرمجموعهٔ خود شد. رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه ای، سخنگوی وزارت امور خارجه است.
پیش از انقلاب ۱۳۵۷، مدیرکل اطلاعات و مطبوعات وزارت امور خارجه، سخنگوی رسمی وزارت خانه بود که با دعوت از روزنامه نگاران به طور جمعی یا اختصاصی مطالب مورد نظر و اخبار وزارت خانه از انتصابات تا مسائل سیاسی خاص را در اختیار آن ها می گذاشت. این اداره دارای یک نشریهٔ هفتگی نیز بود که رابط وزارت با رسانه ها بود. در دههٔ ۱۳۴۰ که اردشیر زاهدی وزیر امور خارجه شد، پرویز عدل مدتی به عنوان مدیرکل اطلاعات و مطبوعات و نیز سخنگوی وزارت خانه فعالیت داشت. او در سال ۱۳۵۵ دوباره به سمت های مذکور منصوب شد. پرویز عدل در مرداد ۱۳۵۷ به عنوان سفیر ایران در برزیل شد و محمد پورسرتیپ سفیر ایران در سوریه که مأموریتش به اتمام رسیده و به ایران بازگشته بود، به سخنگویی رسید. مسئولیت پورسرتیپ تا خرداد ۱۳۵۸ ادامه داشت. پس از او، ابراهیم یزدی وزیر امور خارجه، ابراهیم مکلا را به سخنگویی تعیین کرد. آخرین مسئولیت مکلا پیش از انقلاب، سرکنسول ایران در ارزروم بود.
