زبان سِمنانی ( به سمنانی: سِمَنی زِفون ) ، یکی از زبان های ایرانی است. زبان سمنانی از شاخهٔ زبان های ایرانی شمال غربی است و در عین حال زبان انتقالی میان زبان های ایران مرکزی و حاشیه دریای خزر به شمار می آید. گروه زبان های حاشیه دریای خزر به دو گروه گیلکی و مازنی ( طبری ) تقسیم می شود و همچنین مشتمل است بر زبان تالشی که در غرب دریای خزر در هر دو سوی مرز ایران و جمهوری آذربایجان گویشور دارد و همچنین زبان تاتی که در نواحی جنوب و جنوب غربی قزوین و نواحی ای از آذربایجان ایران و جمهوری آذربایجان و داغستان گویشور دارد. ناصر خسرو می گوید که سمنانی ها فارسی را با «لهجهٔ دیلمی» تلفظ می کنند. به اعتقاد گیتی شکری و بهروز محمودی بختیاری، زبان سمنانی با زبان تاتی و زبان تالشی پیوند دارد.
... [مشاهده متن کامل]
این زبان با وجود برخی واژه های متداول در خانوادهٔ زبان های ایرانی، خود زبانی مستقل و کم وبیش خودکفا می باشد. در گروه بندی زبان های ایرانی نو، زبان سمنانی متعلق به گروه زبان های مرکزی ایران است. این زبان دارای لهجه های گوناگونی است که هیچ کدام کار یک لهجه را یکسره تمام نکرده اند.
آرتور کریستن سن که در حدود سال ۱۹۱۴ دربارهٔ این زبان پژوهش نموده، می گوید:
زبان سمنانی به قدری با سایر لهجه های ایرانی نظیر مازندرانی و گیلکی و غیره اختلاف دارد که خود ایرانی ها می گویند، بدون اینکه این زبان ها را فرا گرفته باشیم، درک می کنیم ولی زمانیکه دو سمنانی با هم صحبت می کنند، هرگز زبان آنها را نمی فهمیم.
سمنانی زبانی انعطاف ناپذیر است. واژه های بیگانه را به سختی می پذیرد و حتی به نظر می رسد که تا حدود یکی دو سال گذشته در مقابل ورود واژه های فارسی نیز مقاومت به خرج داده باشد. همچنین خاصیت ترکیب پذیری و ساخت واژه های نو در این زبان در مقایسه با فارسی بسیار ضعیف است.
زبان سمنانی در بهمن ۱۳۹۴ از طرف سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، در فهرست میراث معنوی کشور ایران به ثبت ملی رسید.
برخی از این دستورها بر این پایه اند:
دستورهای جمع
• نام هایی که آخر آنها در مفرد حرف «یا» بیاید در جمع تغییری نمی کنند: کُنجی ( مفرد ) - کُنجی ( جمع ) = کنجد.
• نام هایی که آخر آنها حرفی صامت بیاید در جمع «یا» به آخر آنها افزوده می گردد: غَلیف ( مفرد ) - غَلیفی ( جمع ) = کماجدان.
• نام هایی که آخر آنها مصوت کوتاه است، در جمع مُصوت کوتاهشان تبدیل به «اِی» می شود: رَجه ( مفرد ) - رَجِی ( جمع ) = بندی که بر آن رخت پهن کنند.
• نام هایی که آخر آنها مصوت بلند باشد نیز در جمع مصوت بلندشان تبدیل به «اِی» می شود: اَستا ( مفرد ) - اَستِی ( جمع ) = هسته.
... [مشاهده متن کامل]
این زبان با وجود برخی واژه های متداول در خانوادهٔ زبان های ایرانی، خود زبانی مستقل و کم وبیش خودکفا می باشد. در گروه بندی زبان های ایرانی نو، زبان سمنانی متعلق به گروه زبان های مرکزی ایران است. این زبان دارای لهجه های گوناگونی است که هیچ کدام کار یک لهجه را یکسره تمام نکرده اند.
آرتور کریستن سن که در حدود سال ۱۹۱۴ دربارهٔ این زبان پژوهش نموده، می گوید:
زبان سمنانی به قدری با سایر لهجه های ایرانی نظیر مازندرانی و گیلکی و غیره اختلاف دارد که خود ایرانی ها می گویند، بدون اینکه این زبان ها را فرا گرفته باشیم، درک می کنیم ولی زمانیکه دو سمنانی با هم صحبت می کنند، هرگز زبان آنها را نمی فهمیم.
سمنانی زبانی انعطاف ناپذیر است. واژه های بیگانه را به سختی می پذیرد و حتی به نظر می رسد که تا حدود یکی دو سال گذشته در مقابل ورود واژه های فارسی نیز مقاومت به خرج داده باشد. همچنین خاصیت ترکیب پذیری و ساخت واژه های نو در این زبان در مقایسه با فارسی بسیار ضعیف است.
زبان سمنانی در بهمن ۱۳۹۴ از طرف سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، در فهرست میراث معنوی کشور ایران به ثبت ملی رسید.
برخی از این دستورها بر این پایه اند:
دستورهای جمع
• نام هایی که آخر آنها در مفرد حرف «یا» بیاید در جمع تغییری نمی کنند: کُنجی ( مفرد ) - کُنجی ( جمع ) = کنجد.
• نام هایی که آخر آنها حرفی صامت بیاید در جمع «یا» به آخر آنها افزوده می گردد: غَلیف ( مفرد ) - غَلیفی ( جمع ) = کماجدان.
• نام هایی که آخر آنها مصوت کوتاه است، در جمع مُصوت کوتاهشان تبدیل به «اِی» می شود: رَجه ( مفرد ) - رَجِی ( جمع ) = بندی که بر آن رخت پهن کنند.
• نام هایی که آخر آنها مصوت بلند باشد نیز در جمع مصوت بلندشان تبدیل به «اِی» می شود: اَستا ( مفرد ) - اَستِی ( جمع ) = هسته.
کز موله
این زبان بیشتر مربوط به دوره ماد_پارت هست بویژه دوره اشکانیان؛
زبانهای شمالغربی و شمالی بسیار مشابه به هم؛ کُردی، زازا، گیلکی، مازنی، تالشی، تاتی، سمنانی. *
*سمنانی زبان هست نه گویشی یا لهجه ای از پارسی.
زبانهای شمالغربی و شمالی بسیار مشابه به هم؛ کُردی، زازا، گیلکی، مازنی، تالشی، تاتی، سمنانی. *
*سمنانی زبان هست نه گویشی یا لهجه ای از پارسی.
من وظیفه داشتم هرکس برای من اشکی ریخت تقدیر و تشکر بکنم
گوجه فرنگی به زبان سمنانی
کلمه سوز اِستال یعنی سبزه زار استخر
قدیم به سبزه استخر دوئی گفته می شد که جمع است بدون مفرد
اما جمع سوز استال واژه پیشنهادی این جانب می شود سوز استالی
استالی در زبان سمنانی یعنی استخر
قدیم به سبزه استخر دوئی گفته می شد که جمع است بدون مفرد
اما جمع سوز استال واژه پیشنهادی این جانب می شود سوز استالی
استالی در زبان سمنانی یعنی استخر
معنی
دنبول دوشو
دنبول دوشو
ای سار تا نشان بادی وا سار ناپیدا
زیر شلواری
زبان سمنانی یکی از زبانهای گروه سمنانی یا کومشی از زبانهای موسوم به زبانهای شمال غربی ایران است که در استان سمنان بدان تکلم می کنند ( در حالیکه زبان فارسی از گروه زبانهای جنوبغربی است )
زبان سمنانی در فهرست میراث معنوی کشور به عنوان یکی از زبان های شناخته شده در ایران ثبت ملی شد
... [مشاهده متن کامل]
زبان سمنانی لهجه و یا گویش نیست و خود زبان مستقلی است
زبان سمنانی مانند زبانهای فرانسه و عربی دارای دو جنس دستوری مذکر و مونث است
تعدادی از کلمات زبان سمنانی:
دیروز= ایزی
امروز= آرو
فردا = هِرِن
پسر=لیزی ( leyzi )
گنجشک=مارگیژ
چاق=پاخوس ( pakhoos )
مچاله=پیتیل
سنجد=پشتنا ( peshtena )
شکوفه=گوفکا
خیس=لیش
خریدن=هاگیت
زبان سمنانی در فهرست میراث معنوی کشور به عنوان یکی از زبان های شناخته شده در ایران ثبت ملی شد
... [مشاهده متن کامل]
زبان سمنانی لهجه و یا گویش نیست و خود زبان مستقلی است
زبان سمنانی مانند زبانهای فرانسه و عربی دارای دو جنس دستوری مذکر و مونث است
تعدادی از کلمات زبان سمنانی:
دیروز= ایزی
امروز= آرو
فردا = هِرِن
پسر=لیزی ( leyzi )
گنجشک=مارگیژ
چاق=پاخوس ( pakhoos )
مچاله=پیتیل
سنجد=پشتنا ( peshtena )
شکوفه=گوفکا
خیس=لیش
خریدن=هاگیت