ساز کوبه ای

دانشنامه آزاد فارسی

سازِ کوبه ای (percussion instrument)
سازی که با دست یا مضراب به آن ضربه بزنند. سازهای کوبی را به سازهای قابل کوک کردن برای تولید صدایی با زیرایی (زیروبم) معین، مثل تیمپانی، زنگ های لوله ای، گلوکنشپیل، گزیلوفون و پیانو، و سازهای بدون زیرایی معین، مثل طبل بزرگ، دایره زنگی، مثلث، سنج، و قاشقک، می توان تقسیم کرد. تیمپانی کاسه ای شلجمی شکل از فلز است که پوستۀ قابل ارتعاشی روی دهانۀ آن کشیده و محکم شده است و به وسیلۀ پیچ های گیره دار، زیرایی آن را می توان تنظیم کرد؛ زنگ های لوله ای در یک قاب آویخته شده اند؛ گلوکنشپیل یک کلاویه کوچک با کلاویه هایی از آلیاژ آلومینیوم است؛ گزیلوفون بیشتر تیغه های چوبی دارد تا فلزی. طبل نظامی یا طبل کوچک، نوعی طبل کم ضخامت دوطرفه است که روی هرطرف آن روده های تابیده یا فنرهای فلزی ای با گیره وصل شده اند و هنگام نواخته شدن طبل، صدای تحریرمانندی داخل پوسته ایجاد می کنند، درحالی که طبل باس یا طبل بزرگ، بم ترین صدای ارکستر را تولید می کند؛ دایره زنگی حلقه ای چوبی دارد که پوستۀ قابل ارتعاش روی آن کشیده شده است و حلقه ها یا زنجیره های فلزی کوچکی دور لبه اش آویزانند؛ مثلث یک میلۀ فولادی است که به صورت سه گوش خم شده است و هنگام نواختن، آویخته نگه داشته می شود و با یک میلۀ فولادی جداگانه ضربه می خورد ـ صدای تولیدشده به روشنی قابل درک و دریافت است، حتی اگر در مقابل یک ارکستر کامل نواخته شده باشد؛ سنج ها یک جفت دایرۀ برنجی گودند که به هم کوبیده می شوند؛ قاشقک ها دو پوستۀ چوبی صدفی شکل توخالی اند که به هم کوبیده می شوند؛ و گانگ صفحۀ فلزی گردی است که به صورت آویخته با یک چکش نرم نواخته می شود.

جدول کلمات

دف

پیشنهاد کاربران

بپرس