ریشه عمودی ( به انگلیسی: taproot ) بزرگترین، مرکزی ترین و غالب ترین ریشه است که ریشه های دیگر از آن جوانه می زنند. به طور معمول یک ریشه عمودی تا حدودی راست و بسیار ضخیم است، شکل اش نوک تیز است و مستقیم به سمت پایین رشد می کند. [ ۱]
پیوند بیشتر گیاهانی که ریشه عمودی دارند، یا حتی نگهداری آنها در ظروف مشکل است، به دلیل این که ریشه تمایل دارد به سرعت به سمت عمق رشد کند و در بسیاری از گونه ها موانع اندکی از رشد آن جلوگیری کرده به ریشه صدمه زده یا موجب مرگ گیاه خواهد شد. قاصدک با داشتن ریشهٔ عمیق از علف های هرزی است که ریشهٔ عمودی دارند، ریشهٔ این علف ها محکم تر از آن است که کنده شوند و اگر ریشهٔ عمودی در قسمت بالا بشکند، قسمتی که در زمین باقی مانده است دوباره جوانه می زند، بنابراین برای داشتن کنترل خوب ریشه عمودی باید حداقل چندین سانتیمتر از زیر زمین قطع شود.
در بعضی گیاهان، مثل هویج، ریشه عمودی به عنوان یک اندام ذخیره سازی چنان خوب توسعه یافته است که گیاه به عنوان یک گیاه خوردنی کشت می شود، و با انتخاب آن بخاطر اندازه و طعم در ظرفیت ذخیره سازی آن مبالغه شده است.
دولپه ای ها، یکی از دو طبقه بندی گیاهان گلدار، با ریشهٔ عمودی، که ریشهٔ اصلی تشکیل شده از بزرگ شدن ریشه چهٔ حاصل از دانه است، شروع می کنند. [ ۲] ریشهٔ عمودی می تواند در سراسر زندگی گیاه دائمی باشد، اما در بیشتر مواقع بعدها با رشد و توسعهٔ گیاه با سیستم ریشهٔ فیبری جایگزین می شود. [ ۲] [ ۳] یک ریشهٔ عمودی دائمی زمانی تشکیل می شود که ریشه چه در حال رشد است و ریشه های جانبی کوچک تر در طول ریشهٔ عمودی تشکیل می شوند. شکل ریشه های عمودی متفاوت است اما اشکال معمولی عبارتند از:
• ریشهٔ مخروطی:این نوع از غدهٔ ریشه مخروطی شکل است، بخش بالایی آن عریض است و به تدریج که به سمت پایین تر می رود نازکتر می شود:مثل هویج
• ریشهٔ دوکی شکل: وسط این نوع ریشه عریض ترین بخش آن است و بالا و پایین آن نازکتر است:مثل ترب
• ریشهٔ شلجمی:ریشه ظاهری مانند فرفره دارد. این ریشه در بخش بالایی بسیار پهن است و ناگهان در بخش پایینی مانند دم بسیار نازک می شود: مثل شلغم
بیشتر ریشه های عمودی به اندام های ذخیره سازی تغییر شکل یافته اند.
تعدادی از گیاهانی که ریشهٔ عمودی دارند:
• چغندر
• باباآدم
• هویج
• چغندر قند
• قاصدک
• جعفری
• شقاقل
• ترب
• برنجاسف
• شلغم
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفپیوند بیشتر گیاهانی که ریشه عمودی دارند، یا حتی نگهداری آنها در ظروف مشکل است، به دلیل این که ریشه تمایل دارد به سرعت به سمت عمق رشد کند و در بسیاری از گونه ها موانع اندکی از رشد آن جلوگیری کرده به ریشه صدمه زده یا موجب مرگ گیاه خواهد شد. قاصدک با داشتن ریشهٔ عمیق از علف های هرزی است که ریشهٔ عمودی دارند، ریشهٔ این علف ها محکم تر از آن است که کنده شوند و اگر ریشهٔ عمودی در قسمت بالا بشکند، قسمتی که در زمین باقی مانده است دوباره جوانه می زند، بنابراین برای داشتن کنترل خوب ریشه عمودی باید حداقل چندین سانتیمتر از زیر زمین قطع شود.
در بعضی گیاهان، مثل هویج، ریشه عمودی به عنوان یک اندام ذخیره سازی چنان خوب توسعه یافته است که گیاه به عنوان یک گیاه خوردنی کشت می شود، و با انتخاب آن بخاطر اندازه و طعم در ظرفیت ذخیره سازی آن مبالغه شده است.
دولپه ای ها، یکی از دو طبقه بندی گیاهان گلدار، با ریشهٔ عمودی، که ریشهٔ اصلی تشکیل شده از بزرگ شدن ریشه چهٔ حاصل از دانه است، شروع می کنند. [ ۲] ریشهٔ عمودی می تواند در سراسر زندگی گیاه دائمی باشد، اما در بیشتر مواقع بعدها با رشد و توسعهٔ گیاه با سیستم ریشهٔ فیبری جایگزین می شود. [ ۲] [ ۳] یک ریشهٔ عمودی دائمی زمانی تشکیل می شود که ریشه چه در حال رشد است و ریشه های جانبی کوچک تر در طول ریشهٔ عمودی تشکیل می شوند. شکل ریشه های عمودی متفاوت است اما اشکال معمولی عبارتند از:
• ریشهٔ مخروطی:این نوع از غدهٔ ریشه مخروطی شکل است، بخش بالایی آن عریض است و به تدریج که به سمت پایین تر می رود نازکتر می شود:مثل هویج
• ریشهٔ دوکی شکل: وسط این نوع ریشه عریض ترین بخش آن است و بالا و پایین آن نازکتر است:مثل ترب
• ریشهٔ شلجمی:ریشه ظاهری مانند فرفره دارد. این ریشه در بخش بالایی بسیار پهن است و ناگهان در بخش پایینی مانند دم بسیار نازک می شود: مثل شلغم
بیشتر ریشه های عمودی به اندام های ذخیره سازی تغییر شکل یافته اند.
تعدادی از گیاهانی که ریشهٔ عمودی دارند:
• چغندر
• باباآدم
• هویج
• چغندر قند
• قاصدک
• جعفری
• شقاقل
• ترب
• برنجاسف
• شلغم
wiki: ریشه عمودی