ریخت شناسی حشرات

به مطالعه و توصیف کالبد حشره ها، ریخت شناسی حشرات گفته می شود.
به دلیل پیشینه فرگشتی مشترک اصطلاحات استفاده شده برای توصیف حشرات شبیه به واژگان به کاررفته برای دیگر بندپایان است. سه ویژگی جسمانی، حشرات را از دیگر بندپایان جدا می کند: بدن آن ها به سه قسمت ( بند ) تقسیم شده ( سر، سینه گاه و شکم ) ، و سه جفت پا و اندامگان دهانی در خارج از پوشینهٔ سر دارند. این جایگاه اندامگان دهانی است که آنها را از نزدیک ترین بستگان خود ازجمله شش پایان غیرحشره، سرقیفی ها، دودُنبی ها، و دم فنری ها جدا می کند.
ویژگی های جسمانی حشرات عبارت است از: بدن کشیده و استوانه ای، تقارن دو طرفه ای، بدن سه قسمتی، دارا بودن دو جفت بال، و نشو نمای آنها همراه با دگردیسی.
حشرات جزو بندپایان تراشه دار هستند که بدنشان حلقه حلقه بوده و از سه بخش اصلی سر، سینه گاه ( قفسه سینه ) و شکم تشکیل شده است. سر از بهم پیوستن چندین حلقه ( metamere ) تشکیل شده و دارای اعضای حسی مهم مانند شاخک ها، چشم ها و قطعات دهانی است. سینه گاه از سه حلقه مشخص که هر یک دارای یک جفت پای بند بند و حلقه دوم و سوم دارای یک جفت بال تشکیل شده است. شکم در اصل دارای یازده حلقه و بدون پیوست حرکتی است. [ ۱]
جزئیات بخش های بدن حشرات:
جنس بدن حشرات از کوتیکول ( Cuticle ) است که ماده ای کیتینی است و بخش غیر زنده پوست حشرات را تشکیل می دهد. بخش زنده پوست حشرات Hypodermis نامیده می شود.
کوتیکول از بیرون به درون از سه لایه: اپی کوتیکول، اگزوکوتیکول و اندوکوتیکول ) , Epicuticle , Exocuticle Endocuticle ( تشکیل شده است.
اپی کوتیکول از جنس گوگرد، مواد چربی و ترکیبات ازته بوده و همچنین مواد دیگری مانند سیمان Cement و موم را در خود دارد.
اپی کوتیکول مقاومت را در پوست برای حفظ حرارت و رطوبت ایجاد می کند. این بخش در سوسری و برخی حشرات چندین لایه دارد.
اگزوکوتیکول از کیتین و آرتروپودین ( پروتئین مخصوص بندپایان ) تشکیل شده است.
لایه اندوکوتیکول از نظر ساختاری شبیه اگزوکوتیکول است با این تفاوت که این لایه دارای رنگدانه می باشد. در زیر اندوکوتیکول غشای بسیار نازکی تحت عنوان Formation zone قرار دارد که پس از آن به اپیدرمیس خواهیم رسید.
روپوست ( اپیدرمیس ) : این بخش از یک لایه سلول اپیدرمی مکعبی تشکیل شده است که وظیفه آن ترشح لایه های مختلف کوتیکول می باشد.