زبان گیلکی ( گیلٚکی زٚوان ɡilɵki zɵvān ) از گروه زبان های ایرانی شاخه شمال غربی است که زبان مادری اکثر مردم استان گیلان و جوامع کوچک تری در استان های مجاور، از جمله استان های مازندران، استان قزوین و نیز در استان تهران است. گیلکی از شرق با گویشوران مازندرانی و از غرب با گویشوران تالشی و از جنوب با گویشوران تاتی همجوار است و در درون محدوده خود دارای گونه هایی است.
... [مشاهده متن کامل]
زبان گیلکی از گروه زبان های شمال غربی ایرانی و در مجموع زبان های حاشیه دریای خزر است. علاوه بر گیلکی این خانواده شامل زبان های تالشی، مازندرانی و تاتی است. به باور زبان شناسان گیلکی زبان خواهر مازندرانی می باشد و نزدیکترین زبان از نظر دستوری به این زبان است. از دیدگاه تاریخی این زبان ها به زبان پارتی ( اشکانی ) وابستگی دارند. گیلکی با دیگر زبان های ایرانی شمال غربی نزدیکی دارد.
در این زبان چهارده نوع زمان دستوری وجود دارد. ماضی: ساده، استمراری، مستمر، نقلی، التزامی، بعید، ابعد، ابعد دستوری و کامل. مضارع: ساده، مستمر، التزامی، مستقبل و کامل. بنابر نظر دونالد استیلو در دانشنامه ایرانیکا، بیشترین تفاوت ها در گرامر بین گویش های غربی و شرقی در افعال است و از لحاظ علم صرف ( تکواژشناسی ) تاریخی بیشترین ویژگی های قابل توجه، پسوندهای سازنده زمان فعل در گویش شرقی گیلکی است. سازنده فعل زمان حال حاضر که ریشه در زبان های هندواروپایی دارد، گیلکی شرقی را با زبان مازندرانی و گویش های سمنان ( شهمیرزادی و سنگسری و افتری و سرخه ای و لاسگردی و نه خود گویش سمنانی ) و تاتی شمالی و زازاکی متحد می کند. سازنده زمان فعل گذشته شرطی که در گویش گورانی شمال کرمانشاه و منطقه موصل دیده شده و گذشته تابعی در بلوچی، پسوند هست برای ریشه گذشته و در جمله های شرطی در هر سه گویش مورد استفاده قرار می گیرد. در هر دوی این ویژگی ها گویش غربی گیلکی بیشتر به گویش های همسایه غربی و جنوبی خود شبیه است از آنجا که افعال زمان حاضر و افعال بی قاعده به همین شکل در تالشی جنوبی و کلوری و رودباری شکل گرفته اند.
گیلکی از گروه زبان های شمال غربی ایرانی است. گروه زبان های حاشیه دریای خزر در خانواده زبان های ایرانی شامل زبان های تالشی، مازندرانی، گیلکی و تاتی است. در خانواده زبان های غربی ایرانی زبان های دیگری مانند کردی و لری و زبان بلوچی و زبان های مرکزی ( راجی و گلپایگانی و زبان های ایران مرکزی و زبان زردشتیان یزد ) و همچنین زبان سیوندی می باشند.
... [مشاهده متن کامل]
زبان گیلکی از گروه زبان های شمال غربی ایرانی و در مجموع زبان های حاشیه دریای خزر است. علاوه بر گیلکی این خانواده شامل زبان های تالشی، مازندرانی و تاتی است. به باور زبان شناسان گیلکی زبان خواهر مازندرانی می باشد و نزدیکترین زبان از نظر دستوری به این زبان است. از دیدگاه تاریخی این زبان ها به زبان پارتی ( اشکانی ) وابستگی دارند. گیلکی با دیگر زبان های ایرانی شمال غربی نزدیکی دارد.
در این زبان چهارده نوع زمان دستوری وجود دارد. ماضی: ساده، استمراری، مستمر، نقلی، التزامی، بعید، ابعد، ابعد دستوری و کامل. مضارع: ساده، مستمر، التزامی، مستقبل و کامل. بنابر نظر دونالد استیلو در دانشنامه ایرانیکا، بیشترین تفاوت ها در گرامر بین گویش های غربی و شرقی در افعال است و از لحاظ علم صرف ( تکواژشناسی ) تاریخی بیشترین ویژگی های قابل توجه، پسوندهای سازنده زمان فعل در گویش شرقی گیلکی است. سازنده فعل زمان حال حاضر که ریشه در زبان های هندواروپایی دارد، گیلکی شرقی را با زبان مازندرانی و گویش های سمنان ( شهمیرزادی و سنگسری و افتری و سرخه ای و لاسگردی و نه خود گویش سمنانی ) و تاتی شمالی و زازاکی متحد می کند. سازنده زمان فعل گذشته شرطی که در گویش گورانی شمال کرمانشاه و منطقه موصل دیده شده و گذشته تابعی در بلوچی، پسوند هست برای ریشه گذشته و در جمله های شرطی در هر سه گویش مورد استفاده قرار می گیرد. در هر دوی این ویژگی ها گویش غربی گیلکی بیشتر به گویش های همسایه غربی و جنوبی خود شبیه است از آنجا که افعال زمان حاضر و افعال بی قاعده به همین شکل در تالشی جنوبی و کلوری و رودباری شکل گرفته اند.
گیلکی از گروه زبان های شمال غربی ایرانی است. گروه زبان های حاشیه دریای خزر در خانواده زبان های ایرانی شامل زبان های تالشی، مازندرانی، گیلکی و تاتی است. در خانواده زبان های غربی ایرانی زبان های دیگری مانند کردی و لری و زبان بلوچی و زبان های مرکزی ( راجی و گلپایگانی و زبان های ایران مرکزی و زبان زردشتیان یزد ) و همچنین زبان سیوندی می باشند.
