سانسیتومتری

سانسیتومتری دانش اندازه گیری میزان حساسیت مواد حساس به نور، به خصوص فیلم های عکاسی است. اساس این مطالعات توسط فردیناند هورتر و وئرو چارلز دری فیلد در حدود سالهای ۱۸۷۶ با اولین امولسیون های فیلم سیاه و سفید پایه گذاری شد. آنها مشخص که چگونه میزان متناسبی از ذرات نقره در اثر تابش میزان نور و زمان ظهور فیلم در یک جا جمع می شود ( چگالی ذرات نقره در محل تابش نور با میزان نور نسبت مستقیم دارد ) . در آزمایش سانسیتومتری، ماده حساس مورد نظر در برابر یک سلسله نوردهی معین قرار می گیرد و سپس در شرایط کنترل شده و استاندارد ظهور و ثابت می شود. پس از این مرحله، نمونه در دانسیتومتر ( چگال سنج ) مورد بررسی قرار می گیرد و دانسیته آن سنجیده می شود. از روی نتایج بدست آمده منحنی مشخصه را رسم می کنند. منحنی بر مبنای لگاریتم نوردهی، تغییرات چگالی را نشان می دهد و در نهایت چگونگی واکنش ماده حساس را نسبت به نوردهی و ظهور و ثبوت نشان می دهد.
عموماً منحنی های مختصات، به ما نشان می دهند که در برابر مقادیر مختلف و متغیری که در پله های متوالی به فیلم نور می دهیم، چه مقدار سیاهی به وجود می آید و نسبت افزایش این درجات خاکستری چقدر است. اگر بگذاریم تا یک شعاع نور به عنوان نور اولیه با شدت I۱ به فیلمی برخورد کند که میزان سیاهی یا دانسیته آن برابر با D است، شدت نور اولیه تا میزان I۲ کاهش خواهد یافت، که به آن، نور ثانوی می گوییم. هنگامی که نور ثانوی یک دهم نور اولیه باشد، می گوییم دانسیته فیلم برابر یک است.
D=log I۱/I۲
بنابراین دانسیته، از لگاریتم گرفتن تیرگی یا سیاهی به دست می آید و تیرگی یا سیاهی از تقسیم نور تابیده بر نور عبور کرده به دست می آید. این منحنی ها دارای پنج قسمت هستند:
• فوک یا خفکی
• پاشنه
• شیب پاشنه
• ناحیه خط راست
• شانه.