رَگ زایی یا آنژیوژنز ( به انگلیسی: Angiogenesis ) فرایندی فیزیولوژیکی است که در آن رگ های جدید از رگ های موجود رشد می کنند. در دوران جنینی طی فرایندی به نام واسکولوژنز شبکه رگی اولیه تشکیل می شود. در این فرایند سلول های اندوتلیال به صورت تشکیل از نو از پیش سازهای سلول های اندوتلیالی که آنژیوبلاست نام دارند، شبکه رگی اولیه را ایجاد کرده و پس از آن طی فرایند آنژیوژنز با جوانه زنی رگ های جدید از رگ هایی که قبلاً ایجاد شده اند، شبکه عروقی تکوین می یابد. در افراد بالغ فقط در طی فرایندهای ترمیمی فیزیولوژیکی همچون ترمیم زخم و سیکل تخمدان رگ زایی انجام می گیرد. در واقع در افراد بالغ سلول های اندوتلیالی در بلوغ خاموش هستند اما قادراند در پاسخ به عوامل مناسب فعال شوند. به عبارت دیگر رگ زایی فرایند ضروری در فیزیولوژی بدن است که از طریق تعادل بین فاکتورهای القاکننده و مهارکننده رگ زایی تنظیم می گردد و در صورت از بین رفتن این تعادل زمینه برای بروز بیماری ها از جمله رشد و متاستاز تومور فراهم می شود.
رگ زایی برای زندگی، رشد و بهبودی نقش اساسی را بازی می کند، مثلاً در ترمیم زخمها شرکت می کند. با این حال مبنای تغییر شکل تومورها از حالت خفته به بدخیم به واسطه همین فرایند است.
سلول های توموری جمعیتی از سلول های میزبان اند که تنظیم تکثیر خود را از دست داده و به میزان نامحدود تکثیر می شوند. بافت توموری مواد تغذیه ای و اکسیژن را از طریق انتشار ساده تا محدوده ۱ تا ۲ میلی متر می تواند جذب کند و از این اندازه به بعد نیازمند ایجاد رگ های تغذیه کننده جدید است. در واقع در سال ۱۹۷۱ برای نخستین بار فرضیه وابسته بودن رشد تومورها به رگ زایی را Folkman مطرح کرد. تحقیقات بعدی نشان داد که رشد و متاستاز تومورها به ایجاد رگ های جدید و رفع نیازهای تغذیه ای تومور بستگی دارد. به مدت ۳۰ سال تصور بر این بود که رگ زایی توموری فقط از طریق روش جوانه زنی sprouting angiogenesis از عروق موجود، ایجاد می گردد. درحالیکه اخیراً مکانیسم های عروق زایی دیگری نیز در تومورها شناسایی شده است. یکی از این روش ها، رگ زایی تقلیدیvasculogenic mimicry ( VM ) است، فرایندی که طی آن سلول های توموری رفتار سلول های اندوتلیال را تقلید کرده و ساختارهای کانال مانند شبیه رگ را ایجاد می کنند. این پدیده اولین بار در سال ۱۹۹۹ در سرطان پوست شناسایی شد. در سال ۲۰۱۷ در مطالعه ای نقش پروتئین هایHigh mobility group protein A2 ( HMGA2 ) در ارتباط با رگ زایی تقلیدی در کارسینومای معده بررسی شد. در این مطالعه تأثیر افزایش بیان پروتئین HMGA2 و تشکیل عروق از نوع VM بر روی نمونه های بالینی و رده های سلولی و همچنین نمونه موشی مطالعه شد. بر اساس نتایج، میزان بالایی از متاستاز در بیماران دارای عروق از نوع VM نسبت به بیماران فاقد آن مشاهده شد. همچنین مشخص شد که در بیمارانی که بیان پروتئین HMGA2 را دارند به دلیل تشکیل عروق از نوع ( VM ) نسبت به بیمارانی که بیان HMGA2 را ندارند و در نتیجه تشکیل عروق از نوع ( VM ) را ندارند، زمان بقا کوتاه تر است.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفرگ زایی برای زندگی، رشد و بهبودی نقش اساسی را بازی می کند، مثلاً در ترمیم زخمها شرکت می کند. با این حال مبنای تغییر شکل تومورها از حالت خفته به بدخیم به واسطه همین فرایند است.
سلول های توموری جمعیتی از سلول های میزبان اند که تنظیم تکثیر خود را از دست داده و به میزان نامحدود تکثیر می شوند. بافت توموری مواد تغذیه ای و اکسیژن را از طریق انتشار ساده تا محدوده ۱ تا ۲ میلی متر می تواند جذب کند و از این اندازه به بعد نیازمند ایجاد رگ های تغذیه کننده جدید است. در واقع در سال ۱۹۷۱ برای نخستین بار فرضیه وابسته بودن رشد تومورها به رگ زایی را Folkman مطرح کرد. تحقیقات بعدی نشان داد که رشد و متاستاز تومورها به ایجاد رگ های جدید و رفع نیازهای تغذیه ای تومور بستگی دارد. به مدت ۳۰ سال تصور بر این بود که رگ زایی توموری فقط از طریق روش جوانه زنی sprouting angiogenesis از عروق موجود، ایجاد می گردد. درحالیکه اخیراً مکانیسم های عروق زایی دیگری نیز در تومورها شناسایی شده است. یکی از این روش ها، رگ زایی تقلیدیvasculogenic mimicry ( VM ) است، فرایندی که طی آن سلول های توموری رفتار سلول های اندوتلیال را تقلید کرده و ساختارهای کانال مانند شبیه رگ را ایجاد می کنند. این پدیده اولین بار در سال ۱۹۹۹ در سرطان پوست شناسایی شد. در سال ۲۰۱۷ در مطالعه ای نقش پروتئین هایHigh mobility group protein A2 ( HMGA2 ) در ارتباط با رگ زایی تقلیدی در کارسینومای معده بررسی شد. در این مطالعه تأثیر افزایش بیان پروتئین HMGA2 و تشکیل عروق از نوع VM بر روی نمونه های بالینی و رده های سلولی و همچنین نمونه موشی مطالعه شد. بر اساس نتایج، میزان بالایی از متاستاز در بیماران دارای عروق از نوع VM نسبت به بیماران فاقد آن مشاهده شد. همچنین مشخص شد که در بیمارانی که بیان پروتئین HMGA2 را دارند به دلیل تشکیل عروق از نوع ( VM ) نسبت به بیمارانی که بیان HMGA2 را ندارند و در نتیجه تشکیل عروق از نوع ( VM ) را ندارند، زمان بقا کوتاه تر است.
wiki: رگ زایی