زیمان، پیتِر (۱۸۶۵ـ۱۹۴۳)(Zeeman, Pieter)
زیمان، پیتِر
فیزیک دان هلندی. در ۱۸۹۶، کشف کرد که نور گسیل شده از بعضی عناصر مثل سُدیم یا لیتیوم اگر از طیف نمایی در میدان مغناطیسی قوی بگذرد، طیفِ خطی آن شکافته می شود و هر خط به چند خط متمایز تبدیل می شود. به سبب این کشف که مربوط به اثرگذاری مغناطیس بر پدیده های تابشی است و اثر زیماننامیده می شود، به جایزۀ نوبل فیزیک ۱۹۰۲ دست یافت. او این جایزه را مشترکاً با هندریک لورنتسدریافت کرد. زیمان در زونه مایر، واقع در زیلاند، زاده شد و در دانشگاه لیدنزیرنظر لورنتس درس خواند. از ۱۹۰۰ تا ۱۹۳۵، در دانشگاه آمستردام استاد بود و از ۱۹۲۳ به بعد هم مدیر آزمایشگاهی نوبنیاد با نام آزمایشگاه زیمان شد. بنابر نظر زیمان، نور گسیل شده از عناصر از ارتعاش الکترون های آن ها ناشی می شود و شکافتگی خطوط طیف در میدان مغناطیسی براثر تغییر طول موج خطوط پدید می آید. او با استفاده از شعلۀ سُدیم در فاصلۀ بین دو قطب یک آهن ربای الکتریکی بسیار قوی، و به کمک توری پراشِکاو بزرگی که طیف سُدیم را نشان می داد، توانست پهن شدگی خطوط طیف را هنگام برقراری جریان مولد میدان آشکارسازی کند. در ۱۸۹۷، آزمایش خود را اصلاح کرد و موفق شد پهن شدگی خط طیف باریک سبزآبی مربوط به کادمیوم را، که از طریق تخلیۀ الکتریکی تولید می شد، به سه تایه با سه خط مؤلفه ای تفکیک کند. توجه پژوهشی زیمان سرانجام معطوف به سرعت نور در محیط های متحرک شد و توانست نشان دهد که نتایج کارش با آنچه در نظریۀ نسبیت مطرح می شود سازگاری دارد.
زیمان، پیتِر
فیزیک دان هلندی. در ۱۸۹۶، کشف کرد که نور گسیل شده از بعضی عناصر مثل سُدیم یا لیتیوم اگر از طیف نمایی در میدان مغناطیسی قوی بگذرد، طیفِ خطی آن شکافته می شود و هر خط به چند خط متمایز تبدیل می شود. به سبب این کشف که مربوط به اثرگذاری مغناطیس بر پدیده های تابشی است و اثر زیماننامیده می شود، به جایزۀ نوبل فیزیک ۱۹۰۲ دست یافت. او این جایزه را مشترکاً با هندریک لورنتسدریافت کرد. زیمان در زونه مایر، واقع در زیلاند، زاده شد و در دانشگاه لیدنزیرنظر لورنتس درس خواند. از ۱۹۰۰ تا ۱۹۳۵، در دانشگاه آمستردام استاد بود و از ۱۹۲۳ به بعد هم مدیر آزمایشگاهی نوبنیاد با نام آزمایشگاه زیمان شد. بنابر نظر زیمان، نور گسیل شده از عناصر از ارتعاش الکترون های آن ها ناشی می شود و شکافتگی خطوط طیف در میدان مغناطیسی براثر تغییر طول موج خطوط پدید می آید. او با استفاده از شعلۀ سُدیم در فاصلۀ بین دو قطب یک آهن ربای الکتریکی بسیار قوی، و به کمک توری پراشِکاو بزرگی که طیف سُدیم را نشان می داد، توانست پهن شدگی خطوط طیف را هنگام برقراری جریان مولد میدان آشکارسازی کند. در ۱۸۹۷، آزمایش خود را اصلاح کرد و موفق شد پهن شدگی خط طیف باریک سبزآبی مربوط به کادمیوم را، که از طریق تخلیۀ الکتریکی تولید می شد، به سه تایه با سه خط مؤلفه ای تفکیک کند. توجه پژوهشی زیمان سرانجام معطوف به سرعت نور در محیط های متحرک شد و توانست نشان دهد که نتایج کارش با آنچه در نظریۀ نسبیت مطرح می شود سازگاری دارد.
wikijoo: زیمان،_پیتر_(۱۸۶۵ـ۱۹۴۳)