زبان اسلووِنیایی یا زبان اسلووینیایی ( به اسلوونیایی: slovenski jezik اسلووِنسکی یِزیک، یا slovenščina اسلووِنش چینا ) زبانی هندواروپایی از خانوادهٔ زبان های اسلاوی جنوبی است. نزدیک به ۲میلیون تن در گسترهٔ جهان به این زبان سخن می گویند که بیشترشان در کشور اسلوونی می زیند.
این زبان یکی از چند زبانی ست که شمارش دستوری دوگانه را از زبان نیاهندواروپایی در خود نگاه داشته است. همچنین، این زبان در کنار زبان اسلوواک زبان هایی اند که معنای واژه به واژهٔ نامشان اسلاوی ( slověnьskъ در اسلاوونی باستان ) است. همچنین این زبان یکی از زبان های رسمی اتحادیهٔ اروپاست.
مانند همهٔ زبان های اسلاوی، این زبان نیز ریشه در زبان نیااسلاوی دارد که از دل آن زبان کلیسایی اسلاوونیک باستان پدید آمد. کهن ترین دستنوشته به زبان های اسلاوی که به الفبای لاتین نوشته شده است به میان سال های ۹۷۲ تا ۱۰۹۳ ( میلادی ) برمی گردد.
ادبیات اسلوونیایی نخستین بار در سدهٔ ۱۶ میلادی، هنگامی که کشور کنونیِ اسلوونی بخشی از امپراتوری اتریش - مجار و زبان برگزیدهٔ آن سرزمین آلمانی بود، با کوشش گروهی سر برآورد، در آن هنگام، اسلوونیایی زبان تودهٔ مردم بود. در آن زمان آلمانی بسیار چیره بود و بسیاری از آلمانی گرایان، واژگان زبان آلمانی را به کار می بردند. همچنین برخی واژگان، به ویژه واژگان فنی، از آلمانی به اسلوونیایی وارد شدند، ولی بیشتر به ریختِ دست وپاشکسته. تا پیش از دههٔ ۱۹۲۰ نیز، هم برخی از دانشمندان اسلوونیایی از زبان آلمانی در جایگاه یک زبان بیگانه سود می بردند.
جنبش های ایلیری و پان اسلاویسم سبب وام گیری واژگانی از زبان صرب وکروات شد، برای نمونه یوسیپ یورچیچ نویسندهٔ نخستین داستان کوتاه به زبان اسلوونیایی ( داستان برادر دهم، نشر در ۱۸۶۶ ) از زبان یادشده واژگانی را در داستانش به کار برد.
در جنگ جهانی دوم اسلوونی میان کشورهای ایتالیا، آلمان و مجارستان تقسیم شد و پیروزمندان، زبان اسلوونیایی را زیر فشار گذاردند. به ویژه آلمان ها با تبلیغات قول دادن حقوق برابر به اسلوونیایی ها در صورت دانستن زبان آلمانی می دادند. پس از پایان جنگ، اسلوونی بخشی از یوگسلاوی شد. اگرچه زبان اسلوونیایی یکی از زبان های رسمی آن فدراسیون خوانده می شد، ولی در عمل زبان صرب وکروات زبان رسمی بود و در این زمان دوباره سیل واژگان صرب وکروات به اسلوونیایی روان شد. تنها پس از استقلال اسلوونی در ۱۹۹۱ بود که اسلوونیایی به صورت زبان رسمی در سراسر کشور درآمد. ازاین رو استقلال اسلوونی جانی دوباره به زبان اسلوونیایی داد. با پیوستن اسلوونی به اتحادیهٔ اروپا، زبان اسلوونیایی نیز یکی از زبان های رسمی این اتحادیه گردید.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاین زبان یکی از چند زبانی ست که شمارش دستوری دوگانه را از زبان نیاهندواروپایی در خود نگاه داشته است. همچنین، این زبان در کنار زبان اسلوواک زبان هایی اند که معنای واژه به واژهٔ نامشان اسلاوی ( slověnьskъ در اسلاوونی باستان ) است. همچنین این زبان یکی از زبان های رسمی اتحادیهٔ اروپاست.
مانند همهٔ زبان های اسلاوی، این زبان نیز ریشه در زبان نیااسلاوی دارد که از دل آن زبان کلیسایی اسلاوونیک باستان پدید آمد. کهن ترین دستنوشته به زبان های اسلاوی که به الفبای لاتین نوشته شده است به میان سال های ۹۷۲ تا ۱۰۹۳ ( میلادی ) برمی گردد.
ادبیات اسلوونیایی نخستین بار در سدهٔ ۱۶ میلادی، هنگامی که کشور کنونیِ اسلوونی بخشی از امپراتوری اتریش - مجار و زبان برگزیدهٔ آن سرزمین آلمانی بود، با کوشش گروهی سر برآورد، در آن هنگام، اسلوونیایی زبان تودهٔ مردم بود. در آن زمان آلمانی بسیار چیره بود و بسیاری از آلمانی گرایان، واژگان زبان آلمانی را به کار می بردند. همچنین برخی واژگان، به ویژه واژگان فنی، از آلمانی به اسلوونیایی وارد شدند، ولی بیشتر به ریختِ دست وپاشکسته. تا پیش از دههٔ ۱۹۲۰ نیز، هم برخی از دانشمندان اسلوونیایی از زبان آلمانی در جایگاه یک زبان بیگانه سود می بردند.
جنبش های ایلیری و پان اسلاویسم سبب وام گیری واژگانی از زبان صرب وکروات شد، برای نمونه یوسیپ یورچیچ نویسندهٔ نخستین داستان کوتاه به زبان اسلوونیایی ( داستان برادر دهم، نشر در ۱۸۶۶ ) از زبان یادشده واژگانی را در داستانش به کار برد.
در جنگ جهانی دوم اسلوونی میان کشورهای ایتالیا، آلمان و مجارستان تقسیم شد و پیروزمندان، زبان اسلوونیایی را زیر فشار گذاردند. به ویژه آلمان ها با تبلیغات قول دادن حقوق برابر به اسلوونیایی ها در صورت دانستن زبان آلمانی می دادند. پس از پایان جنگ، اسلوونی بخشی از یوگسلاوی شد. اگرچه زبان اسلوونیایی یکی از زبان های رسمی آن فدراسیون خوانده می شد، ولی در عمل زبان صرب وکروات زبان رسمی بود و در این زمان دوباره سیل واژگان صرب وکروات به اسلوونیایی روان شد. تنها پس از استقلال اسلوونی در ۱۹۹۱ بود که اسلوونیایی به صورت زبان رسمی در سراسر کشور درآمد. ازاین رو استقلال اسلوونی جانی دوباره به زبان اسلوونیایی داد. با پیوستن اسلوونی به اتحادیهٔ اروپا، زبان اسلوونیایی نیز یکی از زبان های رسمی این اتحادیه گردید.
wiki: زبان اسلوونیایی