زاب اسفل

لغت نامه دهخدا

زاب اسفل. [ ب ِ اَ ف َ ] ( اِخ ) نام دو رود است در عراق که هر دو را زاب اسفل خوانند. یکی رودی است که از جبال سلق واقع بین شهر زور و آذربایجان سرچشمه گیرد و از میان دقوقا و اربل عبور کند، فاصله مسیر این رود در این نقطه با زاب اعلی که آن نیز از مرز آذربایجان سرچشمه میگیرد دو تا سه روز راه است. سپس دنباله زاب اسفل امتداد یابد و نزدیک سن بدجله فروریزد.
و کنار همین رود است مقتل عبیداﷲبن زیادبن ابیه. و یزیدبن مفرغ در هجای وی چنین گوید:
اقول لما اءَتانی ثم مصرعه
لابن الخبیثة و ابن الکودن النابی
ماشُق جیب و لاناحتک نائحة
ولابکتک جیاد عند اسلاب
ان الذی عاش ختاراً بذمته
و مات عبداً قتیل اﷲ بالزاب
العبد للعبد لا أصل و لا ورق
ألوت به ذات أظفار و أنیاب
اًن المنایا اًذا حاولن طاغیةً
و لجن من دون اءَستار و اءَبواب.
( از معجم البلدان ).

زاب اسفل. [ ب ِ اَ ف َ ] ( اِخ ) رود دیگریست در عراق بنام زاب اسفل که بین بغداد و واسط جریان دارد. و سابُس کنار این رود نزدیک به واسط قرار دارد. ( از معجم البلدان ج 4 ). ابن البلخی آرد: و از آثار او [ زوبن طهماسب ] آن است کی در عراق دو نهر آورد که آن را زابین خوانند و معنی زاب آن است که زوآب یعنی که زو آورده ست اما از بهر تخفیف را واو بیفکنده اند و بر این هر دو آب سه طسوج ساخت ، یکی زاب اعلی گویند و دیگرزاب اوسط و سوم زاب اسفل... ( فارسنامه ابن البلخی ص 39 و رجوع به نفایس الفنون ص 403 شود ). صاحب قاموس الاعلام ترکی آرد: در ولایت سلیمانیه از دامنه های غربی و شرقی کوه آیران در حدود ایران سرچشمه گرفته و بطرف جنوب غربی جریان مییابد و پس از گذشتن از پلهای آلتون و قطع تقریباً 200 کیلومتر در 70 کیلومتر پائین تر از مصب زاب اعلی در حدود بغداد به دجله میریزد.

فرهنگ فارسی

نهریست در عراق ( عرب ) بطول ۳٠۴ کیلومتر که نزدیک قلعه جعبر وارد دجله گردد .
نام دو رود است در عراق

پیشنهاد کاربران

بپرس