دین سامری ( به انگلیسی: Samaritan religion ) ، که از ان به سامری گرایی نیز یاد می شود، یک دین ابراهیمی، یکتاپرست و قومی مردم سامری است. سامری ها برخلاف توراتی که امروزه توسط یهودیان استفاده می شود، از تورات سامری تابعیت می کنند، که به باور آن ها تورات اصلی و تحریف نشده است. سامری ها علاوه بر تورات سامری، کتاب یوشع را نیز مورد احترام قرار می دهند و برخی از شخصیت های کتاب مقدس مانند عیلی را نیز می شناسند.
... [مشاهده متن کامل]
سامری گرایی را پیروان آن به عنوان دینی توصیف می کنند که با موسی آغاز یافته و در طی هزاران سال تحریف نشده است. سامری ها معتقدند که یهودیت و تورات یهودی با مرور زمان تحریف شده و دیگر واجباتی را که خداوند بالای کوه سینا مقرر کرده انجام نمی دهند. یهودی ها کوه معبد را به عنوان مقدس ترین محل در دین شان می دانند، در حالی که سامری ها «کوه گریزیم» را مقدس می شمارند.
سامری گرایی مدعی است که قله کوه گریزیم موقعیت درست مکان مقدس خداوند است، برخلاف سنگ تهداب در کوه معبد که تعالیم یهودیت به آن معتقد است؛ بنابراین، سامری ها تاریخ شان را جدا از یهودیت پیگیری کرده و به زمان موسی می رسانند و ایمان دارند که یوشع تهداب معبد آن ها را گذاشته است. تاریخ سامری ها این جدایی را به این می رساند که ایلی کاهن اعظم، بعد از مرگ یوشع خیمه موسی را ترک کرده و به سوی کوه گریزیم در حرکت شد.
ابوالفتح، کسی که در قرن ۱۴ اثر بزرگ تاریخ سامری ها را نوشت، در مورد ریشه سامری ها چنین می نویسد:
به دلیل این که ایلی پسر یفنی از سلسله ایتامار می خواست کهانت اعظم را از نزد پسران پینکوس بگیرد، میان ایلی پسر یفنی و پسران پینکوس ( فینهاس ) جنگ وحشت ناکی رخ داد. او بر روی قربان گاه سنگی قربانی می کرد و ۵۰ سال سن داشت، صاحب مال و مسئول خزانه بنی اسرائیل بود…
او در قربان گاه قربانی کرد اما چون متوجه نبود به آن نمک نی آفزود. زمانی که اوزی کاهن اعظم از این موضوع خبر شده و دریافت که قربانی پذیرفته نشده است، کاملاً او را از خود راند؛ و ( حتی ) گفته شده است که او را توبیخ/ نکوهش کرد.
بنابراین او و گروهی که با او هم دردی می کردند، قیام کردند. او هم راه با پیروان و چارپایانش بی درنگ به سوی شیلو حرکت کردند. این جا بود که اسرائیل منقسم/بخش بخش شد. او را نزد رهبران آن ها فرستاد و گفت، هرکی می خواهد چیزهای شگفت انگیزی ببیند، نزد من بیاید. پس از آن او یک گروه بزرگی را در شیلو اطراف اش جمع کرده و در آن جا به خود معبد ساخت؛ او یک جایی را به مثل معبد اصلی ( در کوه گریزیم ) بنا کرد. با مراعات نمودن تمام جزئیات قربان گاهی ساخت–همه جزئیات آن قطعه به قطعه مانند قربان گاه اصلی بود.
... [مشاهده متن کامل]
سامری گرایی را پیروان آن به عنوان دینی توصیف می کنند که با موسی آغاز یافته و در طی هزاران سال تحریف نشده است. سامری ها معتقدند که یهودیت و تورات یهودی با مرور زمان تحریف شده و دیگر واجباتی را که خداوند بالای کوه سینا مقرر کرده انجام نمی دهند. یهودی ها کوه معبد را به عنوان مقدس ترین محل در دین شان می دانند، در حالی که سامری ها «کوه گریزیم» را مقدس می شمارند.
سامری گرایی مدعی است که قله کوه گریزیم موقعیت درست مکان مقدس خداوند است، برخلاف سنگ تهداب در کوه معبد که تعالیم یهودیت به آن معتقد است؛ بنابراین، سامری ها تاریخ شان را جدا از یهودیت پیگیری کرده و به زمان موسی می رسانند و ایمان دارند که یوشع تهداب معبد آن ها را گذاشته است. تاریخ سامری ها این جدایی را به این می رساند که ایلی کاهن اعظم، بعد از مرگ یوشع خیمه موسی را ترک کرده و به سوی کوه گریزیم در حرکت شد.
ابوالفتح، کسی که در قرن ۱۴ اثر بزرگ تاریخ سامری ها را نوشت، در مورد ریشه سامری ها چنین می نویسد:
به دلیل این که ایلی پسر یفنی از سلسله ایتامار می خواست کهانت اعظم را از نزد پسران پینکوس بگیرد، میان ایلی پسر یفنی و پسران پینکوس ( فینهاس ) جنگ وحشت ناکی رخ داد. او بر روی قربان گاه سنگی قربانی می کرد و ۵۰ سال سن داشت، صاحب مال و مسئول خزانه بنی اسرائیل بود…
او در قربان گاه قربانی کرد اما چون متوجه نبود به آن نمک نی آفزود. زمانی که اوزی کاهن اعظم از این موضوع خبر شده و دریافت که قربانی پذیرفته نشده است، کاملاً او را از خود راند؛ و ( حتی ) گفته شده است که او را توبیخ/ نکوهش کرد.
بنابراین او و گروهی که با او هم دردی می کردند، قیام کردند. او هم راه با پیروان و چارپایانش بی درنگ به سوی شیلو حرکت کردند. این جا بود که اسرائیل منقسم/بخش بخش شد. او را نزد رهبران آن ها فرستاد و گفت، هرکی می خواهد چیزهای شگفت انگیزی ببیند، نزد من بیاید. پس از آن او یک گروه بزرگی را در شیلو اطراف اش جمع کرده و در آن جا به خود معبد ساخت؛ او یک جایی را به مثل معبد اصلی ( در کوه گریزیم ) بنا کرد. با مراعات نمودن تمام جزئیات قربان گاهی ساخت–همه جزئیات آن قطعه به قطعه مانند قربان گاه اصلی بود.
