زبان اورومو ( به اورومو: Afaan Oromoo ) زبانی از شاخه کوشی خانوادهٔ زبان های آفروآسیایی است. اورومو بومی منطقه اورومیا در اتیوپی است و بیشتر سخنگویان آن در این کشور و کنیا ساکنند.
اورومو زبان مادری ۳۳٫۸٪ از مردم اتیوپی است و از این نظر گسترده ترین زبان این کشور به شمار می رود و در پی آن زبان امهری با ۲۹٫۳٪ قرار دارد. [ ۲] اورومو گسترده ترین زبان خانواده کوشی و چهارمین زبان بزرگ آفریقا، پس از عربی، هوسه و سواحلی، به شمار می رود. [ ۳] گونه های اورومو توسط بیش از ۳۵ میلیون مردم اورومو در اتیوپی و توسط نیم میلیون نفر دیگر در مناطقی از شمال و شرق کنیا به عنوان زبان نخست صحبت می شود. [ ۴] همچنین شماری از مهاجران اورومو زبان در کشورهای آفریقایی مانند آفریقای جنوبی، لیبی، مصر و سودان ساکنند.
اورومو زبان رسمی مناطق اورومیا، [ ۲] هرر و دیرداوه و ناحیه اورومیا در منطقه امهارا است. اورومو همچنین زبان آموزش ابتدایی در مناطق اورومیا، هراری، دیرداوه، بنیشانگول - گوموز و آدیس آبابا و ناحیه اورومیا در منطقه امهارا است. این زبان همراه با تیگرینیا به عنوان زبان مورد استفاده در وب سایت های فدرال استفاده می شود. [ ۵] [ ۶]
حدود ۸۵ درصد از سخنگویان اورومو در اتیوپی می زیند ( بیشتر منطقه اورومیا ) . علاوه بر این، در سومالی نیز شماری از سخنگویان این زبان نیز وجود دارند. [ ۷] در کنیا، مناطق اتنولوگ ۷۲۲٬۰۰۰ سخنگو برای زبان های بورانا و اورما، دو زبان نزدیک به اوروموی اتیوپی، ذکر شده است. [ ۸] در اتیوپی، اورومو بیشترین شمار سخنگویان بومی را دارد. در آفریقا نیز اورومو چهارمین زبان با بیشترین شمار سخنگو، پس از عربی، سواحلی و هوسه است.
علاوه بر سخنگویان زبان نخست، تعدادی از اعضای سایر اقوام که با اورومو در تماس هستند، آن را به عنوان زبان دوم صحبت می کنند. برای نمونه مردم اوموتی زبان بامباسی و نیلوصحرایی زبانان کواما در شمال غرب اورومیا. [ ۹]
اورومو مانند بیشتر زبان های اتیوپیایی، اعم از سامی، کوشی، یا اوموتی، دارای مجموعه ای از هم خوان های پرانشی است، یعنی توقف صدا یا صدایی خفیف که با چاکنایی شدگی و انفجار هوا همراه است. همخوان ها و واکه های اورومو عبارتند از:
اورومو به یک الفبای لاتین به نام کوبی ( Qubee ) نوشته می شود که رسماً در سال ۱۹۹۱ پذیرفته شده است. [ ۱۰] در گذشته از نسخه های مختلف الفبای لاتین برای اورومو استفاده می شد. [ ۱۱] به نظر می رسد با پذیرش کوبی به عنوان الفبای رسمی این زبان، متونی که میان سال های ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۷ به این نوشته شد بیشتر از همه نوشته های ۱۰۰ سال پیش از آن بود. در کنیا مردم بورانا و واتا نیز از الفبای لاتین ولی با سامانه های متفاوتی استفاده می کنند. خط عربی نیز میان مسلمانان اوروموزبان کاربرد دارد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاورومو زبان مادری ۳۳٫۸٪ از مردم اتیوپی است و از این نظر گسترده ترین زبان این کشور به شمار می رود و در پی آن زبان امهری با ۲۹٫۳٪ قرار دارد. [ ۲] اورومو گسترده ترین زبان خانواده کوشی و چهارمین زبان بزرگ آفریقا، پس از عربی، هوسه و سواحلی، به شمار می رود. [ ۳] گونه های اورومو توسط بیش از ۳۵ میلیون مردم اورومو در اتیوپی و توسط نیم میلیون نفر دیگر در مناطقی از شمال و شرق کنیا به عنوان زبان نخست صحبت می شود. [ ۴] همچنین شماری از مهاجران اورومو زبان در کشورهای آفریقایی مانند آفریقای جنوبی، لیبی، مصر و سودان ساکنند.
اورومو زبان رسمی مناطق اورومیا، [ ۲] هرر و دیرداوه و ناحیه اورومیا در منطقه امهارا است. اورومو همچنین زبان آموزش ابتدایی در مناطق اورومیا، هراری، دیرداوه، بنیشانگول - گوموز و آدیس آبابا و ناحیه اورومیا در منطقه امهارا است. این زبان همراه با تیگرینیا به عنوان زبان مورد استفاده در وب سایت های فدرال استفاده می شود. [ ۵] [ ۶]
حدود ۸۵ درصد از سخنگویان اورومو در اتیوپی می زیند ( بیشتر منطقه اورومیا ) . علاوه بر این، در سومالی نیز شماری از سخنگویان این زبان نیز وجود دارند. [ ۷] در کنیا، مناطق اتنولوگ ۷۲۲٬۰۰۰ سخنگو برای زبان های بورانا و اورما، دو زبان نزدیک به اوروموی اتیوپی، ذکر شده است. [ ۸] در اتیوپی، اورومو بیشترین شمار سخنگویان بومی را دارد. در آفریقا نیز اورومو چهارمین زبان با بیشترین شمار سخنگو، پس از عربی، سواحلی و هوسه است.
علاوه بر سخنگویان زبان نخست، تعدادی از اعضای سایر اقوام که با اورومو در تماس هستند، آن را به عنوان زبان دوم صحبت می کنند. برای نمونه مردم اوموتی زبان بامباسی و نیلوصحرایی زبانان کواما در شمال غرب اورومیا. [ ۹]
اورومو مانند بیشتر زبان های اتیوپیایی، اعم از سامی، کوشی، یا اوموتی، دارای مجموعه ای از هم خوان های پرانشی است، یعنی توقف صدا یا صدایی خفیف که با چاکنایی شدگی و انفجار هوا همراه است. همخوان ها و واکه های اورومو عبارتند از:
اورومو به یک الفبای لاتین به نام کوبی ( Qubee ) نوشته می شود که رسماً در سال ۱۹۹۱ پذیرفته شده است. [ ۱۰] در گذشته از نسخه های مختلف الفبای لاتین برای اورومو استفاده می شد. [ ۱۱] به نظر می رسد با پذیرش کوبی به عنوان الفبای رسمی این زبان، متونی که میان سال های ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۷ به این نوشته شد بیشتر از همه نوشته های ۱۰۰ سال پیش از آن بود. در کنیا مردم بورانا و واتا نیز از الفبای لاتین ولی با سامانه های متفاوتی استفاده می کنند. خط عربی نیز میان مسلمانان اوروموزبان کاربرد دارد.
wiki: زبان اورومو