سایو تومه و پرنسیپه

دانشنامه آزاد فارسی

سائو تومه وَ پِرنْسیپه ( São Tomé & Principe)
سائو تومه وَ پِرنْسیپه
سائو تومه وَ پِرنْسیپه
موقعیت. کشور ـ جزیرۀ سائو تومه و پرنسیپه مشتمل بر شماری جزایر آتشفشانی است و در خلیج گینه، در دوراب های ساحل غربی افریقا، قرار دارد. مساحت این کشور ۱,۰۰۱ کیلومتر مربع و پایتخت آن شهر سائو تومه۱ است.
سیمای طبیعی. جزیرۀ سائو تومه که بزرگ ترین و پرجمعیت ترین جزایر این گروه است، در ۳۰۰کیلومتری ساحل غربی کشور گابون جا دارد و مساحت آن به ۸۴۵ کیلومتر مربع می رسد. این سرزمین کوهستانی و پوشیده از جنگل است و ارتفاع بلندترین نقطة آن، پیکو دِ تومه، به ۲,۰۲۵ متر بالغ می شود و رودخانه های کوچک چندی که از اطراف همین کوه سرچشمه می گیرند و به اقیانوس می ریزند، آن را مشروب می کنند. جزیرۀ پرنسیپه، دومیّن جزیرۀ بزرگ این کشور است و با ۱۱۴ کیلومتر مربع مساحت، در ۱۶۰کیلومتری شمال شرقی جزیرۀ سائو تومه قرار دارد. این جزیره نیز کوهستانی و پوشیده از جنگل است و بلندترین نقطۀ آن واقع در حاشیۀ جنوب شرقی، ۹۳۵ متر ارتفاع دارد. علاوه بر آن، جزایر کوچک پدراس، تینهوساس، رولاس، و کاروکو و چند جزیرکدیگر که مساحت شان در مجموع به ۴۲ کیلومتر مربع می رسد، بخش هایی از این کشور را تشکیل می دهند. اقلیمِ گرم و استوایی کشور مزبور، تحت تأثیر جریان آب سرد اقیانوسی بَنگوئِلا تعدیل شده و به ویژه ارتفاعات آن از آب وهوایی ملایم و مطبوع برخوردار شده است. فصل بارندگی این سرزمین از آبان تا اردیبهشت به درازا می کشد و میانگین ریزش سالانۀ آن به ۳هزار میلی متر می رسد.
اقتصاد. کشاورزی، ماهی گیری، و گردشگری، اساس اقتصاد این کشور را تشکیل می دهد. کاکائو عمده ترین محصول صادراتی آن است و حدود۳/۱ از اراضی مزروعی آن برای کشت این گیاه صادراتی اختصاص یافته است و ۴۰ درصد از نیروی کار این کشور نیز در این بخش مشغولند. صنعت سائو تومه، ترقی چندانی نکرده و به چند کارخانه و کارگاه کوچک آبجوسازی، روغن گیری نخل، تولید الوار و مصالح ساختمانی، نساجی و صابون سازی منحصر است.
حکومت و سیاست. به موجب قانون اساسی ۱۹۹۰، حکومت کشور ـ جزیرۀسائو تومه و پرنسیپه جمهوری چندحزبی با یک مجلس قانون گذاری است. رئیس جمهور (زن یا مرد) را، که عالی ترین مقام کشور است، مردم برای یک یا دو دورۀ پنج ساله انتخاب می کنند و قدرت اجرایی در دست اوست؛ هیئت دولت هم زیر نظر مستقیم او عمل می کند. مجلس ملی این کشور ۵۵ عضو دارد که هر چهار سال یک بار انتخاب می شوند. جزیرۀ پرنسیپه از آوریل ۱۹۹۵ به خودگردانی داخلی نایل آمده و دارای یک دولت و مجلس محلی است.
مردم و تاریخ. مطابق برآورد سال ۲۰۱۰، جمعیت کشور سائو تومه و پرنسیپه حدود۱۶۵,۰۰۰ نفر است و تراکم نسبی آن به۱۶۴.۸ نفر در کیلومتر مربع می رسد. حدود ۵۲ درصد از جمعیت آن در روستاها زندگی می کنند و سیاهان افریقایی (قوم فانگ) ۹۰ درصد از ساکنان آن را تشکیل می دهند. ۴۹ درصد از جمعیت این سرزمین را مردان و ۵۱ درصد از آن را زنان تشکیل داده اند، ۸۴ درصد از آنان پیرو آیین کاتولیک رومی اند و زبان رسمی آنان پرتغالی است. پرتغالی ها در دهۀ ۱۴۷۰ به این جزایر وارد شدند و آن را به تبعیدگاه یهودیان مبدل کردند و به کشت نیشکر پرداختند. این کشور در قرن ۱۵ بازار دلالان اروپایی برای خریدوفروش برده و صدور آن به امریکای جنوبی بود و در قرن ۱۹، عنوان نخستین مکان کشت کاکائو در افریقا را به خود اختصاص داد. خشونت بیش از حدّ اربابان اروپایی، سیاهان را به واکنش و شورش واداشت و اربابان پرتغالی را به جان خود بیمناک کرد تا جایی که ناچار شدند موقتاً این جزیره را ترک کنند. شورش ها و زدوخوردهای پنهان وآشکارِ استقلال طلبان همچنان ادامه داشت تا این که پرتغالی ها باخواسته های شورشیان موافقت کردند و این کشور در ۱۲ ژوییۀ ۱۹۷۵ به کسب استقلال نایل آمد.

پیشنهاد کاربران

بپرس