زنان در ایران قاجاری وضعیت زنان در ایران قاجاری میان سال های ۱۷۸۵ تا ۱۹۲۵ را شامل می شود.
در دوران قاجار ( ۱۱۶۴ - ۱۳۰۴ ) زنان در جایگاه پایین تری نسبت به مردان قرار داشتند. تحقیقی مربوط به سال ۱۸۵۲–۱۸۵۳ از تهران نشان می دهد که حداکثر فقط یک درصد زنان صاحب ملک بودند و درصد کمتری حتی مغازه داشتند. امکان تحصیل برای زنان بسیار محدود بوده است. ( اطلاعات زیادی دردست نیست، اما یک منبع میزان باسوادی زنان را تا سال ۱۳۰۴، ۳٪ می آورد ) در باور عمومی، باسوادی زنان را مخالف اسلام و برای جامعه خطرناک می دانستند ( بعضی از روحانیون نیز همواره بر این باور تأکید می کردند ) . باور دیگر این بود که زنان نمی توانند باسواد شوند و مغز آنان قدرت پذیرش دانش را ندارد. باسوادی زنان ننگ محسوب می شد و بسیاری از زنان باسواد، آن را پنهان می کردند؛ مثلاً بعضی از همسران ناصرالدین شاه توانایی خواندن و نوشتن داشتند ولی شاه از این امر اطلاع نداشت.
... [مشاهده متن کامل]
در این دوره زنان بیشتر اوقاتشان در خانه و به امور خانه داری و فرزندداری می گذشت. اما زنان خواه ازطریق تولید برای خانواده و خواه تولید برای امرار معاش نقش مهمی در معیشت خانواده ایفا می کردند؛ این نقش در اقتصاد کشور بی تأثیر نبود. استفاده از نیروی جسمی زنان، در تولیدات دامپروری و کشاورزی بود. یکی از عرصه های اشتغال رایج زنان خدمتکاری آن ها با عناوین متفاوتی چون «گیس سفید» و دایه در نزد خاندان های متمول بود، به طوری که وجود آن ها از عوامل مهم در به گردش درآوردن چرخ زندگی خانواده های متمول به حساب می آمد؛ چراکه زنان این قبیل خانواده ها، به خاطر حفظ ظواهر اشرافی حتی المقدور از پرورش کودکان خودداری می کردند و نسبت به وظایف دیگر یک زن خانه دار، نظیر آشپزی، خرید از بازار و نظافت منزل نیز بیگانه بودند. زنان علاوه بر مشاغل خدماتی به طبابت سنتی با تکیه بر گیاهان دارویی می پرداختند
زنان عهد قاجار در مبادلات تجاری و بازار نیز در سطح بسیار محدودی سهیم بودند؛ بدین صورت که یا مانند فروشندگان دوره گرد به فروختن پارچه در منازل می پرداختند یا این که در خیابان ها مشغول دستفروشی می شدند، از جمله در بازار «وکیل شیراز» و در «مسجد نو» و «شاهچراغ» این شهر زنان به کار «دستفروشی» مشغول بودند. جالب است! بدانیم که زنان در اواخر دوران قاجار و در زمان سلطنت احمدشاه ( ۱۳۲۷_ ۱۳۴۳ه. ق ) وارد نظمیه می شدند و به عنوان پلیس مخفی در مکان هایی که به وجود آنان نیاز بود به خدمت می پرداختند.
در دوران قاجار ( ۱۱۶۴ - ۱۳۰۴ ) زنان در جایگاه پایین تری نسبت به مردان قرار داشتند. تحقیقی مربوط به سال ۱۸۵۲–۱۸۵۳ از تهران نشان می دهد که حداکثر فقط یک درصد زنان صاحب ملک بودند و درصد کمتری حتی مغازه داشتند. امکان تحصیل برای زنان بسیار محدود بوده است. ( اطلاعات زیادی دردست نیست، اما یک منبع میزان باسوادی زنان را تا سال ۱۳۰۴، ۳٪ می آورد ) در باور عمومی، باسوادی زنان را مخالف اسلام و برای جامعه خطرناک می دانستند ( بعضی از روحانیون نیز همواره بر این باور تأکید می کردند ) . باور دیگر این بود که زنان نمی توانند باسواد شوند و مغز آنان قدرت پذیرش دانش را ندارد. باسوادی زنان ننگ محسوب می شد و بسیاری از زنان باسواد، آن را پنهان می کردند؛ مثلاً بعضی از همسران ناصرالدین شاه توانایی خواندن و نوشتن داشتند ولی شاه از این امر اطلاع نداشت.
... [مشاهده متن کامل]
در این دوره زنان بیشتر اوقاتشان در خانه و به امور خانه داری و فرزندداری می گذشت. اما زنان خواه ازطریق تولید برای خانواده و خواه تولید برای امرار معاش نقش مهمی در معیشت خانواده ایفا می کردند؛ این نقش در اقتصاد کشور بی تأثیر نبود. استفاده از نیروی جسمی زنان، در تولیدات دامپروری و کشاورزی بود. یکی از عرصه های اشتغال رایج زنان خدمتکاری آن ها با عناوین متفاوتی چون «گیس سفید» و دایه در نزد خاندان های متمول بود، به طوری که وجود آن ها از عوامل مهم در به گردش درآوردن چرخ زندگی خانواده های متمول به حساب می آمد؛ چراکه زنان این قبیل خانواده ها، به خاطر حفظ ظواهر اشرافی حتی المقدور از پرورش کودکان خودداری می کردند و نسبت به وظایف دیگر یک زن خانه دار، نظیر آشپزی، خرید از بازار و نظافت منزل نیز بیگانه بودند. زنان علاوه بر مشاغل خدماتی به طبابت سنتی با تکیه بر گیاهان دارویی می پرداختند
زنان عهد قاجار در مبادلات تجاری و بازار نیز در سطح بسیار محدودی سهیم بودند؛ بدین صورت که یا مانند فروشندگان دوره گرد به فروختن پارچه در منازل می پرداختند یا این که در خیابان ها مشغول دستفروشی می شدند، از جمله در بازار «وکیل شیراز» و در «مسجد نو» و «شاهچراغ» این شهر زنان به کار «دستفروشی» مشغول بودند. جالب است! بدانیم که زنان در اواخر دوران قاجار و در زمان سلطنت احمدشاه ( ۱۳۲۷_ ۱۳۴۳ه. ق ) وارد نظمیه می شدند و به عنوان پلیس مخفی در مکان هایی که به وجود آنان نیاز بود به خدمت می پرداختند.
