زبان گُرجی ( به گرجی: ქართული ენა، کارْتولی اِنا ) زبان مردم گرجی و زبان رسمی کشور گرجستان است. این زبان یکی از ده زبانیست که بیشترین قدمت را داشته و تا امروز نیز تکلم می شود.
زبان گرجی یکی از زبان های قفقازی و از خانوادهٔ زبان های کارتولی می باشد. این زبان با خط گرجی نوشته می شود که یکی از ۱۶ دبیره دنیا است.
... [مشاهده متن کامل]
قدیمی ترین کتیبهٔ کشف شده از زبان گرجی، نوشته شده به نخستین الفبای گرجی ( آسومتاورولی ) مربوط به سدهٔ یکم پیش از میلاد مسیح است.
این زبان علاوه بر گرجستان در بخش هایی از آذربایجان، شمال شرق ترکیه و در استان اصفهان ایران در شهرهای فریدون شهر و بوئین میاندشت و همچنین چند روستای این دو شهرستان تکلم می شود.
زبان گرجی در شمار زبان های قفقازی است و زبان های قفقازی به آن دسته از زبان ها گفته می شود که در منطقهٔ قفقاز بین دریای سیاه و دریای خزر با آن ارتباط برقرار می شود.
زبان های قفقازی را از دیدگاه طبقه بندی منطقه ای می توان به سه دسته تقسیم کرد:
• منطقهٔ شمال غربی قفقاز که شامل زبان های قفقازی شمال غربی می شود.
• منطقهٔ شمال شرقی قفقاز که شامل زبان های ناخوداغستانی می شود.
• منطقهٔ جنوب قفقاز که شامل زبان های کارتولی می شود.
گروه کارتولی شامل زبان های: گرجی، مگرلی، لازی و سوانی است. زبان گرجی به زبان ادبی و علمی از زبان های کارتولی گفته می شود و زبان رسمی کشور گرجستان می باشد.
خط گرجی یکی از قدیمی ترین دبیره های جهان است. با استناد به کتاب باستانی «سرگذشت کارتلی»، خط گرجی به وسیلهٔ پارناواز یکم پادشاه گرجستان باستان اختراع شده است.
یکی از قدیمی ترین سنگنبشته های گرجی به وسیلهٔ کوربو باستان شناس ایتالیایی در فلسطین کشف شده است و تاریخ کتابت آن در حدود سال ۴۳۳ میلادی تعیین گردیده است؛ و یکی دیگر از قدیمی ترین سنگنبشته های گرجی بر دیوار کلیسای بولنیسی واقع در جنوب گرجستان وجود دارد و تاریخ کتابت آن به سال ۴۹۲ میلادی تخمین زده شده است. در اکتشافات اخیر در ایالت کاختی گرجستان نیز اشیایی به دست آمده است که در حدود ۱ قرن پیش از میلاد مسیح بر روی آن ها جملات کوتاهی با الفبای گرجی نوشته شده است.
الفبای گرجی نتیجهٔ تطور الفبایی است که از قرون وسطی در گرجستان رایج بود. الفبای گرجی دارای ۳۳ حرف است که به صامت و مصوت تقسیم می شود. در زبان گرجی ۵ مصوت ( ა–ე–ი–ო–უ ) و ۲۸ صامت وجود دارد و از چپ به راست نوشته می شود.
زبان گرجی یکی از زبان های قفقازی و از خانوادهٔ زبان های کارتولی می باشد. این زبان با خط گرجی نوشته می شود که یکی از ۱۶ دبیره دنیا است.
... [مشاهده متن کامل]
قدیمی ترین کتیبهٔ کشف شده از زبان گرجی، نوشته شده به نخستین الفبای گرجی ( آسومتاورولی ) مربوط به سدهٔ یکم پیش از میلاد مسیح است.
این زبان علاوه بر گرجستان در بخش هایی از آذربایجان، شمال شرق ترکیه و در استان اصفهان ایران در شهرهای فریدون شهر و بوئین میاندشت و همچنین چند روستای این دو شهرستان تکلم می شود.
زبان گرجی در شمار زبان های قفقازی است و زبان های قفقازی به آن دسته از زبان ها گفته می شود که در منطقهٔ قفقاز بین دریای سیاه و دریای خزر با آن ارتباط برقرار می شود.
زبان های قفقازی را از دیدگاه طبقه بندی منطقه ای می توان به سه دسته تقسیم کرد:
• منطقهٔ شمال غربی قفقاز که شامل زبان های قفقازی شمال غربی می شود.
• منطقهٔ شمال شرقی قفقاز که شامل زبان های ناخوداغستانی می شود.
• منطقهٔ جنوب قفقاز که شامل زبان های کارتولی می شود.
گروه کارتولی شامل زبان های: گرجی، مگرلی، لازی و سوانی است. زبان گرجی به زبان ادبی و علمی از زبان های کارتولی گفته می شود و زبان رسمی کشور گرجستان می باشد.
خط گرجی یکی از قدیمی ترین دبیره های جهان است. با استناد به کتاب باستانی «سرگذشت کارتلی»، خط گرجی به وسیلهٔ پارناواز یکم پادشاه گرجستان باستان اختراع شده است.
یکی از قدیمی ترین سنگنبشته های گرجی به وسیلهٔ کوربو باستان شناس ایتالیایی در فلسطین کشف شده است و تاریخ کتابت آن در حدود سال ۴۳۳ میلادی تعیین گردیده است؛ و یکی دیگر از قدیمی ترین سنگنبشته های گرجی بر دیوار کلیسای بولنیسی واقع در جنوب گرجستان وجود دارد و تاریخ کتابت آن به سال ۴۹۲ میلادی تخمین زده شده است. در اکتشافات اخیر در ایالت کاختی گرجستان نیز اشیایی به دست آمده است که در حدود ۱ قرن پیش از میلاد مسیح بر روی آن ها جملات کوتاهی با الفبای گرجی نوشته شده است.
الفبای گرجی نتیجهٔ تطور الفبایی است که از قرون وسطی در گرجستان رایج بود. الفبای گرجی دارای ۳۳ حرف است که به صامت و مصوت تقسیم می شود. در زبان گرجی ۵ مصوت ( ა–ე–ი–ო–უ ) و ۲۸ صامت وجود دارد و از چپ به راست نوشته می شود.
کلمات گرجی که وارد زبان فارسی شده اند:
قوری:در زبان گرجی به خوک ghori گفته می شود قوری ِ چای که به شکل خوک ساخته می شده از گرجستان به ایران وارد شده به این خاطر به این اسم نامیده شده
ساخلو:در دوره قاجار به پادگان، ساخلو گفته میشد که از کلمه ساخلی saxli گرجی به معنی خانه گرفته شده
... [مشاهده متن کامل]
قلی:از کلمه قولی quli گرجی به معنی قلب گرفته شده و معادل فواد عربی است و در اسامی افراد در ایران به کار رفته:مانند قلی بیگ
قوری:در زبان گرجی به خوک ghori گفته می شود قوری ِ چای که به شکل خوک ساخته می شده از گرجستان به ایران وارد شده به این خاطر به این اسم نامیده شده
ساخلو:در دوره قاجار به پادگان، ساخلو گفته میشد که از کلمه ساخلی saxli گرجی به معنی خانه گرفته شده
... [مشاهده متن کامل]
قلی:از کلمه قولی quli گرجی به معنی قلب گرفته شده و معادل فواد عربی است و در اسامی افراد در ایران به کار رفته:مانند قلی بیگ