رَپیتوَن، رَپیثوین، رَپیهوین، رَفتوَن، رَفیتن، رَپیتپین، رَپتون، ربیتن، رفیتون در مَزدَیَسنا نامِ یکی از پنج گاه روز و هم نامِ ایزدِ سرپرستِ هنگامهٔ نیمروز است. گاهِ رپیتون زمانی است که اسطورهٔ آفرینشِ زرتشتی، پیرامونِ آن شکل می گیرد و فرشگرد نیز در همین گاه کامل می شود و جهانِ کامل، درست مانندِ شکلِ آغازینِ خود، دوباره زنده می شود. به همین دلیل ساعاتی از روز که بزرگترین تجلی نور یعنی خورشید، به اوج روشنایی و گرمای خود می رسد، گاهِ رپیتون نامیده شده است.
... [مشاهده متن کامل]
در نوشته های فارسی میانه زرتشتی آمده است که بر هریک از بخش های پنج گانه روز ایزدی نظارت دارد و هریک از این ایزدان همکارانی مینوی نیز دارند: «او روز را نیز به طور متوسط هر یک به پنج هنگام بخش کرد، بر هر هنگامی مینویی گمارد چنان که بامدادگاه را هاون مینو، نیمروز گاه را رپیهوین مینو، . . . او اینان را نیز به همکاری ( امشاسپندان و ایزدان ) بخش کرد؛ او هاون را به مهر، رپیهون را به اردیبهشت. . . برای همکاری گماشت. »
در اسطوره آفرینش زرتشتی آمده است:
«تا پیش ( از آن ) که اهریمن آمد، همیشه نیم روز بود که رپیتون است. اورمزد با ( یاری ) امشاسپندان، به رپیتون ( گاه ) مینوی یزشن را فراز ساخت به ( هنگام ) یزشن کردن همه آفریدگان را بیافرید. ».
در میان فصول سال، فصل تابستان از آنِ ایزد رپیتون است. وی در آغاز تابستان بزرگ ( هفت ماهه ) به روی زمین می آید و در آغاز زمستان بزرگ ( پنج ماهه ) به زیر زمین می رود تا در سرمای زمستان ریشه درختان و آب های زیرزمینی را گرم نگاه دارد.
قبل از حملهٔ اهریمن و ورود شر، زمانی که خورشید در آسمان ساکن بود، در پایگاه رپیثوین بود به همین دلیل او را سرور جهان آرمانی می دانند. در پایان جهان، زمانی را که به رپیثوین نسبت می دهند، همان زمان رستاخیز به وقوع می پیوندد و به همین دلیل او تنها سرور جهان اولیه نیست بلکه سرور زمانی که جهان دوباره بازسازی می شود نیز هست. رپیثوین زمانی که دیو سرما به جهان حمله می کند او به زیر زمین می رود تا آب های زیر زمینی را گرم نگه دارد و مانع مرگ گیاهان و درختان شود، او در بهار از زیر زمین بیرون می آید، این ورودش نشانه ای از پیروزی خیر است که بر شر چیره شده است.
زرتشتیان به یمن بازگشت ایزد رپیتون در آغاز بهار، جشن رپیتون را برگزار می کنند. مراسم اصلی این جشن در اردیبهشت روز از فروردین ماه ( روز اردیبهشت از ماه فروردین = سومین روز ماه فروردین ) برگزار می شود. زیرا مهم ترین همکار ایزد رپیتون، اشه وهیشته ( اردیبهشت امشاسپند ) است زیرا این امشاسپند پاسدار و نگهبان آتش یا عناصری است که بازگو کنندهٔ طبیعت آتش هستند.
... [مشاهده متن کامل]
در نوشته های فارسی میانه زرتشتی آمده است که بر هریک از بخش های پنج گانه روز ایزدی نظارت دارد و هریک از این ایزدان همکارانی مینوی نیز دارند: «او روز را نیز به طور متوسط هر یک به پنج هنگام بخش کرد، بر هر هنگامی مینویی گمارد چنان که بامدادگاه را هاون مینو، نیمروز گاه را رپیهوین مینو، . . . او اینان را نیز به همکاری ( امشاسپندان و ایزدان ) بخش کرد؛ او هاون را به مهر، رپیهون را به اردیبهشت. . . برای همکاری گماشت. »
در اسطوره آفرینش زرتشتی آمده است:
«تا پیش ( از آن ) که اهریمن آمد، همیشه نیم روز بود که رپیتون است. اورمزد با ( یاری ) امشاسپندان، به رپیتون ( گاه ) مینوی یزشن را فراز ساخت به ( هنگام ) یزشن کردن همه آفریدگان را بیافرید. ».
در میان فصول سال، فصل تابستان از آنِ ایزد رپیتون است. وی در آغاز تابستان بزرگ ( هفت ماهه ) به روی زمین می آید و در آغاز زمستان بزرگ ( پنج ماهه ) به زیر زمین می رود تا در سرمای زمستان ریشه درختان و آب های زیرزمینی را گرم نگاه دارد.
قبل از حملهٔ اهریمن و ورود شر، زمانی که خورشید در آسمان ساکن بود، در پایگاه رپیثوین بود به همین دلیل او را سرور جهان آرمانی می دانند. در پایان جهان، زمانی را که به رپیثوین نسبت می دهند، همان زمان رستاخیز به وقوع می پیوندد و به همین دلیل او تنها سرور جهان اولیه نیست بلکه سرور زمانی که جهان دوباره بازسازی می شود نیز هست. رپیثوین زمانی که دیو سرما به جهان حمله می کند او به زیر زمین می رود تا آب های زیر زمینی را گرم نگه دارد و مانع مرگ گیاهان و درختان شود، او در بهار از زیر زمین بیرون می آید، این ورودش نشانه ای از پیروزی خیر است که بر شر چیره شده است.
زرتشتیان به یمن بازگشت ایزد رپیتون در آغاز بهار، جشن رپیتون را برگزار می کنند. مراسم اصلی این جشن در اردیبهشت روز از فروردین ماه ( روز اردیبهشت از ماه فروردین = سومین روز ماه فروردین ) برگزار می شود. زیرا مهم ترین همکار ایزد رپیتون، اشه وهیشته ( اردیبهشت امشاسپند ) است زیرا این امشاسپند پاسدار و نگهبان آتش یا عناصری است که بازگو کنندهٔ طبیعت آتش هستند.
