سارگپه

دانشنامه آزاد فارسی

سارْگَپِه (buzzard)
سارْگَپِه
گونه ای از باز ها، با اندازۀ متوسط و بال های پهن. اغلب در حالت اوج گرفتن دیده می شوند. سارگپه ها در تیرۀ شاهین، راستۀ شاهین سانانقرار می گیرند. سارگپه معمولیbuteo buteo در اروپا و آسیا، حدود ۵۵ سانتی متر طول و با بال های گسترده بیش از۱.۲ متر پهنا دارد. این پرنده حیوانات کوچک متنوعی را، حداکثر به اندازۀ خرگوش، شکار می کند. سارگپه پَرپا Buteo lagopus در مناطق بایر شمالی زندگی، و از جوندگان کوچک تغذیه می کند. غذای سارگپه عسلPernis apivoira، همانطور که از اسمش پیداست، بیشتر متشکل از عسل و نوزاد حشرات است. این پرنده تابستان را در اروپا و غرب آسیا، و زمستان را در افریقا می گذراند. قوش شانه قرمز Buteo lineatus و قوش دم قرمزButeo jamaicensis در امریکای شمالی یافت می شوند. در ایران، در خانوادۀ باز ۳۳ گونه پرنده، ازجمله شش گونه سارگپه، شناسایی شده است. به علاوه ده گونه عقاب، چهار گونه سنقر، و گونه هایی از کرکس، دال، طرلان، قرقی، و دیگر پرندگان نیز در این خانواده یافت می شوند. سارگپه ها تا حدودی به عقاب های کوچک شبیه اند اما سر و منقار کوچک تری دارند.

پیشنهاد کاربران

نام سارگپه در دسته ی بازهای شکاری است و در نوشته های پهلوی سارگر نام برده شده است!
.
شایست ناشایست، فَرگرد ( فصل ) 2، بند5:
"murwag" kē nasuš zanēd
se hēnd: sār ī gar ud warāγ ī syā ud karkas.
...
[مشاهده متن کامل]

"murwag" - iz pad ān zamān zanēd ka - š sāyag abar abganēd.
andar āb ud ābgēnag ud ēwēnag ka - š wēnēd nē zanēd
معنی: [آن] "پرنده ( هُما ) " که نَسوش را می راند،
سه [مرغ] اند: سارِگر ( سارگپه! - پرنده شکاری ) و کلاغِ ( وارَغنَه ) سیاه و [گونه ای] کرکس ( هُما ) .
آن "پرنده ( هُما ) " نیز در آن زمان [نسوش را] براند که سایه بر آن ( لاشه، جسد ) افکند.
( ( در این نوشته هم به روشنگری هُما را سایه ی خوشبختی می داند، هتا ( حتی ) در زمان مُردن و مرگ!
زیرا مرده را به بهشت ( پرتتش ) رهسپار می کرده است! ) )
در آب و آبگینه ( آیینه ) و اینگونه چیزا، چون آن ( مُردار، جسد ) را بیند، [نسوش را] نراند یا نمی تواند از مُرده دور کند!
( ( یادآوری از واژه تیشتر:
5. تَریز ( تَئوروای، تَئیری - در شاهنامه: بید ) و همچنین دُروج نَسو ( دُروخش نَسوش، نَسو، نَساو ) : دیو پاداش دهنده به انسان های بد - تار و مار کننده و بیماری دهنده - ناپاک کننده مردگان و آب ها و دانه ها >>> دشمن خرداد و دَهمان آفرین ( دَهما آفریتی ) و همچنین هُما ( مُرواگ ) ) )
.
مُرواگ، گاه به معنای همان "پرنده" می دهد!
شایست ناشایست، فَرگَرد ( فصل ) 10، بند9:
az kuštan ī gōspand warrag ud wahīg ud gāw ī [warzāg] ud asp ī kārezārīg ud xar - gōš ud čihrāb ud xrōs ud wahman murwag ud murwag ī kāsgēnag ud az murw ī sār ud "humāy" ud parastūg wēš pahrēzišn
معنی: از کشتن بیشترِ ( wēš ) برّه ( نوزاد ) گوسفند و بزغاله ( بزبچه ) و گاو وَرزا ( کاری یا بَرزِگاو ) و اسب کارزاری ( جنگی و میدان مسابقه ) و خرگوش و چِهراب ( بازهای شکاری ) و خروس ( پرودرش! ) و پرنده بهمن ( وَهمَن، اَشو زوشت یا جُغد ) و مرغ کاسکینه ( پرنده سبزقبا ) ، و از [کشتن] مرغ سار ( گنجشک سانان ) و "هُمای ( چَمروش ) " و پرستو ( چلچله ) باید پرهیز کرد.
.

منابع• https://abadis.ir/fatofa/هما/• https://www.parsigdatabase.com/• https://www.parsigdatabase.com/surf?lang=Fa• https://www.parsigdatabase.com/search?lang=Fa

بپرس