زدر

لغت نامه دهخدا

زدر. [ زِ دَ رِ ] ( حرف اضافه + اسم ) مخفف ازدر. لایق. سزاوار. ( برهان قاطع ) ( فرهنگ نظام ). لایق و سزاوار و درخور. ( از آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). لایق و سزاوار است و آنرا درخور نیز گویند. ( جهانگیری ). لایق و زیبا. اندرخور، درخورد، درخور، سزاوار، شایان و فراخور مترادف این اند. ( شرفنامه منیری ) :
زینت ملک خداوندی و اندرخور ملک
صدر دیوان شه شرقی و آنرا زدری.
فرخی.
ریشت زدر خنده و سبلت زدر تیز
گردن زدر سیلی و پهلو زدر لت.
لبیبی ( از لغت فرس چ دبیرسیاقی ص 13 ).
بتو هر چند در انواع هنر تاوان نیست
اندرین شعر که گفتی ز در تاوانی .
فتوحی.
آنانکه فلانند و فلان رهبر ایشان
نزدیک حکیمان زدر عیب و هجائند.
ناصرخسرو.
تا میر مؤمنان جهان مرحبام گفت
نزدیک مؤمنان زدر مرحبا شدم.
ناصرخسرو.
ای من رهی آن ماه که چه مست و چه هشیار
اندر بر عاشق زدر بوس و کنار است.
امیرمعزی.
دوستان تو سراسر زدر خنده و ناز
دشمنان تو یکایک زدر خنده بریش.
امیرمعزی.
و رجوع به «ازدر» در فرهنگ نظام ، ناظم الاطباء، برهان قاطع، فرهنگ فارسی معین و این لغت نامه شود.

زدر. [ زَ دَ ] ( ق ) بالا و فوقانی و زبر. ( ناظم الاطباء ).

زدر. [ زَ ] ( ع مص ) بازگشتن و فعل آن از باب نصر است. ( از منتهی الارب ). لغتی است در «صدر» و از این لغت است قرائت «یومئذ یزدر الناس اشتاتا لیروا اعمالهم » ( قرآن 6/99 ) بجای یصدر. ( از اقرب الموارد ) ( ازآنندراج ) ( از ناظم الاطباء ). رجوع به لسان العرب ذیل صدر و زدر، و تاج العروس ، و «زا» در لغت نامه شود.

زدر. [ زَ ]( ع اِ ) سینه. لغتی است در صدر. ( از ناظم الاطباء ).

فرهنگ فارسی

سینه لغتیست در صدر

فرهنگ معین

(زِ دَ ) (ص . ) مخفف از در، شایسته ، سزاوار.

پیشنهاد کاربران

🇮🇷 زِدَر فزونواژه ای پارسی است ( حرف اضافه ) 🇮🇷
چمار: از در، از درون
کارایی: هنگامی که کسی می گوید �از جایی آمدم� چندان آشکار نیست که فردیدِ او ( منظورِ او ) آمدن از آغازه است یا از راه.
نمونه:
...
[مشاهده متن کامل]

( جمله ی گُنگ ) پَرویز از اصفهان آمد و از آزادراه خلیج فارس گذشت.
( جمله ی پَرسون ( دقیق ) پَرویز زِدر اصفهان آمد و از آزادراه خلیج فارس گذشت.
در جمله ی نخست دانسته نیست که پرویز از اصفهان فقط گذشته یا اینکه آغازه ( مبدأ ) او اصفهان است. اما در جمله ی دوم به روشنی و پَرسونی میتوان دریافت که او از آغازه ی اصفهان به راه افتاده و از آزادراه خلیج فارس گذر کرده است.

بپرس