زوزنی ابوسهل

زوزَنی، ابوسهل ( ـ ح ۴۴۶ق)
(نام کامل:خواجه محمد بن حسن، ملقب به شیخ العمید) دبیر و وزیر سلطان مسعود غزنوی . از ملازمان و مقربان درگاهِ سلطان محمود غزنوی بود. چندی به دستور او زندانی و سپس آزاد شد. پس از مرگ او به فرزندش مسعود پیوست و سرانجام به وزارت رسید. شرارت بر طبع او غالب بود و بیشتر عمر خود را به توطئه برضد دیگران ، سپری کرد. او سلطان مسعود را به توقیف هدایایی که امیرمحمد برادر مسعود، به امرا بخشیده بود، واداشت و نیز به سعایت او بود که حسنک وزیر به دستور مسعود کشته شد. آن گاه که سعایت وی نزد سلطان برای کشتن آلتونتاش خوارزمشاه ، افشا شد (۴۲۳ ق)، مسعود برای احتراز از فتنۀ خوارزم و تلطیف خاطر آلتونتاش ، ابوسهل را با کسان وی بگرفت ، اموال او را ضبط و وی را به قهندز (کهن دژ) زندانی کرد. وی در ادب ، لغت، و شعر چیره دست بود و اشعاری در وصف سلطان مسعود سرود. ابوسهل در ۴۳۱ ق پس از وفات ابونصر مشکان ، صاحب دیوان رسالت گردید که این سمت را در دورۀ مودود بن مسعود غزنوی نیز داشت . شرح حال او در تاریخ بیهقی آمده است.