زرنج

/zaranj/

لغت نامه دهخدا

زرنج. [ زِ رِ] ( اِ ) نوعی از صمغ درخت باشد. ( برهان ) ( آنندراج ) ( از ناظم الاطباء ). صمغ باشد. ( جهانگیری ) :
بکوه دگر بود گاه فراخ
فرازش که سخت و بن دیولاخ.
ز بالا دو چنبر ازین سنگ سخت
برون تاختی چون زرنج از درخت.
اسدی ( از جهانگیری ).

زرنج.[ زَ رَ ] ( اِخ ) معرب زرنگ. ( فرهنگ فارسی معین ). زرنگ. ( فرهنگ رشیدی ). زرنگ ، قصبه سیستان. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ). رجوع به زرنگ و معجم البلدان شود.

فرهنگ فارسی

زرنگ قصبه سیستان

فرهنگ عمید

= زُنج

دانشنامه آزاد فارسی

زَرَنج
(یا: زَرَنگ، شهر قدیم) در سیستان قدیم که ویرانه هایش در کنار یکی از شاخه های سابق رود هیرمند باقی است. زَرَنگ شهری آباد و معمور بود و در ۷۶۱ش امیرتیمور آن را تصرف و سپس ویران کرد، و همۀ ساکنان آن را به قتل رساند.

پیشنهاد کاربران

زَرَنْج ( عربی شدهٔ زَرَنگ ) شهری در جنوب غربی افغانستان و مرکز ولایت نیمروز است. زرنج به مدت ۱۴۱ سال پایتخت صفاریان بود. زرنج یکی از شهرهای بزرگ در افغانستان است که مطابق سال ۲۰۱۵، حدود ۱۶۰۹۰۲ نفر جمعیت دارد. زرنج گذرگاه مرزی مهمی بین افغانستان و ایران به شمار می رود که در مسیر تجارت بین آسیای میانه و آسیای جنوبی با خاورمیانه از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.
...
[مشاهده متن کامل]

گفته می شود که زرنگ را گرشاسپ بنا کرده است. آن را زره نیز می نامیدند. در قدیم «زرنکه» ( درنژینه ) بعدها «سکستنه» سجستان، سیستان شده معرب آن زرنج است.
نام قدیم آن ( سیستان ) زرنگ بود پس از مهاجرت سکاها در زمان فرهاد دوم اشکانی ( ۱۳۶ – ۱۲۸ ق. م ) و اردوان دوم ( ۲۵۰۰ ق. م ) به طرف جنوب گروهی از آنان در زرنگ مستقر شدند. از این زمان زرنگ بنام آنان سکستان خوانده شد.
بعد از اسلام، حاکم بصره سرداری به نام عبدالرحمن بن سمرة را مأمور حمله به سیستان کرد و او زرنج را در حصار گرفت و تسخیر کرد.
ارتش های عرب که پرچم اسلام را حمل می کردند، از سوی غرب برای شکست ساسانیان در ۶۴۲ پس از میلاد آمدند و پس از آن با اطمینان به سوی شرق رهسپار شدند. در حاشیه غربی منطقه افغانستان شاهزادگان هرات و سیستان حکومت را به اعراب واگذار کردند، اما در شرق، در کوه ها و در شهرهایی که فقط شورشی در آن ها برگزار شده بود، پس از ترک ارتش اعراب، به عقاید پیشین خود بازگشتند. خشونت و آزمندی اعراب باعث تولید چنین ناآرامی شد، با این حال هنگامی که قدرت پایانی خلافت آشکار شد، حاکمان بومی یک بار دیگر، خود را مستقل کردند. در این میان، صفاریان از سیستان در منطقه افغانستان کمی درخشیدند. بنیانگذار متعصب این سلسله، شاگردی از یک مسگر یعقوب بن لیث صفاری، از پایتخت خود از زرنج در ۸۷۰ میلادی بیرون آمده و با نام اسلام به سوی شهرهای بست، قندهار، غزنی، کابل، بامیان، بلخ و هرات تاخت و تاز کرد.
—نانسی هچ داپری، ۱۹۷۱
ابن حوقل جغرافیدان مسلمان قرن چهارم هجری قمری در زمان مشاهداتش از سیستان شهر زرنج را با حصار مستحکم، بازارهای آباد و دارالاماره های بزرگ دوران صفاریان توصیف می کند.
در سال ۲۰۲۰ هفت هزار مورد خشونت علیه زنان در زرنج ثبت شد که این رقم رکورد را شکسته است.
زرنگ پایتخت صفاریان بود. در محل زرنگ باستانی اکنون روستای کوچکی به نام «نادعلی» قرار دارد. در نزدیکی آن روستا، تل بزرگی است و بر فراز آن تل، هنوز آثار ویرانه های ارگ زرنگ و دژ و باروی آن دیده می شود. در سال ۲۰۰۷ باستانشناسان ایرانی از دولت افغانستان اجازه یافتند تا در محل نادعلی کاوش کنند.

زرنجزرنجزرنجزرنجزرنج
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/زرنج
دغل کار، باهوش، زیرک
زرنگ پایتخت فرهنگی سیستان بزرگ و سرزمین غصب شدهاز مام وطن
زَرَنْج ( عربی شدهٔ زَرَنگ ) مرکز ولایت نیمروز افغانستان است که در جنوب غرب این کشور و نزدیک مرز ایران قرار دارد.
پایتخت یعقوب لیث صفاری

بپرس