زیبایی شناسی ( به آلمانی: Ästhetik؛ انگلیسی: aesthetics ) یا حسّیک[۱] یکی از رشته های فلسفه است که به عنوان نظریهٔ تأمل در داوریهای زیبایی شناختی تعریف می شود. [۲]
محتویات [نمایش]
مسائل مهم زیبایی شناسی [ویرایش]
... [مشاهده متن کامل]
آیا هنر قابل تعریف است؟ [ویرایش]
یکی از نخستین پرسش ها در زیبایی شناسی آن است که چرا زیبا، زیبا می نماید؟ یا به عبارت دیگر آنکه هنر و اثر هنری چیست؟[۳] در پاسخ چند تعریف محتمل مطرح شده اند:
نظریه صورت معنادار: هنر مجموعهٔ آثاری است که دارای نسبت معینی میان اجزای خود هستند؛ که بر اساس آن در میان منتقدان حساس، احساس زیبایی شناسانه بر می انگیزند. [۴]
نظریه ایده آلیستی: هنر مجموعه ایده ها یا احساسات ذهن هنرمند است؛ که به صورت جرح و تعدیل شده به افراد دیگر منتقل می گردند. [۵]
نظریه نهادی: هنر مجموعه آثاری انسان ساخت است که از جانب اهالی هنر، شان هنری یافته اند. [۶]
تعریف دانشنامه بریتانیکا: هنر به کارگیری مهارت های عملی و تصورات ذهنی در خلق اشیا یا محیط هایی زیباست، که با دیگران می توانند به اشتراک گذارده شوند. [۷]
تعریف دانشنامه ویکی پدیای انگلیسی: هنر مجموعه آثار یا فرآیندهای انسان ساختی است که تعمدا عناصری نمادین را در جهت اثرگذاری بر عواطف، احساسات یا هوش انسانی به کار می گیرد. [۸]
تعریف فرهنگنامه سخن:هنر هر نوع فعالیت غیرمعطوف به سود مادی و مبتنی بر برداشت های شخصی از محیط و طبیعت با استفاده از نیروی تخیل و قواعد زیبایی شناختی است. [۹]
لازم به ذکر است که تمامی این تعاریف با انتقاداتی رو به رو بوده اند.
فلسفه نقد هنری [ویرایش]
بخش دیگری از مباحثات فلسفی درباره هنرها متوجه روش ها و توجیهات اقسام مطالبی بوده که درباره هنر می نویسند؛ مثلا اینکه مقاصد یا نیات اظهارشده هنرمند تا چه حد در تفسیر انتقادی اثر هنری، ارتباط و مناسبت دارد. [۱۰]
ارزش آثار هنری [ویرایش]
یکی از مسائل مهمی که در باب ارزش آثار هنری طرح می شود، تغییرات پیش آمده در اجرای آثار تاریخی است. مسئله مطرح شده این است که آیا در اجراهای موسیقی باید اصالت تاریخی و نزدیکی به نسخه اصلی را نصب العین قرار داد یا خیر؟[۱۱]
مسئله مهم دیگر در بحث ارزش آثار هنری، این است که آیا ارزش هنری تابلویی اصل از ارزش هنری بدل و کپی کاملی از آن بیش تر است و چگونه؟[۱۲]
جایگاه زیبایی شناسی در فلسفه معاصر [ویرایش]
زیبایی شناسی از رشته های سنتی فلسفه بوده، و به ویژه در سده های هفدهم و هجدهم بسیار پررونق بوده است. [۱۳] اما امروزه از رشته های غیرفعال فلسفه می باشد. بسیاری از فیلسوفان معاصر متفق القول هستند که زیبایی امری ذهنی و انتقال ناپذیر است. [۱۴] کسی راه ساختن ترانه های موسیقی درست یا اشعار کامل را نمی شناسد؛ و گرایش شدیدی به جانب این عقیده هست که دوست داشتن، دلیل و برهان نمی خواهد[۱۵]
جستارهای وابسته [ویرایش]
زیبایی
فلسفه
هنر
پانویس [ویرایش]
↑ شمس الدین ادیب سلطانی، واژه نامهٔ سنجش خرد ناب، صفحهٔ ۱۰۹۸/29
↑ رجینالد هالینگ دیل، تاریخ فلسفه غرب، انتشارات ققنوس، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، صفحهٔ ۷۹
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۲۱ و ۲۲۲
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۲۴
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۲۶
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۲۹
↑ http://en. wikipedia. org/wiki/Art#Definition
↑ http://en. wikipedia. org/wiki/Art
↑ فرهنگ فشرده سخن، جلد دوم، صفحات ۲۶۲۷ و ۲۶۲۸
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۳۳
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۳۷ و ۲۳۸
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۴۰
↑ رجینالد هالینگ دیل، تاریخ فلسفه غرب، انتشارات ققنوس، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، صفحه ۷۹
↑ رجینالد هالینگ دیل، تاریخ فلسفه غرب، انتشارات ققنوس، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، صفحه ۸۰
↑ رجینالد هالینگ دیل، تاریخ فلسفه غرب، انتشارات ققنوس، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، صفحه ۸۰
معرفی کتب فارسی برای مطالعه بیش تر [ویرایش]
محمود عبادیان: زیبایی شناسی به زبان ساده - مرکز مطالعات و تحقیقات هنری.
بندتو کروچه: کلیات زیبایی شناسی - انتشارات علمی و فرهنگی.
مونرو بیردزلی و جان هاسپرس: تاریخ و مسائل زیبایی شناسی - انتشارات هرمس.
راجر اسکراتن و جان هاسپرس: فلسفهٔ هنر و زیبایی شناسی - انتشارات دانشگاه تهران.
آن شپرد: مبانی فلسفه هنر - انتشارات علمی و فرهنگی.
گوردون گراهام: فلسفه هنرها، درآمدی بر زیبایی شناسی - انتشارات ققنوس.
تری ایگلتون: پیش درآمدی بر نظریه ادبی - نشر مرکز.
ژان پل سارتر: زیبایی شناسی - موسسهٔ انتشاراتی آهنگ دیگر.
یورگ کورت گروتر: زیبایی شناسی در معماری - انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
جان لنگ: آفرینش نظریهٔ معماری:نقش علوم رفتاری در طراحی محیط - موسسهٔ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
[نمایش]
ن • ب • و
فلسفه
[نمایش]
ن • ب • و
زیبایی شناسی
این یک نوشتار خُرد فلسفه است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
رده های صفحه: زیبایی شناسی شاخه های فلسفه فلسفه اجتماعی طراحی
قس عربی
علم الجمال أو الاستاطیقا أحد الفروع المتعددة للفلسفة لم یعرف کعلم خاص قائم بحد ذاته حتى قام الفیلسوف بومغارتن ( 1714–1762 ) فی أخر کتابه تأملات فلسفیة فی بعض المعلومات المتعلقة بماهیة الشعر 1735 إذ قام بالتفریق بین علم الجمال وبقیة المعارف الإنسانیة واطلق علیه لفظ الاستاطیقا ‘‘‘Aesthetics ‘‘‘و عین له موضوعاً داخل مجموعة العلوم ال . . .
محتویات [نمایش]
مسائل مهم زیبایی شناسی [ویرایش]
... [مشاهده متن کامل]
آیا هنر قابل تعریف است؟ [ویرایش]
یکی از نخستین پرسش ها در زیبایی شناسی آن است که چرا زیبا، زیبا می نماید؟ یا به عبارت دیگر آنکه هنر و اثر هنری چیست؟[۳] در پاسخ چند تعریف محتمل مطرح شده اند:
نظریه صورت معنادار: هنر مجموعهٔ آثاری است که دارای نسبت معینی میان اجزای خود هستند؛ که بر اساس آن در میان منتقدان حساس، احساس زیبایی شناسانه بر می انگیزند. [۴]
نظریه ایده آلیستی: هنر مجموعه ایده ها یا احساسات ذهن هنرمند است؛ که به صورت جرح و تعدیل شده به افراد دیگر منتقل می گردند. [۵]
نظریه نهادی: هنر مجموعه آثاری انسان ساخت است که از جانب اهالی هنر، شان هنری یافته اند. [۶]
تعریف دانشنامه بریتانیکا: هنر به کارگیری مهارت های عملی و تصورات ذهنی در خلق اشیا یا محیط هایی زیباست، که با دیگران می توانند به اشتراک گذارده شوند. [۷]
تعریف دانشنامه ویکی پدیای انگلیسی: هنر مجموعه آثار یا فرآیندهای انسان ساختی است که تعمدا عناصری نمادین را در جهت اثرگذاری بر عواطف، احساسات یا هوش انسانی به کار می گیرد. [۸]
تعریف فرهنگنامه سخن:هنر هر نوع فعالیت غیرمعطوف به سود مادی و مبتنی بر برداشت های شخصی از محیط و طبیعت با استفاده از نیروی تخیل و قواعد زیبایی شناختی است. [۹]
لازم به ذکر است که تمامی این تعاریف با انتقاداتی رو به رو بوده اند.
فلسفه نقد هنری [ویرایش]
بخش دیگری از مباحثات فلسفی درباره هنرها متوجه روش ها و توجیهات اقسام مطالبی بوده که درباره هنر می نویسند؛ مثلا اینکه مقاصد یا نیات اظهارشده هنرمند تا چه حد در تفسیر انتقادی اثر هنری، ارتباط و مناسبت دارد. [۱۰]
ارزش آثار هنری [ویرایش]
یکی از مسائل مهمی که در باب ارزش آثار هنری طرح می شود، تغییرات پیش آمده در اجرای آثار تاریخی است. مسئله مطرح شده این است که آیا در اجراهای موسیقی باید اصالت تاریخی و نزدیکی به نسخه اصلی را نصب العین قرار داد یا خیر؟[۱۱]
مسئله مهم دیگر در بحث ارزش آثار هنری، این است که آیا ارزش هنری تابلویی اصل از ارزش هنری بدل و کپی کاملی از آن بیش تر است و چگونه؟[۱۲]
جایگاه زیبایی شناسی در فلسفه معاصر [ویرایش]
زیبایی شناسی از رشته های سنتی فلسفه بوده، و به ویژه در سده های هفدهم و هجدهم بسیار پررونق بوده است. [۱۳] اما امروزه از رشته های غیرفعال فلسفه می باشد. بسیاری از فیلسوفان معاصر متفق القول هستند که زیبایی امری ذهنی و انتقال ناپذیر است. [۱۴] کسی راه ساختن ترانه های موسیقی درست یا اشعار کامل را نمی شناسد؛ و گرایش شدیدی به جانب این عقیده هست که دوست داشتن، دلیل و برهان نمی خواهد[۱۵]
جستارهای وابسته [ویرایش]
زیبایی
فلسفه
هنر
پانویس [ویرایش]
↑ شمس الدین ادیب سلطانی، واژه نامهٔ سنجش خرد ناب، صفحهٔ ۱۰۹۸/29
↑ رجینالد هالینگ دیل، تاریخ فلسفه غرب، انتشارات ققنوس، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، صفحهٔ ۷۹
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۲۱ و ۲۲۲
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۲۴
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۲۶
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۲۹
↑ فرهنگ فشرده سخن، جلد دوم، صفحات ۲۶۲۷ و ۲۶۲۸
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۳۳
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۳۷ و ۲۳۸
↑ نایجل واربرتون، مبانی فلسفه، انتشارات ققنوس، ترجمه مسعود علیا، صفحه ۲۴۰
↑ رجینالد هالینگ دیل، تاریخ فلسفه غرب، انتشارات ققنوس، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، صفحه ۷۹
↑ رجینالد هالینگ دیل، تاریخ فلسفه غرب، انتشارات ققنوس، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، صفحه ۸۰
↑ رجینالد هالینگ دیل، تاریخ فلسفه غرب، انتشارات ققنوس، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، صفحه ۸۰
معرفی کتب فارسی برای مطالعه بیش تر [ویرایش]
محمود عبادیان: زیبایی شناسی به زبان ساده - مرکز مطالعات و تحقیقات هنری.
بندتو کروچه: کلیات زیبایی شناسی - انتشارات علمی و فرهنگی.
مونرو بیردزلی و جان هاسپرس: تاریخ و مسائل زیبایی شناسی - انتشارات هرمس.
راجر اسکراتن و جان هاسپرس: فلسفهٔ هنر و زیبایی شناسی - انتشارات دانشگاه تهران.
آن شپرد: مبانی فلسفه هنر - انتشارات علمی و فرهنگی.
گوردون گراهام: فلسفه هنرها، درآمدی بر زیبایی شناسی - انتشارات ققنوس.
تری ایگلتون: پیش درآمدی بر نظریه ادبی - نشر مرکز.
ژان پل سارتر: زیبایی شناسی - موسسهٔ انتشاراتی آهنگ دیگر.
یورگ کورت گروتر: زیبایی شناسی در معماری - انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
جان لنگ: آفرینش نظریهٔ معماری:نقش علوم رفتاری در طراحی محیط - موسسهٔ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
[نمایش]
ن • ب • و
فلسفه
[نمایش]
ن • ب • و
زیبایی شناسی
این یک نوشتار خُرد فلسفه است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
رده های صفحه: زیبایی شناسی شاخه های فلسفه فلسفه اجتماعی طراحی
قس عربی
علم الجمال أو الاستاطیقا أحد الفروع المتعددة للفلسفة لم یعرف کعلم خاص قائم بحد ذاته حتى قام الفیلسوف بومغارتن ( 1714–1762 ) فی أخر کتابه تأملات فلسفیة فی بعض المعلومات المتعلقة بماهیة الشعر 1735 إذ قام بالتفریق بین علم الجمال وبقیة المعارف الإنسانیة واطلق علیه لفظ الاستاطیقا ‘‘‘Aesthetics ‘‘‘و عین له موضوعاً داخل مجموعة العلوم ال . . .