زبان های فینو اوگری

زبان های فینو - اوگری ( مجاری: Finnugor nyelvek; فنلاندی: Suomalais - ugrilaiset kielet; فرانسوی: Langues finno - ougriennes ; انگلیسی: Finno - Ugric languages ) نام زیرگروهی از زبان های اورالی است. بسیاری از زبان شناسان زبان هایی چون مجاری، فنلاندی، استونیایی و شماری دیگر را در این دسته جای می دهند. برخلاف بیشتر زبان هایی که در اروپا گویشورانی دارد، این زبان ها پیوندی با زبان های هند و اروپایی ندارند. زبان های سمویدی هم زیرگروهی از زبان های اورالی است. پاره ای از زبانشناسان اورالی و فینو - اوگری را برابر هم می دانند. دسته کوچکی از زبان های فینو - اوگری با خطر نابودی رودررویند.
فینو - اوگری ها به مردمانی گفته می شود که به یکی از زبان های این خانواده سخن بگویند.
زادگاه زبان های فینو - اوگری به درستی آشکار نیست. بیشتر، مرکز و شمال روسیه و باختر کوه های اورال را در زمان هزاره سوم پیش از میلاد، خاستگاه این زبان ها می انگارند. این نگره از اینجا برخاسته است که سه زبان اورالی از سه شاخه گوناگون - موردوویایی، ماری و پرمی - در کناره میانه های رود ولگا جای گرفته اند. از دیگرسو نام برخی گیاهان و جانوران در این زبان ها ( نام هایی مانند صنوبر، کاج سیبری، صنوبر سیبری، نارون سرخ و… ) با این جای انگاری همخوانی دارند. دربازسازی زبان نیافینو - اوگری وامواژه های بسیاری از زبان های هند و ایرانی به چشم می خورد. پیشینه درونشد این واژگان شاید به زمان زیست قوم های ایرانی سکاها و سرمتی ها در استپ های اوراسیا بازگردد.
از گواهی ها برمی آید که اسلاوها پس از کوچشان به سرزمین های روسیه، فینو - اوگری زبانان را از منطقه میان کوه های اورال تا دریای بالتیک که زیستگاهشان بوده است، تارانده اند. این را از پخش فرهنگ سفال ابزاری وابسته به دوره پارینه سنگی برداشت کرده اند. این فرهنگ را که به ۴۲۰۰ تا ۲۰۰۰ ( پیش از میلاد ) بازمی گردد را از آن توده های فینو - اوگری زبان می انگارند.
با اینکه کوشش شده است تا این خانواده زبانی را پیوسته به زبان های هند و اروپایی بشناسانند، ولی اختلاف دستوری عمومی این زبان ها با زبان های هندواروپایی این کوشش را نافرجام گذارده است.
فینو - اوگری زیرشاخه ای از خانواده بزرگ زبان های اورالی است. خانواده فینو - اوگری خود چنین دسته بندی می شود:
اوگری:
• مجاری
• مجاری
• خانتی
• مانسی