زبان های کچوا

کِچوآ ( Qhichwa, Qiĉwa, Quechua ) نام خانواده ای از زبان های بومی سرخ پوستان آمریکای جنوبی است که بیشتر در رشته کوه های آند رواج دارد. کچوآ، پرگویشورترین زبان سرخ پوستی در قاره آمریکا است و شمار گویشوران آن از ۶ تا ۱۳ میلیون نفر برآورد می شود.
برخی از کچوآ - زبانان به این گروه زبانی اصطلاحاً «رونا سمی» ( زبان مردم ) می گویند. زبان های کچوآ از جنوب کلمبیا تا آرژانتین رواج دارند اما بیشتر گویشوران آن در پرو ( ۷/۷ میلیون نفر ) ، بولیوی ( ۲٫۹ میلیون ) و اکوادور ( ۱٫۵ میلیون ) هستند و کچوا در این سه کشور از وضعیت رسمی برخوردار است. تقریباً ۲۵٪ پرویی ها به یک زبان کچوآ صحبت می کنند. [ ۲] [ ۳]
کچوآ در سده های ۱۵ و ۱۶ میلادی زبان اصلی امپراتوری اینکا بود و هم اینک نیز زبان میانجی آند مرکزی به شمار می آید. کچوآ با خط لاتین نوشته می شود. به خاطر نفوذ روزافزون زبان های اسپانیایی و پرتغالی، همواره از گستره و کاربرد کچوآ کاسته شده و می شود.