سجع مطرف

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] سجع مطرف به معنای یکسان بودن حروف سجع، با اختلاف بخش های عبارت به لحاظ وزن است.
در علم بدیع، برای سجع - و همچنین فواصل- اقسامی برشمرده اند. یکی از این اقسام، سجع مطرف است. سجع مطرف آن است که دو فاصله به لحاظ وزن، مختلفند اما در حروف سجع یکسان هستند. به عبارت دیگر، سجع مطرف توازن حروف واژه ها در «روی» یعنی حرف اصلی آخر کلمه است؛ مانند شاد، آزاد.
مثال های قرآنی
(ما لکم لا ترجون لله وقارا (وقد خلقکم اطوارا)). (ا لم تر کیف فعل ربک باصحاب الفیل (ا لم یجعل کیدهم فی تضلیل) و ارسل علیهم طیرا ابابیل (ترمیهم بحجارة من سجیل)). (والصبح اذا اسفر (انها لاحدی الکبر) نذیرا للبشر (لمن شاء منکم ان یتقدم او یتاخر)). (یا ایها المدثر (قم فانذر) و ربک فکبر (و ثیابک فطهر)).

پیشنهاد کاربران

سجع مطرّف: سجع همسوی
دکتر کزازی " سجع همسوی " را در نوشته های خود به جای " سجع مطرف" بکار برده است.
نامه ی باستان ، ج ۳ ، داستان سیاوش ، دکتر کزازی ۱۳۸۴، ص ۲۲۷.

بپرس