[ویکی فقه] سجع مرصع به معنای اتفاق فواصل در وزن و قافیه، و مقابله هر کلمه با قرینه آن در وزن و قافیه است.
در علم بدیع ، برای سجع- و همچنین فواصل- اقسامی برشمرده اند. یکی از این اقسام، سجع مرصع است. در سجع مرصع، دو فاصله به لحاظ وزن و قافیه همسان، و هر کلمه ای در وزن و قافیه، مقابل قرینه خود است.
مثال در زبان فارسی
«شام رفته و بام خفته، سال از عد بیرون و مال از حد افزون، همه را تلف کرده و اسف برده». ای منور به تو نجوم جلال {وی مقرر به تو رسوم کمالبوستانی است صدر تو، زنعیم {آسمانی است قدر تو، زجلالدر کرامت ترا نبوده نظیر {در شهامت ترا نبوده همالتیره پیش فضایل تو نجوم {خیره پیش شمایل تو شمالشرک را از تو منهدم ارکان {ملک را از تو منتظم احوال
قول زرکشی
زرکشی معتقد است سجع مرصع در قرآن وجود ندارد، اما عده ای، آیات زیر را مثال آورده اند :۱. ((ان الینا ایابهم) ثم ان علینا حسابهم)؛ «در حقیقت بازگشت آنان به سوی ماست، آنگاه حساب (خواستن از) آنان به عهده ماست». ۲. ((ان الابرار لفی نعیم) وان الفجار لفی جحیم)؛ «قطعا نیکان به بهشت اندرند، و بی شک بدکاران در دوزخند».
جمع تصریع و تجنیس
...
در علم بدیع ، برای سجع- و همچنین فواصل- اقسامی برشمرده اند. یکی از این اقسام، سجع مرصع است. در سجع مرصع، دو فاصله به لحاظ وزن و قافیه همسان، و هر کلمه ای در وزن و قافیه، مقابل قرینه خود است.
مثال در زبان فارسی
«شام رفته و بام خفته، سال از عد بیرون و مال از حد افزون، همه را تلف کرده و اسف برده». ای منور به تو نجوم جلال {وی مقرر به تو رسوم کمالبوستانی است صدر تو، زنعیم {آسمانی است قدر تو، زجلالدر کرامت ترا نبوده نظیر {در شهامت ترا نبوده همالتیره پیش فضایل تو نجوم {خیره پیش شمایل تو شمالشرک را از تو منهدم ارکان {ملک را از تو منتظم احوال
قول زرکشی
زرکشی معتقد است سجع مرصع در قرآن وجود ندارد، اما عده ای، آیات زیر را مثال آورده اند :۱. ((ان الینا ایابهم) ثم ان علینا حسابهم)؛ «در حقیقت بازگشت آنان به سوی ماست، آنگاه حساب (خواستن از) آنان به عهده ماست». ۲. ((ان الابرار لفی نعیم) وان الفجار لفی جحیم)؛ «قطعا نیکان به بهشت اندرند، و بی شک بدکاران در دوزخند».
جمع تصریع و تجنیس
...
wikifeqh: سجع_مرصع