[ویکی فقه] سجع متوازی به معنای اتفاق فواصل در وزن و قافیه، و عدم مقابله بین هر کلمه و قرینه آن در وزن و قافیه است.
در علم بدیع ، برای سجع - و همچنین فواصل- اقسامی برشمرده اند. یکی از این اقسام، سجع متوازی است. در سجع متوازی، دو فاصله به لحاظ وزن و قافیه همسان اند ولی میان هر کلمه و قرینه آن مقابله در وزن و قافیه وجود ندارد. به عبارت دیگر، سجع متوازی عبارت است از موزون و متماثل بودن واژه های آخر جمله ها، هم از لحاظ وزن (هجا) و هم از لحاظ «روی» (حرف اصلی آخر واژه)؛ مانند: آباد- آزاد، دلیر-کویر. در قرآن این نوع سجع فراوان به چشم می خورد.
مثال های قرآنی
(فیها سرر مرفوعة (واکواب موضوعة)). (والتوراة والانجیل (ورسولا الی بنی اسرائیل)). (فی سدر مخضود (و طلح منضود)). (و الشمس و ضحاها (و القمر اذا تلاها) و النهار اذا جلاها (و اللیل اذا یغشاها) و السماء و ما بناها (و الارض و ما طحاها) و نفس و ما سواها (فالهمها فجورها و تقواها)). (نحن اقرب الیه من حبل الورید (اذ یتلقی المتلقیان عن الیمین و عن الشمال قعید) ما یلفظ من قول الا لدیه رقیب عتید (و جاءت سکرة الموت بالحق ذلک ما کنت منه تحید) و نفخ فی الصور ذلک یوم الوعید (و جاءت کل نفس معها سائق و شهید)).
در علم بدیع ، برای سجع - و همچنین فواصل- اقسامی برشمرده اند. یکی از این اقسام، سجع متوازی است. در سجع متوازی، دو فاصله به لحاظ وزن و قافیه همسان اند ولی میان هر کلمه و قرینه آن مقابله در وزن و قافیه وجود ندارد. به عبارت دیگر، سجع متوازی عبارت است از موزون و متماثل بودن واژه های آخر جمله ها، هم از لحاظ وزن (هجا) و هم از لحاظ «روی» (حرف اصلی آخر واژه)؛ مانند: آباد- آزاد، دلیر-کویر. در قرآن این نوع سجع فراوان به چشم می خورد.
مثال های قرآنی
(فیها سرر مرفوعة (واکواب موضوعة)). (والتوراة والانجیل (ورسولا الی بنی اسرائیل)). (فی سدر مخضود (و طلح منضود)). (و الشمس و ضحاها (و القمر اذا تلاها) و النهار اذا جلاها (و اللیل اذا یغشاها) و السماء و ما بناها (و الارض و ما طحاها) و نفس و ما سواها (فالهمها فجورها و تقواها)). (نحن اقرب الیه من حبل الورید (اذ یتلقی المتلقیان عن الیمین و عن الشمال قعید) ما یلفظ من قول الا لدیه رقیب عتید (و جاءت سکرة الموت بالحق ذلک ما کنت منه تحید) و نفخ فی الصور ذلک یوم الوعید (و جاءت کل نفس معها سائق و شهید)).
wikifeqh: سجع_متوازی