سازگاری حسی

دانشنامه عمومی

سازگاری حسی ( انگلیسی: sensory adaptation ) واکنش دستگاه حسی به صورت کاهش تدریجی حساسیت در برابر تحریکات مداوم است. این واکنش غیرارادی که در زبان عامی، عادت نامیده می شود، در عمل مانند کاهش شدت محرک تجربه می شود. برای مثال وقتی در اتاقی چراغ خاموش شده و اتاق تاریک می شود، چند ثانیه ای زمان لازم است تا به اصطلاح چشم به تاریکی عادت کند. این تجربه در واقع نتیجه تطبیق دستگاه بینایی و از جمله باز شدن مردمک چشم است. سازگاری دستگاه حسی با شرایط محیطی شامل همه حواس می شود. مانند زمانی که به اصطلاح به سر و صدای محلی عادت کرده یا به مرور زمان توجهی به بوی اتاق خود نمی کنیم. مقصد و محصول سازگاری حسی، از جمله حفاظت از گیرنده حسی است. برای مثال یک صدای به اصطلاح گوشخراش باعث انقباض عضلات ظریفی در گوش داخلی شده و در نتیجه از شدت ارتعاش مضر در داخل گوش و احتمال آسیب به پرده گوش کاسته می شود. [ ۱] کشف به موقع تغییرات محیطی، مانند خطر درندگان، طوفان یا آتش سوزی، برای موجودات زنده اهمیت حیاتی دارد. هر تغییری در محیط حاوی اطلاعات جدیدی است. در حالی که عوامل ثابت، اطلاعات جدیدی در برندارند و این یک امتیاز دیگر سازوکار سازگاری حسی است که ضمن ناچیز انگاشتن جزئیات ثابت محیطی، هوشیاری نسبت به تغییرات محیطی را همچنان حفظ می کند. هر چند شدت یک محرک تا حد زیادی کیفیت و کمیت تجربه حسی ما را تعیین می کند، اما در یک محدوده قابل تحمل، واکنش دستگاه حسی ما نیز در این تجربه دخیل است. اصولاً دستگاه حسی ما در برابر هر محرک جدید دقیقتر و در مقابل تغییر و حرکت حساس است. وقتی وارد آشپزخانه ای می شویم، بلافاصله متوجه بوی قوی غذا می شویم اما بعد از مدتی گویا بو خود به خود ضعیف شده است. وقتی وارد استخر می شویم، ابتدا سردی آب ممکن است ناراحت کننده باشد. اما پس از چند دقیقه، ناراحتی رفع می شود. علاوه بر امثال بسیاری که در زندگی روزمره در مورد سازگاری حسی سراغ داریم، در آزمایشگاه نیز واکنش تعدیلی دستگاه حسی تحت مطالعه عملی قرار گرفته است. یک نمونه از آن را می توانید در تصویر متحرک جعبه اطلاعات این صفحه مشاهده کنید. پس از ۲۰ تا ۳۰ ثانیه خیره شدن به نقطه چشمک زن مرکزی، یک یا چند تا از نقاط ثابت در حاشیه معمولاً تا زمانی که چشم شما هیچ تکانی نخورده، دیده نمی شوند. اما به محض جنبیدن چشم، بار دیگر نمایان می شوند. [ ۲]
عکس سازگاری حسی
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس