زَعفَرانلو
از ایلات کُرد چمشگزکلو، شاخۀ کرمانجی، در شمال خراسان، متشکل از طوایف متعدد و معروفی همچون باچلوانلو، بادلانلو، بیچرانلو، پهلوانلو، توپکانلو، جاوکانلو، خلانلو، رشوکانلو، سیفکانلو، شادکانلو، قاچکانلو، قهرمانلو، میلانلو و ورانلو. زعفرانلوها از گروه های اصلی تشکیل دهندۀ جمعیت قوچان اند و در چناران، شیروان و اسفراین نیز سکونت دارند. ایل زعفرانلو از نیم قرن پیش سازمان داخلی خود را ازدست داد و بسیاری از طوایف آن کاملاً یک جانشین شدند. تقریباً از اواخر سلطنت شاه سلیمان صفوی، ایلات زعفرانلو در قوچان و شادلو در بجنورد پدیدار شدند و حکومت آن نواحی به دست خوانین زعفرانلو و شادلو افتاد. اینان از نیمۀ دوم قرن ۱۲ق به ایلخان معروف شدند. محمدحسین خان ایلخانی، فرزند سام خان، معاصر نادرشاه افشار بود. پسرش، میرگونه خان ایلخانی، در اوایل دورۀ قاجاریه به دست فرزندش رضاقلی خان ( ـ ۱۲۴۹ق) معزول شد و در زندان درگذشت. رضاقلی خان ایلخانی، حاکم قوچان، و پسرش شجاع الدوله، سام خان، از فاتحان مشهد و هرات، از حکام بزرگ خراسان به شمار می آمدند. امیرحسین خان ایلخانی شادلو ( ـ ۱۳۱۱ق) امارت قوچان و ایلخانیگری زعفرانلوها را به اوج قدرت و شهرت رسانید. پسرش، محمدناصرخان شجاع الدوله ( ـ ۱۳۳۷ق) و امیرحسن خان، فرزند عبدالرضاخان، حکومت های کم فروغی داشتند. با انقلاب مشروطیت دامنۀ قدرت حکام موروثی قوچان محدود و رشد یک جانشینی و افزایش نفوذ و قدرت والیان خراسان و دولت مرکزی و بعضی گروه های رقیب، به تضعیف ایلخانان زعفرانلو و خروج آنان از صحنۀ سیاسی و اجتماعی قوچان و خراسان انجامید.
از ایلات کُرد چمشگزکلو، شاخۀ کرمانجی، در شمال خراسان، متشکل از طوایف متعدد و معروفی همچون باچلوانلو، بادلانلو، بیچرانلو، پهلوانلو، توپکانلو، جاوکانلو، خلانلو، رشوکانلو، سیفکانلو، شادکانلو، قاچکانلو، قهرمانلو، میلانلو و ورانلو. زعفرانلوها از گروه های اصلی تشکیل دهندۀ جمعیت قوچان اند و در چناران، شیروان و اسفراین نیز سکونت دارند. ایل زعفرانلو از نیم قرن پیش سازمان داخلی خود را ازدست داد و بسیاری از طوایف آن کاملاً یک جانشین شدند. تقریباً از اواخر سلطنت شاه سلیمان صفوی، ایلات زعفرانلو در قوچان و شادلو در بجنورد پدیدار شدند و حکومت آن نواحی به دست خوانین زعفرانلو و شادلو افتاد. اینان از نیمۀ دوم قرن ۱۲ق به ایلخان معروف شدند. محمدحسین خان ایلخانی، فرزند سام خان، معاصر نادرشاه افشار بود. پسرش، میرگونه خان ایلخانی، در اوایل دورۀ قاجاریه به دست فرزندش رضاقلی خان ( ـ ۱۲۴۹ق) معزول شد و در زندان درگذشت. رضاقلی خان ایلخانی، حاکم قوچان، و پسرش شجاع الدوله، سام خان، از فاتحان مشهد و هرات، از حکام بزرگ خراسان به شمار می آمدند. امیرحسین خان ایلخانی شادلو ( ـ ۱۳۱۱ق) امارت قوچان و ایلخانیگری زعفرانلوها را به اوج قدرت و شهرت رسانید. پسرش، محمدناصرخان شجاع الدوله ( ـ ۱۳۳۷ق) و امیرحسن خان، فرزند عبدالرضاخان، حکومت های کم فروغی داشتند. با انقلاب مشروطیت دامنۀ قدرت حکام موروثی قوچان محدود و رشد یک جانشینی و افزایش نفوذ و قدرت والیان خراسان و دولت مرکزی و بعضی گروه های رقیب، به تضعیف ایلخانان زعفرانلو و خروج آنان از صحنۀ سیاسی و اجتماعی قوچان و خراسان انجامید.
wikijoo: زعفرانلو