ساختمان گمرک کرمانشاه بنایی تاریخی در شهر کرمانشاه است که مربوط به دوره قاجار است و در کرمانشاه، خیابان تختی واقع شده است.
ادارهٔ گمرک کرمانشاه در اواخر دوران پادشاهی محمدشاه قاجار تأسیس شد و مکان آن در محدودهٔ ارگ حکومتی، در جلوخان کنونی و در درون کاروانسرایی بود که در مقابل ساختمان کنونی کلانتری نیروی انتظامی قرار داشته است. با رونق تجارت، به تدریج مغازه های زیادی در پیرامون گمرک و کاروانسرا شروع به کار کرد و بخشی از بازار کرمانشاه که با نام بازار بزازخانه شناخته می شود شکل گرفت. پس از مدتی ساختمان کنونی گمرک در مکانی که در آن زمان حاشیهٔ شمالی شهر محسوب می شد احداث گردید. ساختمان گمرک دارای سه در ورود و خروج بود و در کنار هر در، دکه ای برای استقرار مسئولان کنترل ورود و خروج کالا ساخته شده بود. [ ۱]
در دوران ناصرالدین شاه ادارهٔ گمرکات ایران به مستشاران بلژیکی واگذار شد و بلژیکی ها بر گمرک کرمانشاه نیز مدیریت داشتند. در زمان وقایع انقلاب مشروطیت، لامبرت مولیتور مدیریت گمرک کرمانشاه را بر عهده داشت. در این زمان به دلیل حملات سالارالدوله که با هدف مصادرهٔ درآمد گمرک به این ساختمان حمله می کرد، فعالیت گمرک مختل و ساختمان گمرک کرمانشاه تعطیل گردید. [ ۱]
تاریخ دقیق ساخت ساختمان گمرک کرمانشاه مشخص نیست. اگرچه در بیشتر منابع این بنا به دوران قاجار مربوط دانسته شده است، اما محمدعلی سلطانی در جغرافیای تاریخی و تاریخ مفصل کرمانشاهان تاریخ ساخت آن را ۱۳۱۴ خورشیدی ( ۱۳۵۳ قمری ) و عصر پهلوی اول ذکر کرده است. [ ۱] از آنجا که خود او در همان کتاب این بنا را از آثار حسینعلی خان هندسی گوران دانسته و سال درگذشت هندسی گوران را نیز ۱۳۱۱ ذکر کرده است[ ۲] ، این تاریخ احتمالا صحیح نیست. [ ۱]
ساختمان گمرک کرمانشاه در خیابان تختی این شهر واقع شده است. این خیابان تا پیش از انقلاب بهمن ۱۳۵۷ به دلیل قرارگیری این اداره خیابان گمرک نام داشت. پس از انقلاب نام خیابان به خیابان تختی تغییر کرد. [ ۳]
ساختمان گمرک کرمانشاه توسط حسینعلی خان هندسی گوران طراحی و ساخته شده است. او که دانش آموختهٔ رشتهٔ معماری دارالفنون بوده و علاوه بر آن برای آموختن معماری در فرانسه تحصیل کرده بود، همچنین به سبب تأسیس نخستین مدرسهٔ مدرن در کرمانشاه به نام مدرسه محتشمیه در مهر ۱۲۷۸ خورشیدی ( ۱۸۹۹ میلادی ) به عنوان بنیانگذار آموزش و پرورش نوین در شهر کرمانشاه نیز شناخته می شود. هندسی گوران که پس از بازگشت از فرانسه به دلیل تسلط به زبان فرانسوی در ادارهٔ گمرک کرمانشاه مشغول به کار شده بود، علاوه بر ساختمان گمرک کرمانشاه، ساختمان چندین گمرک مرزی دیگر را نیز در غرب کشور از هورامان لهون تا سوسنگرد طراحی و اجرا کرده است. [ ۲]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفادارهٔ گمرک کرمانشاه در اواخر دوران پادشاهی محمدشاه قاجار تأسیس شد و مکان آن در محدودهٔ ارگ حکومتی، در جلوخان کنونی و در درون کاروانسرایی بود که در مقابل ساختمان کنونی کلانتری نیروی انتظامی قرار داشته است. با رونق تجارت، به تدریج مغازه های زیادی در پیرامون گمرک و کاروانسرا شروع به کار کرد و بخشی از بازار کرمانشاه که با نام بازار بزازخانه شناخته می شود شکل گرفت. پس از مدتی ساختمان کنونی گمرک در مکانی که در آن زمان حاشیهٔ شمالی شهر محسوب می شد احداث گردید. ساختمان گمرک دارای سه در ورود و خروج بود و در کنار هر در، دکه ای برای استقرار مسئولان کنترل ورود و خروج کالا ساخته شده بود. [ ۱]
در دوران ناصرالدین شاه ادارهٔ گمرکات ایران به مستشاران بلژیکی واگذار شد و بلژیکی ها بر گمرک کرمانشاه نیز مدیریت داشتند. در زمان وقایع انقلاب مشروطیت، لامبرت مولیتور مدیریت گمرک کرمانشاه را بر عهده داشت. در این زمان به دلیل حملات سالارالدوله که با هدف مصادرهٔ درآمد گمرک به این ساختمان حمله می کرد، فعالیت گمرک مختل و ساختمان گمرک کرمانشاه تعطیل گردید. [ ۱]
تاریخ دقیق ساخت ساختمان گمرک کرمانشاه مشخص نیست. اگرچه در بیشتر منابع این بنا به دوران قاجار مربوط دانسته شده است، اما محمدعلی سلطانی در جغرافیای تاریخی و تاریخ مفصل کرمانشاهان تاریخ ساخت آن را ۱۳۱۴ خورشیدی ( ۱۳۵۳ قمری ) و عصر پهلوی اول ذکر کرده است. [ ۱] از آنجا که خود او در همان کتاب این بنا را از آثار حسینعلی خان هندسی گوران دانسته و سال درگذشت هندسی گوران را نیز ۱۳۱۱ ذکر کرده است[ ۲] ، این تاریخ احتمالا صحیح نیست. [ ۱]
ساختمان گمرک کرمانشاه در خیابان تختی این شهر واقع شده است. این خیابان تا پیش از انقلاب بهمن ۱۳۵۷ به دلیل قرارگیری این اداره خیابان گمرک نام داشت. پس از انقلاب نام خیابان به خیابان تختی تغییر کرد. [ ۳]
ساختمان گمرک کرمانشاه توسط حسینعلی خان هندسی گوران طراحی و ساخته شده است. او که دانش آموختهٔ رشتهٔ معماری دارالفنون بوده و علاوه بر آن برای آموختن معماری در فرانسه تحصیل کرده بود، همچنین به سبب تأسیس نخستین مدرسهٔ مدرن در کرمانشاه به نام مدرسه محتشمیه در مهر ۱۲۷۸ خورشیدی ( ۱۸۹۹ میلادی ) به عنوان بنیانگذار آموزش و پرورش نوین در شهر کرمانشاه نیز شناخته می شود. هندسی گوران که پس از بازگشت از فرانسه به دلیل تسلط به زبان فرانسوی در ادارهٔ گمرک کرمانشاه مشغول به کار شده بود، علاوه بر ساختمان گمرک کرمانشاه، ساختمان چندین گمرک مرزی دیگر را نیز در غرب کشور از هورامان لهون تا سوسنگرد طراحی و اجرا کرده است. [ ۲]
wiki: ساختمان گمرک کرمانشاه