بیماری مشترک انسان و جانوران یا زُئونوز ( انگلیسی: Zoonosis ) [ ۱] به بیماری های عفونی گفته می شود که بین جانوران ( عموما مهره داران ) و انسان قابل انتقال هستند. [ ۱] [ ۲] [ ۳] اغلب این واژه به طور اختصاصی برای بیماری هایی که از دیگر گونه های جانوران منشأ می گیرند و به انسان منتقل می شوند به کار می رود. منشأ این بیماری ها ممکن است جانوران اهلی یا وحشی، از جمله حشره ها، پستانداران، خزندگان و پرندگان باشند. در برخی زئونوزها، انسان عفونت را به جانوران دیگر منتقل می کند که این حالت زئونوسیس معکوس یا آنتروپونوسیس خوانده می شود[ ۴] ( برگرفته از واژه یونانی anthropo به معنی انسان ) .
در زئونوسیس مستقیم، عامل عفونی تنها نیاز به یک میزبان برای تکمیل چرخه زندگی خود دارد و طی انتقال، دچار تغییر چشمگیری نمی شود. بسیاری از سوش های آنفلوآنزا از این دسته اند. زئونوزیس مستقیم همچنین ممکن است به انتقال عامل عفونی بین میزبان های گوناگون، به شکل انتقال مستقیم بیماری از یک جانور به جانور دیگر گفته شود. از سوی دیگر، زئونوزیس غیرمستقیم به معنی انتقال از طریق یک میزبان حدواسط است که در این صورت میزبان واسط ممکن است همه نشانه های بیماری را بروز ندهد. جانوری که بیماری را به این شکل انتقال می دهد ناقل خوانده می شود.
بسیاری از اپیدمی های خطرناک، زئونوزهایی هستند که از جانوران منشأ می گیرند، از جمله هاری، بیماری ویروس ابولا و آنفلوآنزا. در یک بررسی روشن شد که از بین ۱۴۱۵ عامل بیماری زا برای انسان، ۶۱ درصد زئونوز هستند. [ ۵]
امروزه یک حوزه بین بخشی به نام دامپزشکی حفاظت در حال گسترش است که دربرگیرنده پزشکی، دامپزشکی و علوم محیط زیست بوده و هدف آن به طور عمده بر روی زئونوزیس متمرکز است.
دلایل مختلفی می تواند باعث انتقال این گونه بیماری ها شود که برخی از آن ها شامل موارد زیر است:[ ۶]
• استفاده خوراکی از جانوران و فراورده های جانوری
• نگهداری از جانوران به عنوان حیوان خانگی یا حیوانات مزرعه یا انتقال در حین انجام خدمات دامپزشکی جانوران
• حملهٔ جانور وحشی و انتقال بیماری به انسان
• انتقال بیماری توسط حشرات، کنه ها یا انگل ها
• شکار و صید جانوران
مهم ترین عوامل بیماریزای زئونوزی که باعث بیماری های منتقل شونده از راه غذا می شوند عبارتند از:
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر زئونوسیس مستقیم، عامل عفونی تنها نیاز به یک میزبان برای تکمیل چرخه زندگی خود دارد و طی انتقال، دچار تغییر چشمگیری نمی شود. بسیاری از سوش های آنفلوآنزا از این دسته اند. زئونوزیس مستقیم همچنین ممکن است به انتقال عامل عفونی بین میزبان های گوناگون، به شکل انتقال مستقیم بیماری از یک جانور به جانور دیگر گفته شود. از سوی دیگر، زئونوزیس غیرمستقیم به معنی انتقال از طریق یک میزبان حدواسط است که در این صورت میزبان واسط ممکن است همه نشانه های بیماری را بروز ندهد. جانوری که بیماری را به این شکل انتقال می دهد ناقل خوانده می شود.
بسیاری از اپیدمی های خطرناک، زئونوزهایی هستند که از جانوران منشأ می گیرند، از جمله هاری، بیماری ویروس ابولا و آنفلوآنزا. در یک بررسی روشن شد که از بین ۱۴۱۵ عامل بیماری زا برای انسان، ۶۱ درصد زئونوز هستند. [ ۵]
امروزه یک حوزه بین بخشی به نام دامپزشکی حفاظت در حال گسترش است که دربرگیرنده پزشکی، دامپزشکی و علوم محیط زیست بوده و هدف آن به طور عمده بر روی زئونوزیس متمرکز است.
دلایل مختلفی می تواند باعث انتقال این گونه بیماری ها شود که برخی از آن ها شامل موارد زیر است:[ ۶]
• استفاده خوراکی از جانوران و فراورده های جانوری
• نگهداری از جانوران به عنوان حیوان خانگی یا حیوانات مزرعه یا انتقال در حین انجام خدمات دامپزشکی جانوران
• حملهٔ جانور وحشی و انتقال بیماری به انسان
• انتقال بیماری توسط حشرات، کنه ها یا انگل ها
• شکار و صید جانوران
مهم ترین عوامل بیماریزای زئونوزی که باعث بیماری های منتقل شونده از راه غذا می شوند عبارتند از:
wiki: زئونوز