ریشه یابیِ درخت کهن کتابی پژوهشی از بهرام بیضایی است از سالِ ۱۳۸۲. بیضایی در این پژوهش همانندیِ داستانِ بنیادینِ ( قاب ) هزارویک شب و داستانِ «پادشاهی ضحّاک» را بررسیده و با سنجشِ عناصرِ داستان ها به سرچشمهٔ مشترکشان اشاره و دگرگونیِ داستانی را تفسیر کرده است.
... [مشاهده متن کامل]
کتاب سالِ ۱۳۸۲، پس از نمایشِ شبِ هزارویکُم، نوشته شد و اردیبهشتِ سالِ بعد توسّطِ انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر شد. سالِ ۱۳۸۴ نسخهٔ اوّلیهٔ هزارافسان کجاست؟ همچون «پیوست های همان کتاب» نوشته شد.
بیضایی در پیشگفتارِ کتاب توضیح داده که اندیشهٔ همانندیِ داستانِ بنیادینِ هزارویک شب با داستانِ «پادشاهی ضحّاک» با خواندنِ دیباچهٔ علی اصغر حکمت بر هزارویک شبِ طسوجی در دههٔ ۱۳۴۰ در ذهنش پیدا شده بوده است.
«بیضایی در این کتاب کوشیده است تا با جستجو در اسطوره های هندوایرانی، شهرزاد و دین آزاد و شهریار را با شهرناز و ارنواز و ضحاک ( اژیدَهاک ) تطبیق دهد. » با بررسی ریشه کتاب هزار و یک شب با ذکر شواهد و دلایل و مقایسهٔ نقل و ترجمه های موجود می نویسد: «داستان مادر ( یا بنیادین ) هزار و یک شب − اگر بدفهمی های احتمالی گزارشگران قرن چهارم ه. ق را ندیده بگیریم − عیناً همان داستان مادر کتاب نابود شدهٔ «هزار افسان» است که به نظر می رسد − اگرنه زودتر، نهایتاً − در قرن سوم هجری از پهلوی ( یا فارسی ) با نام «الف لیله و لیله» به عربی ترجمه شده بوده ( است ) . »
بعداً فریدون جنیدی هم نظری مشابهِ نظرِ بیضایی دربارهٔ یکسانی ریشه های داستان ضحاک و داستان شهرزاد و شهریار داد.
... [مشاهده متن کامل]
کتاب سالِ ۱۳۸۲، پس از نمایشِ شبِ هزارویکُم، نوشته شد و اردیبهشتِ سالِ بعد توسّطِ انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر شد. سالِ ۱۳۸۴ نسخهٔ اوّلیهٔ هزارافسان کجاست؟ همچون «پیوست های همان کتاب» نوشته شد.
بیضایی در پیشگفتارِ کتاب توضیح داده که اندیشهٔ همانندیِ داستانِ بنیادینِ هزارویک شب با داستانِ «پادشاهی ضحّاک» با خواندنِ دیباچهٔ علی اصغر حکمت بر هزارویک شبِ طسوجی در دههٔ ۱۳۴۰ در ذهنش پیدا شده بوده است.
«بیضایی در این کتاب کوشیده است تا با جستجو در اسطوره های هندوایرانی، شهرزاد و دین آزاد و شهریار را با شهرناز و ارنواز و ضحاک ( اژیدَهاک ) تطبیق دهد. » با بررسی ریشه کتاب هزار و یک شب با ذکر شواهد و دلایل و مقایسهٔ نقل و ترجمه های موجود می نویسد: «داستان مادر ( یا بنیادین ) هزار و یک شب − اگر بدفهمی های احتمالی گزارشگران قرن چهارم ه. ق را ندیده بگیریم − عیناً همان داستان مادر کتاب نابود شدهٔ «هزار افسان» است که به نظر می رسد − اگرنه زودتر، نهایتاً − در قرن سوم هجری از پهلوی ( یا فارسی ) با نام «الف لیله و لیله» به عربی ترجمه شده بوده ( است ) . »
بعداً فریدون جنیدی هم نظری مشابهِ نظرِ بیضایی دربارهٔ یکسانی ریشه های داستان ضحاک و داستان شهرزاد و شهریار داد.
