سازمان انرژی اتمی ایران

در ۱۳۵۳ش، تأسیس شد. قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، این سازمان با گسترش سریع و بی رویه، عهده دار تعهدات سنگین از بابت قراردادهای بی شمار در نقاط مختلف کشور و در راستای نصب و راه اندازی ۲۳هزار مگاوات برق هسته ای شده بود. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با تجدید نظر اساسی در کل برنامه های سازمان و ایجاد تغییرات بنیادی در اهداف و وظایف آن، قدم های مؤثری به منظور استفادۀ صلح آمیز از انرژی اتمی در کشور برداشته شد. این اقدامات که از نیمۀ دوم دهه ۷۰ کاملاً مشهود بوده است، در جهت دستیابی به خودکفایی نسبی و با توجه به محدویت های شدید اعمال شده از سوی کشورهای غربی صورت گرفته است. راهبردهای سازمان عبارت اند از توسعه گسترش علوم و فنون هسته ای و ایجاد زیربنای علمی و فنی لازم؛ توسعۀ کاربرد علوم و فنون هسته ای در صنعت، کشاورزی، پزشکی و خدمات؛ انجام مطالعات و اقدامات لازم برای مکان یابی، طراحی، احداث و بهره برداری ایمن از نیروگاه های اتمی به منظور تأمین بخشی از برق مورد نیاز کشور؛ تأمین بخشی از سوخت مورد نیاز برنامۀ بلند مدت کشور در زمینۀ بهره برداری از ۲۰هزار مگاوات نیروگاه اتمی و رآکتورهای تحقیقاتی؛ تمهیدات ضروری برای جمع آوری، نگهداری، تثبیت و دفع پس ماندهای هسته ای؛ حفاظت و کنترل رادیولوژیکی مردم و محیط زیست در برابر اشعه مطابق معیارها و ضوابط بین المللی؛ تأمین منابع به روز و جامع اطلاعات علمی در زمینۀ انرژی هسته ای. برخی از دستاوردهای مهم سازمان در سال های اخیر عبارت اند از پیشرفت قابل ملاحظه در نصب و راه اندازی واحد اول نیروگاه اتمی بوشهر؛ دستیابی به چرخۀ سوخت هسته ای به منظور تأمین بخشی از سوخت مورد نیاز برنامۀ توسعۀ نیروگاه های کشور؛ اکتشاف، استخراج معادن اورانیوم و حفر اولین چاه به عمق ۳۷۰ متر در ساغند یزد؛ تولید کیک زرد در بندرعباس؛ ساخت کارخانۀ تولید غلاف سوخت؛ ساخت کارخانۀ تبدیل اورانیوم اصفهان؛ بهره برداری پروژۀ آب سنگین اراک؛ طراحی رآکتور تحقیقاتی ۴۰ مگاواتی آب سنگین و شروع عملیات ساخت آن؛ تولید انواع رادیوداروها، رادیو ایزوتوپ ها، لیزرها، ارائۀ خدمات پرتودهی و سایر محصولات و خدمات در زمینه های مختلف پزشکی، کشاورزی، صنعتی و خدماتی. در ۱۳۸۵، به منظور پاسخگویی به بخشی از نیازهای پژوهشی کشور در زمینۀ علوم و فنون هسته ای، پژوهشگاهی با نام پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای وابسته به سازمان انرژی اتمی ایران تأسیس شد. این پژوهشگاه مشتمل بر هشت پژوهشکده است.