زاگرُس، کوهستان
زاگرُس، کوهستان
کوهستان عظیمی با طولی حدود ۱,۴۰۰کیلومتر و عرض بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ کیلومتر در غرب و جنوب غربی ایران. کوهستان زاگرس با مساحتی معادل ۳۳۲هزار کیلومتر مربع، از کوه های آذربایجان غربی در شمال آغاز می شود و به سوی جنوب و جنوب شرقی ادامه می یابد و در شمال تنگۀ هرمز به رشته کوه های بشاگرد متصل می شود. کوهستان زاگرس به سه بخش زاگرس شمالی، زاگرس مرکزی، و زاگرس جنوبی تقسیم می شود: ۱. زاگرس شمالی، در استان های آذربایجان غربی، همدان، لرستان، ایلام، و خوزستان قرار دارد و بلندترین قلّه آن، به نام کوه گرین، ۳,۶۴۵ متر ارتفاع دارد؛ میش پرور و الوند از دیگر قله های مرتفع آنند. اغلب رودخانه هایی که از زاگرس شمالی سرچشمه می گیرند، به خاک عراق روان می شوند یا به رودخانه های بزرگی، چون قزل اوزن و دز و کارون، می ریزند. رودخانه های مهاباد، گدار، سیمینه رود، زرینه رود، قزل اوزن، تلوار، گاماسیاب، سیمره، کشکان، کرخه، سزار و رودخانۀ دز نیز در این قسمت جریان دارند؛ ۲. زاگرس مرکزی، در استان های چهارمحال بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، بخش های غربی استان فارس و نواحی شمالی استان بوشهر و بخش های شرقی استان های خوزستان و لرستان قرار دارد. این بخش از زاگرس از درّۀ رودخانۀ دز شروع می شود و تا کوه پایه های جنوبی کویر ابرکوه و کوه پایه های غربی کویر مروست و درّۀ رودخانۀ شاهپور ادامه می یابد. ارتفاع متوسط این قسمت حدود ۲,۵۰۰ متر است و قلّۀ دنا با ارتفاع ۴,۴۰۹ متر، بلندترین کوه آن است. کوه های اشترانکوه، کازینستان، زردکوه و مونگشت و بسیاری کوه های مرتفع دیگر در همین بخش جای دارند. مهم ترین رودخانه های آن عبارت اند از کارون، دز، خرسان، مارون، جراحی، زهره، شور، دالکی، قمرود، زاینده رود. زاگرس مرکزی پس از زاگرس شمالی، معمورترین و پرجمعیت ترین بخش کوه های زاگرس است؛ ۳. زاگرس جنوبی، این بخش از کوه های زاگرس، که در جهت شرقی غربی قرار دارد، در مقایسه با دو بخش دیگر از تراکم کمتری برخوردار است و ارتفاع متوسط آن به ۱,۵۰۰ متر می رسد. زاگرس جنوبی از حدود محور راه شیراز به کازرون و رودخانۀ شاهپور و رود دالکی شروع می شود و تا درّۀ رودخانۀ کاهدان و رود کل در استان هرمزگان ادامه می یابد. خرمن کوه با ارتفاع ۳,۱۸۵ متر، مرتفع ترین قلّۀ این بخش است و کوه های سفید ار و قلات سرد از دیگر ارتفاعات مهم آنند. اغلب رودخانه هایی که از این بخش سرچشمه می گیرند، فصلی اند و عمده ترین رودخانه های آن عبارت اند از شاهپور، قره آغاج، شور، و موند. میزان بارندگی سالانۀ زاگرس شمالی و مرکزی به طور متوسط حدود ۷۰۰میلی متر و میانگین بارندگی سالانۀ زاگرس جنوبی بالغ بر حدود ۳۰۰ میلی متر است. بخش اعظم زاگرس شمالی و مرکزی از جنگل پوشیده شده و بخش جنوبی آن تقریباً فاقد پوشش گیاهی است.
زاگرُس، کوهستان
کوهستان عظیمی با طولی حدود ۱,۴۰۰کیلومتر و عرض بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ کیلومتر در غرب و جنوب غربی ایران. کوهستان زاگرس با مساحتی معادل ۳۳۲هزار کیلومتر مربع، از کوه های آذربایجان غربی در شمال آغاز می شود و به سوی جنوب و جنوب شرقی ادامه می یابد و در شمال تنگۀ هرمز به رشته کوه های بشاگرد متصل می شود. کوهستان زاگرس به سه بخش زاگرس شمالی، زاگرس مرکزی، و زاگرس جنوبی تقسیم می شود: ۱. زاگرس شمالی، در استان های آذربایجان غربی، همدان، لرستان، ایلام، و خوزستان قرار دارد و بلندترین قلّه آن، به نام کوه گرین، ۳,۶۴۵ متر ارتفاع دارد؛ میش پرور و الوند از دیگر قله های مرتفع آنند. اغلب رودخانه هایی که از زاگرس شمالی سرچشمه می گیرند، به خاک عراق روان می شوند یا به رودخانه های بزرگی، چون قزل اوزن و دز و کارون، می ریزند. رودخانه های مهاباد، گدار، سیمینه رود، زرینه رود، قزل اوزن، تلوار، گاماسیاب، سیمره، کشکان، کرخه، سزار و رودخانۀ دز نیز در این قسمت جریان دارند؛ ۲. زاگرس مرکزی، در استان های چهارمحال بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، بخش های غربی استان فارس و نواحی شمالی استان بوشهر و بخش های شرقی استان های خوزستان و لرستان قرار دارد. این بخش از زاگرس از درّۀ رودخانۀ دز شروع می شود و تا کوه پایه های جنوبی کویر ابرکوه و کوه پایه های غربی کویر مروست و درّۀ رودخانۀ شاهپور ادامه می یابد. ارتفاع متوسط این قسمت حدود ۲,۵۰۰ متر است و قلّۀ دنا با ارتفاع ۴,۴۰۹ متر، بلندترین کوه آن است. کوه های اشترانکوه، کازینستان، زردکوه و مونگشت و بسیاری کوه های مرتفع دیگر در همین بخش جای دارند. مهم ترین رودخانه های آن عبارت اند از کارون، دز، خرسان، مارون، جراحی، زهره، شور، دالکی، قمرود، زاینده رود. زاگرس مرکزی پس از زاگرس شمالی، معمورترین و پرجمعیت ترین بخش کوه های زاگرس است؛ ۳. زاگرس جنوبی، این بخش از کوه های زاگرس، که در جهت شرقی غربی قرار دارد، در مقایسه با دو بخش دیگر از تراکم کمتری برخوردار است و ارتفاع متوسط آن به ۱,۵۰۰ متر می رسد. زاگرس جنوبی از حدود محور راه شیراز به کازرون و رودخانۀ شاهپور و رود دالکی شروع می شود و تا درّۀ رودخانۀ کاهدان و رود کل در استان هرمزگان ادامه می یابد. خرمن کوه با ارتفاع ۳,۱۸۵ متر، مرتفع ترین قلّۀ این بخش است و کوه های سفید ار و قلات سرد از دیگر ارتفاعات مهم آنند. اغلب رودخانه هایی که از این بخش سرچشمه می گیرند، فصلی اند و عمده ترین رودخانه های آن عبارت اند از شاهپور، قره آغاج، شور، و موند. میزان بارندگی سالانۀ زاگرس شمالی و مرکزی به طور متوسط حدود ۷۰۰میلی متر و میانگین بارندگی سالانۀ زاگرس جنوبی بالغ بر حدود ۳۰۰ میلی متر است. بخش اعظم زاگرس شمالی و مرکزی از جنگل پوشیده شده و بخش جنوبی آن تقریباً فاقد پوشش گیاهی است.
wikijoo: زاگرس،_کوهستان