ریزشهاب سنگ

ریزشهاب سنگ ( انگلیسی: Micrometeorite ) یک ذره فرازمینی است در اندازه های ۵۰ میکرومتر تا ۲ میلیمتر که معمولاً روی سطح زمین پیدا می شود و اساساً ریزشهابواره هایی هستند که با گذر از جو زمین از بین نرفته و به سطح زمین می رسند. ریز شهابسنگها از شهاب سنگ ها کوچکتر، فراوانتر، دارای ترکیبات متنوعتر و یک زیرمجموعه از غبار کیهانی هستند که همچنین شامل ذرات غبار بین سیاره ای هم هستند. [ ۱]
ریزشهاب سنگ ها با سرعت بالا ( حداقل ۱۱ کیلومتر بر ثانیه ) وارد جو زمین می شوند و از طریق اصطکاک و فشرده سازی اتمسفر گرم می شوند. هر ذره ریزشهاب سنگ بین ۹ - ۱۰ و ۴–۱۰ گرم وزن دارند. [ ۲]
فرد لارنس ویپل برای اولین بار مفهوم «ریز شهابسنگ» را برای توصیف اشیایی در اندازه گرد و غبار که به زمین می رسند به کار برد. [ ۳] گاهی اوقات شهابسنگها و ریزشهاب سنگ ها به جو زمین وارد می شوند و به عنوان شهابواره یا «تیر شهاب» قابل مشاهده هستند.
بافت ریزشهاب سنگ ها به این دلیل که ترکیب اصلی ساختاری و معدنی خود را با درجه حرارتی که در هنگام ورود به جو زمین بدست می آورند و سرعتی که دارند، منحصربفرد است. در مجموعه آنها از ذراتی که ذوب نشده و بافت کانی شناختی خود را حفظ کرده اند تا ذراتی که بخش اعظم جرم خود را از طریق تبخیر دست داده اند یافت می شود. دسته بندی ریزشهاب سنگ ها بر اساس ترکیب و درجه دمایی که دیده اند می باشد. [ ۴] [ ۵]
• فلزی که در آنها قرار دارد شبیه به چیزی است که در شهابسنگهاست. [ ۶]
• بعضی از آنها دارای وستیت که اکسید آهن با درجه حرارت بالا است و در پوسته شهاب سنگها یافت می شوند هستند. [ ۷]
• مواد معدنی سیلیکاتی آنها جزء مواد کمیاب و اصلی است که در شهابسنگ ها دیده می شود. [ ۸] [ ۹]
• فراوانی منگنز کیهانی ( 53Mn ) در گویچه های آهن و بریلیم کیهانی ( 10Be ) ، آلومینیوم ( 26Al ) و ایزوتوپ نئون خورشیدی در ریزشهاب سنگ های سنگی، بیشتر از مقدار زمینی است. [ ۱۰] [ ۱۱]
• حضور دانه های پیش خورشیدی در برخی از ریزشهاب سنگ ها[ ۱۲] و غلظت دوتریم در ریزشهاب سنگ های فوق کربنیک نشان می دهد که آنها نه تنها فرازمینی هستند بلکه برخی از ترکیبات آنها قبل از منظومه شمسی تشکیل شده است. تخمین زده می شود ۲۰٬۰۰۰ تا ۳۰٬۰۰۰ تن در سال از گرد و غبار کیهانی وارد لایه های فوقانی جو زمین می شود که کمتر از ۱۰٪ از آنها به سطح زمین می رسند؛ بنابراین، جرم کل ریزشهاب سنگ ها تقریباً ۵۰ برابر بیشتر از آنچه که برای شهابسنگها تخمین زده می شود، که تقریباً ۵۰ تن در سال است، می باشد[ ۱۳] و مقدار زیاد ذرات وارد شده به جو زمین در هر سال نشان می دهد که مجموعه ریزشهاب سنگ های منظومه شمسی شامل ذراتی از اجزای منظومه شمسی شامل سیارک ها، دنباله دارها و قطعاتی از ماه و مریخ است. [ ۱۴]