زنگ تاجی جو

زنگ تاجی جو ( نام علمی: Puccinia coronata ) نام یک گونه از تیره گندم زنگان است.
زنگ تاجی یک بیماری جو و جو دوسر ( یولاف ) است که توسط قارچی موسوم به Puccinia coronata ایجاد می شود. صرف نظر از تعداد بسیار معدودی از گرامینه ها، سایر غلات زراعی را مورد حمله قرار نمی دهد. این بیماری در هر جا که یولاف کشت می شود، شایع است. تنوع در نژادهای فیزیولوژیک قارچ؛ بویژه مناطقی که میزبان واسط یعنی سنجد تلخ Rhamnus cathartica و گونه های مشابه ان وجود دارد، خیلی زیاد است.
جوشهای یوریدی ها غالباً در سطوح برگ توسعه می یابند؛ اما ممکن است در غلافهای برگ وسنبله ها نیز دیده شوند. یوریدیها به صورت تاولهای کوچک و پراکنده و تخم مرغی شکل با یوریدیوسپورهای نارنجی رنگ ظاهر می شوند. اپیدرم در نواحی اطراف تاول ها مختصراً برآورده می شود. یوریدیوسپور کروی یا تخم مرغی، خاردار، به رنگ زرد نارنجی است. زمانی که رسیدن گیاهان نزدیک می شوند، تلیاها در برگ های آلوده توسعه می یابند. جوش های تلیا ممکن است به صورت خطوط سیاه روشن در اطراف یوریدی ها رشد کنند، اما به وسیله روپوست ( اپیدرم ) پوشیده شوند. تلیوسپورها از نظر شکل، از تلیوسپورهای گونه های دیگر کاملاً مشخص هستند. نوک سلول های انتهایی تلیوسپورها پهن و چندین برآمدگی روی ان وجود دارد که به اسپور شکل تاج می دهد. وجه تسمیه قارچ نیز اسپوران است.
قارچ در آب وهوای گرم با تولید مداوم یوریدیوسپور از فصلی به فصل دیگر منتقل می شود. در مناطق خنک تر، بیماری به وسیله اسپورهایی که توسط جریان باد از مناطق گرم حمل می شوند. یا ایدیوسپورهایی که روی سنجد تلخ تشکیل می شوند، آغاز می شود.
در بسیاری از مناطق تولید یولاف مثل آفریقا، آمریکای جنوبی و مکزیک، به تناسب پیدایش نژادهای فیزیولوژیک جدید پاتوژن، اقدام های لازم جهت اصلاح ارقام مقاوم صورت نگرفته است؛ بنابراین تولید یولاف در این مناطق به دلیل خسارت زنگ تاجی، زنگ ساقه و ویروس کوتولگی زرد جو کاهش یافته است